sel uygulama kapsam›nda desteklenenyat›r›mlardan, teflvik belgesindekay›tl› istihdam öngörüleri ile tutarl›olmak kayd›yla,a) komple yeni yat›r›mlarda, iflletmeyegeçifl tarihinden itibarensa¤lanan,b) di¤er yat›r›m cinslerinde ise, yat›r›m›ntamamlanmas›n› müteakip,yat›r›ma bafllama tarihindenönceki son alt› ayl›k dönemde(mevsimsel özellik tafl›yan yat›-r›mlarda bir önceki y›la ait mevsimselistihdam ortalamalar› dikkateal›n›r) Sosyal Güvenlik ‹lMüdürlü¤üne verilen ayl›k primve hizmet belgesinde bildirilenortalama iflçi say›s›na ilaveedilen,istihdam için ödenmesi gereken sigortaprimi iflveren hissesinin asgarîücrete karfl›l›k gelen k›sm›n›n, afla-¤›da Tabloda gösterilen sürelerdeHazinece karfl›lanmas› hüküm alt›naal›nm›flt›r.Tablodan da görüldü¤ü gibi, iflverenleresa¤lanacak sigorta primi iflverenhissesi deste¤inin süresi, hem yat›r›-m›n yerine ve hem de yat›r›m›n bafllamatarihine göre de¤iflmektedir.Bölgeler31/12/2010tarihinekadarbafllan›lanyat›r›mlar31/12/2010tarihindensonrabafllan›lanyat›r›mlarI 2 y›l -II 3 y›l -III 5 y›l 3 y›lIV 7 y›l 5 y›lTabloda (I) inci bölge olarak kabuledilen bölgede, ‹stanbul, Tekirda¤,Edirne, K›rklareli, ‹zmir, Bursa, Eskiflehir,Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu,Yalovave Ankara; (II) nci bölgeolarak kabul edilen bölgede, Bal›kesir,Çanakkale, Ayd›n, Denizli,Mu¤la, Antalya, Burdur, Isparta,Adana ve Mersin; (III) üncü bölgeolarak kabul edilen bölgede, Konya,Karaman, Kahramanmarafl, Osmaniye,K›r›kkale, Aksaray, Ni¤de,Manisa, K›rflehir, Nevflehir, Afyonkarahisarve (IV) üncü bölge olarakkabul edilen bölgede de, Kastamonu,Çank›r›, Sinop, Trabzon, Ordu,Giresun, Rize, Artvin, Gümüflhane,Van, Mufl, Bitlis, Hakkari gibiiller bulunmaktad›r.Yat›r›mlarda Devlet Yard›mlar› Hakk›ndaKarar’›n 8 inci maddesi hükümleriile sa¤lanan bu deste¤e ekolarak, Karar›n 12 nci maddesi hükümleriile de, tekstil, konfeksiyon vehaz›r giyim, deri ve deri mamullerisektörlerinde (I) inci ve (II) nci bölgelerdekiillerde faaliyette bulunaniflletmelerin (IV) üncü bölgedeki illere31/12/2010 tarihine kadar bütünüyletafl›nmas› ve en az elli kiflilik istihdamsa¤lanmas› hâlinde bu tesisleriçin, kurumlar vergisi veya gelir vergisininbefl y›l süreyle yüzde yetmiflbefloran›nda indirimli olarak uygulanmas›ve yat›r›m yeri tahsisininyan›s›ra, çal›flanlar›n asgarî ücretekarfl›l›k gelen sigorta primi iflverenhissesinin tamam›n›n, tafl›nma tarihindenitibaren befl y›l süre ile bütçedenkarfl›lanmas› hükme ba¤lanm›flt›r.Kararda yer alan di¤er destek ve teflviklergibi, sigorta primi iflveren hissesideste¤inden yararlanabilmekiçin aranan asgari sabit yat›r›m tutarlar›,(I) inci ve (II) nci bölgelerde1.000.000 Türk Liras›, (III) üncü ve(IV) üncü bölgelerde ise 500.000Türk Liras› olarak belirlenmifltir. Bututar, finansal kiralama flirketleri arac›l›¤›ylayap›lacak yat›r›mlar için ise,finansal kiralamaya konu makine veteçhizata ait toplam tutar›n her bir finansalkiralama flirketi için asgarî ikiyüzbinTürk Liras› olarak belirlenmifltir.Ancak, yat›r›mlar›n ve istihdam›nteflvikine iliflkin olarak 2004 y›l›ndayürürlü¤e giren 5084 say›l› Kanunkapsam›ndaki desteklerden yararlanmaktaolan iflletmelerin, yukar›daözetledi¤imiz sigorta primi iflverenhissesi deste¤inden yararlanmalar›mümkün olamayacakt›r.