07- Felsefe Tarihi - E. V Aster (8.21MB) - Felsefe Bölümü

İLKÇAĞ ıa ORTAÇAĞ FELSEFE TARİHİkavramlanmjz, kesinkes "deneme"Icr iie ve aJgılaria eldeedilirler. Akdda, aJgıiann izin vermediği hiçbir şeybuİLinmaz. Yalmz kavramların oluşmasj için, algılanngetirdiği şeyleri akün aküf bir şekilde İşlemesi, gerekliolanlan gereksiz olanlardan ayıklaması gerekir. Bununİçindir ki akıl, algıya göre, ruhun dalıa akdf uzmanlıkdalıdır. Aristo^ya görc ruhun çeşidi basamaklan birbirinden"aktîflik" dcıccdtn İle dc aynhrlar. Ruhta aşağıdanyukanya doğru çıkıldıkça aktiflik artar. Hayv^anruhuna göre bitki ruhu çok pasiftir; oysa haj-van ruhunagöre insan ruhu İleri boyutta akriftir. İnsan ruhu enyüî;sck derecesinde bİr çeşit akrivitc (mahs faaliyet)ycdönüşür. Bu en yüksek akrivite derecesinde ruh, aynızamanda, "ö/wwîKa"leşir, Aristo'nun "ruhun ölümsüzlüğü"konusundaki bu görüşü pek açık değildir.Yani Aristo bununla yalmzca "bireysel rwj&w^mu, yoksa"insunltjtn ruhu'nu mu kastettiği pek açık değildir.Nitekim bu konu Aristo yorumculan için de uzuntartışma ve çekişmelere neden olmuştur. Ortaçağdabir ara Aristo felsefesi, Hıristiyan kilisesinin resmî felsefesiyapılınca; Aristo'nun, bireysel ruhun da ölmezliğinikabul ettiği savunulmuştur. Aynı şekilde Ortaçağ;Aristo'nun Allah'ım da, evreni yoktan yaratan bir Allaholarak anlamak istemiştir. Oysa Aristo; Allah'ı, evreninbir mimarı olarak düşünmüştür. Bunun gibi,Aristo'nun bireysel ruhun ölmezliğine de inandığınısavunmak; onun felsefesinin genel karakterini gözönünde btJİundurunca, pek doğru görünmemektedir.Aristo'nun psikolojisinden sonra "ahlâk"\ gelİr.Tüm İlkçağ, insamn yaşamındaki "son amuç"m ve"en yüksek dejer"'m ne olduğunu sorgular. Yunan272