tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ilkesi; ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat<br />
veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya<br />
bedele uygun olmasını ifade eder.<br />
119<br />
Emsallere uygun fiyat, aralarında ilişkili kişi tanımı kapsamında, söz konusu bu<br />
fiyatı etkileyecek herhangi bir bağ veya ilişki olmayan kişilerin, tamamen işlemin<br />
gerçekleştiği andaki koşullar altında oluşturduğu, piyasa ya da pazar fiyatı olarak da<br />
adlandırılan tutarı ifade etmektedir. Bu şekilde oluşan fiyat, işlem anında hiç bir etki<br />
olmaksızın objektif olarak belirlenen ideal tutardır. Ve ayrıca emsallere uygunluk ilkesi<br />
doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedelin tespitine veya hesaplamasına ilişkin tüm<br />
kayıt ve belgelerin kanıtlayıcı belge olarak saklanması zorunluluğu bulunmaktadır. 347<br />
4.2.2.2. Vergi Amaçlı Transfer Fiyatı Belirleme Yöntemleri<br />
Farklı ülkelerde bulunan bağlı işletmeler arasında mal transferlerinin<br />
gerçekleşmesi durumunda uygulanacak fiyatın <strong>maliye</strong>t esasına göre belirlenmesi<br />
durumunda, satıcının bulunduğu ülkede herhangi bir kar oluşamayacağından vergi<br />
ödenmesini de gerektiren bir durum ortaya çıkmayacaktır. Bu durum aynı zamanda<br />
satıcının bulunduğu ülkenin vergi geliri kaybına uğramasına neden olmaktadır. Çok<br />
uluslu işletmeler bazen vergi yüklerini azaltmak amacıyla, bu işlemi bilerek de<br />
gerçekleştirebilmektedirler. Bu nedenle, devletler vergi geliri kayıplarını en aza<br />
indirmek amacıyla OECD’nin öncülüğünde uluslararası transfer fiyatlandırma<br />
yöntemleri belirlenmiştir. 348<br />
Kurumların ilişkili kişilerle yaptığı işlemlerde fiyat ya da bedelin tespitinde<br />
mükelleflerin uygulayabileceği üç ayrı yöntem öngörülmüştür. Bu yöntemler,<br />
OECD’nin “Uluslararası Şirketler ve Vergi İdareleri İçin Transfer Fiyatlandırması<br />
Rehberi”nde ‘geleneksel işlem yöntemleri’ öncelikle önerilen temel yöntemlerdir.<br />
Mükellefler, ilişkili kişilerle yaptıkları işlemlerde bu yöntemlerden işlemin niteliğine en<br />
uygun olanını seçerek, söz konusu yöntem doğrultusunda fiyat ya da bedeli<br />
belirleyeceklerdir. Bu yöntemler arasında uygulama açısından herhangi bir öncelik<br />
sırası bulunmamaktadır. 349<br />
347<br />
Ak, Ahmet, (2006), a.g.m., http://www.vergidunyasi.com.tr/DergiIcerik.aspx?ID=4469<br />
348<br />
Öz, Semih, (2005), a.g.e., ss.292<br />
349<br />
Kapusuzoğlu, Tuncay, (2006), ‘Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı’, Vergi<br />
Dünyası, Nisan, Sayı:296 http://www.vergidunyasi.com.tr/DergiIcerik.aspx?ID=3206
Change language