‹flveren hissesine ait primlerin bütçedenkarfl›lanabilmesi için, çal›flt›r›lansigortal›larla ilgili olarak 5510 say›l›Kanun uyar›nca Kuruma vermelerigereken ayl›k prim ve hizmet belgeleriniyasal süresi içerisinde SosyalGüvenlik Kurumu’na verilmesi ve sigortal›lar›ntamam›na ait sigortaprimlerinin sigortal› hissesine isabeteden tutar›n›n Hazinece karfl›lanmayaniflveren hissesine ait tutar›nödenmifl olmas› gerekmektedir.‹flveren taraf›ndan ödenmesi gerekenprimlerin geç ödenmesi hâlinde,Hazineden Sosyal Güvenlik Kurumu’nayap›lacak ödemenin gecikmesindenkaynaklanan gecikme zamm›iflverenden tahsil edilecektir.Yat›r›mlara sa¤lanan bu destek veteflviklerden yararlanmak amac›ylateflvik belgesi alabilmek için, yabanc›sermayeli yat›r›mlar, büyük ölçekliyat›r›mlar, bölgesel uygulamalarkapsam›ndaki yat›r›mlar ile araflt›rmave gelifltirme ile çevre yat›r›mlar›hariç olmak üzere sabit yat›r›m tutar›8.000.000 Türk Liras›n› aflmayanimalat sanayi yat›r›mlar› için, yat›r›-m›n yap›laca¤› yerdeki Türkiye Odalarve Borsalar Birli¤ine ba¤l› sanayiodalar›na; belirtilen tutar› aflan yat›r›mlariçin ise,a) yat›r›m› gerçeklefltirecek flirketitemsil ve ilzama yetkili kiflilereait imza sirküleri,b) flirketin nihaî durumunu gösterirTürkiye Ticaret Sicili Gazetesiveya Türkiye Esnaf veSanatkarlar Sicil Gazetesi,c) bu Karara istinaden ç›kar›lacaktebli¤de yer alan örne¤e uygunYat›r›m Bilgi Formu ile eki bilgive belgeler,d) muhasebe birimi hesab›nayat›r›lan ve ikinci f›krada belirtilenmebla¤a ait makbuzun asl›,e) Sosyal Sigortalar ve GenelSa¤l›k Sigortas› Kanunu uyar›ncaTürkiye genelinde prim veidarî para cezas› bulunmad›¤›naveya tecil ve taksitlendirildi¤ineya da yap›land›r›ld›¤›na veyap›land›rman›n bozulmad›¤›nadair Sosyal Güvenlik Kurumununilgili birimlerinden al›nacakyaz›n›n asl›, ve,f) Çevre Kanununa istinadenyay›mlanan Çevresel EtkiDe¤erlendirmesi Yönetmeli¤inineki listelerde yer alan yat›r›mkonular› için ÇED olumlu karar›veya ÇED gerekli de¤ildir karar›ile birlikte Hazine Müsteflarl›¤›’namüracaat edilmesi gerekmektedir.42 • MESLEK‹ YAZILAR OCAK - fiUBAT 2010 • BÜLTEN
BEYAN ED‹LMEYECEK 2009 YILI MENKUL SERMAYE ‹RATLARINiyazi ÖZKAYAEskiflehir Vergi Dairesi Baflkanl›¤› Grup MüdürüI- G‹R‹fi:Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK)75. maddesinde; “Sahibinin ticari,zirai veya mesleki faaliyeti d›-fl›nda nakdi sermaye veya paraile temsil edilen de¤erlerden müteflekkilsermaye dolay›s›ylaelde etti¤i kâr pay›, faiz, kira vebenzeri iratlar” menkul sermayeirad› olarak tan›mlanm›flt›r. An›lanmaddede 15 bent halinde say›laniratlar›n kayna¤› ne olursa olsunmenkul sermaye irad› say›laca¤›hüküm alt›na al›nm›flt›r. Menkulsermaye iratlar›nda gelirin eldeedilmesi “hukuki ve ekonomik tasarrufa”ba¤lanm›flt›r. Menkul sermayeirad› bak›m›ndan elde etmeningerçekleflmesi için gelir sahibiaç›s›ndan hukuki ve ekonomiktasarruf olana¤›n›n do¤mufl olmas›gerekmektedir. Menkul sermayeiratlar›nda vergilendirme genelolarak tevkifat suretiyle yap›lmaktad›r.Tevkifat ise GVK’n›n 94 vegeçici 67. maddelerine göre yap›lmaktad›r.