07- Felsefe Tarihi - E. V Aster (8.21MB) - Felsefe Bölümü

İLKÇAĞ FELStF^SiPlorinos'a göre cisimler alanı altında birde "maddebasamağı" vardıı. Gelip geçici olan eşya neredengelip nereye gidiyor? Cisimler maddeden oluşurlar veyine maddeye dönerler. Madde, her türden realitedenyoksun olan, bir "hif" olan şeydir. Madde, olsaolsa, Eflâtun'un boş uzayı ile karşılaşrınlabilir. Nasdki boş uzay bir varlığa sahip değilse, bunun gibi maddede bir varlığa sahip değildir. Sonra madde birlikten,bütünlükten yoksundur. Aksine o sonsuz çokluktur.Sonuç olarak maddenin hiçbir etkisi ve afctivttesiyoktur. Madde için bir "hif" diyebiliriz,Plotinos'a göre varhklar kendiliğinden varhk olanAllah'tan başlayıp bir "hif" olan maddeye kadar basamaklaroluşturur. Bir başka deyişle, Plotinos İçin realite;Allah'tan başlayarak, var olmanın ifadesi olanboş uzaya kadar uzanan bir basamaklar dizisidir.Aristo'nun da realiteyi basamaklandırdığını biliyoruz.Aristo da ilk maddeden Allah'a kadar yükselenbir basamaklar dİzİsi kurmuştu. Aristo'nun basamaklardizisi Plotinos'tan bir noktada ayrılır. Aristo'yagöre evren, sürekli bir gelişim İçindedir. Bu gelişiminson amacı Allah'a ulaşmaktır. Bunun içindirki Aristo'ya göre realite, Allah'a doğru giden süreklibir gelişimin ifadesidir. Her varlık basamağı, bu gelişimolayında, Allah'a yaklaştıran bir basamaktır. OysaPlotinos, Aristo'nun tam aksine, basamaklar dizisiniAllah'a doğru yükselten basamaklar olarak değilde, Allah'ın bir bilimi ve tecellisi olarak anlar. YaniPlotinos'a göre evren Allah'tan yayılıp gelişir. OysaAristo gelişimin aşağıdan yukanya doğru olduğunuvar sayar. Plotinos, evrenin gelişimi konusundaki bu341