Çal›flmam›zda beyanedilmeyecek menkul sermaye iratlar›nayer verilmifltir.II- BEYAN ED‹LMEYECEKMENKUL SERMAYE‹RATLARI:A- Tutar› Ne Olursa OlsunBeyan Edilmeyecek MenkulSermaye ‹ratlar›:Afla¤›da belirtilen gelirler tutar› neolursa olsun beyan edilmez. Di¤ergelirler nedeniyle beyannameye dedahil edilmez.a- GVK’nun Geçici 67. maddesikapsam›nda Vergi kesintisinetabi tutulmufl olan,- Mevduat faizleri,- Özel finans kurumlar›nca(Kat›l›m Bankalar›) kar vezarara kat›lma hesab› karfl›-l›¤›nda ödenen kar paylar›,- Repo kazançlar›,b- 07/10/2001 tarihinden itibarendüzenlenen flah›s sigortapoliçeleri dolay›s›yla eldeedilen menkul sermaye iratlar›,c- Kurumlar vergisi mükelleflerince31/12/1998 ve daha öncekitarihlerde sona eren hesapdönemlerinde elde edilenkazançlar›n da¤›t›m› halinde,gerçek kiflilerce elde edilenkar paylar›.d- Kurumlar›n karlar›n› sermayeyeeklemek suretiyle gerçeklefltirdiklerikar da¤›t›m ifllemlerindegerçek kifli ortaklarcaelde edilen kar paylar›.B- Belirli Bir Tutar› Aflmamas›Halinde Beyan EdilmeyecekMenkul Sermaye ‹ratlar›:Geliri sadece menkul sermaye iratlar›ndanibaret olan mükelleflerinelde ettikleri menkul sermaye iratlar›n›ngayri safi tutarlar› toplam›-n›n 22.000 TL’yi aflmamas› halinde,vergi kesintisine tabi tutulmuflolanlar beyan edilmeyecektir.Ayr›ca,- 01/01/2006 tarihinden önceihraç edilmifl olan her çeflittahvil ve hazine bonosu faizleriile Toplu Konut ‹daresi veÖzellefltirme ‹daresince ç›kar›-lan menkul k›ymetlerdensa¤lanan gelirler ile- Tam mükellef kurumlardanelde edilen kar paylar›na aitgelirlerin22.000 TL’yi aflmas› halinde bugelirlerin tamam› (istisna edilentutarlar hariç) y›ll›k beyanname ilebeyan edilecektir.C- Kesinti Yap›lmamas› HalindeBeyan Edilmeyecek MenkulSermaye ‹ratlar›:Türkiye’de vergi kesintisine tabi olmayanve istisna uygulanmayanafla¤›da belirtilen menkul sermayeiratlar›n›n 1.070 TL’lik tutar› aflmamas›halinde, bu iratlar beyan edilmeyecektir:- K›y› bankac›l›¤›ndan (off-shorebankac›l›k) elde edilen faizgelirleri- Hisse senetleri ve tahvillerinvadesi gelmemifl kuponlar›n›nsat›fl›ndan elde edilen bedeller- ‹fltirak hisselerinin sahibi ad›nahenüz tahakkuk etmemifl karpaylar›n›n devir ve temliki karfl›l›¤›ndaal›nan para ve ay›nlar- Her çeflit senetlerin iskontoedilmesi karfl›l›¤›nda al›nan›skonto bedelleri- Her çeflit alacak faizleri- Yurt d›fl›ndan elde edilen di¤ermenkul sermaye iratlar›. (faiz,repo, kar pay› v.b.)D- ‹ndirim Oran› UygulanarakBeyan Edilecek MenkulSermaye ‹ratlar›:Gelir Vergisi Kanununda baz› menkulsermaye iratlar›n›n enflasyondanar›nd›r›ld›ktan sonra kalantutarlar›n›n vergilendirilmesi öngörülmüfltür.Enflasyondan ar›nd›rmayailiflkin indirim oran› 2009 y›l›için % 16,7 olarak belirlenmifltir.2009 takvim y›l›nda elde edilenmenkul sermaye iratlar›ndan;- Menkul k›ymetler yat›r›mortakl›klar›ndan sa¤lanankar paylar›,- Gelir Vergisi Kanununun 75 incimaddesinin ikinci f›kras›n›n 5BÜLTEN • OCAK - fiUBAT 2010MESLEK‹ YAZILAR • 43