07- Felsefe Tarihi - E. V Aster (8.21MB) - Felsefe Bölümü

URfACAU FELSEFESİvarlığını kanıtlamak İçin, öteki bir kanıt daha gösterir:Her var olanın bir "amacı" vardır. Ayrıca bir dc tümevren için son ve en yüksek bİr amaç bulunacaktır.Tüm varlıklar ancak görclİ olarak iyidir. Fakat bununyanında bir de mudak şekilde iyi olanın varolması gerekir.Evrenin son vc cn yüksek amacı: "Mutlak olarakiyi olan" Allah'ur. O halde Allah, en yüksek nedenvc cn son amaçtır. Thomas'a göre en yüksek nedenve en son amaç olan bir varlığın var olması gerckdğinidc bize aklımız öğretir. Sonra Allah'ın maddibir varhk olmayıp yalnızca bir mh olduğunu da yineakıldan çıkarırız. İşte Allah'ın vadığı ve niteliklerikonusunda felsefe bizi buraya kadar getirebilir.Thomas'a göre felsefe bir varhk bilimi, yani bir"ontohji" de olabilir. Ontolojide deney ile mutlakdüşünce birbirine uygundur, Söz gelişi mutlak düşüncebize var olanlarm çelişkisiz olmaları gerektiğinisöyler ve bir şeyin hem var hcm de yok olmasınınolanaksızlığını gösterir. Biz buna çelişki ilkesi deriz.Bu bir mantık ilkesidir, fakat aynı zamanda variıklarada uygulanan bİr ontoloji ilkesidir. Bu nedenle mantık bize varlığın yapısını ve tümel yasalarını öğretir.Aristo gibi Thomas da varlık evrenini birbiri üzerinedüzenlenmiş olan çeşiüi "«^«/ara" ayırır. Önceelemanlar evreni, bunun üstünde de bitkilerin, hayvanlarınvc insanların evreni vardır. Bu sonuncu varlıkalanı, aynı zamanda "r«j&"u da kapsar. Fakat yalnızinsan "kendini bilmek" olanağına sahiptir. Yalnız insankendisi vc evrendeki yeri konusunda derin düşünebilir.İşte bu yetenek İnsana, aynı zamanda kendisininüstünde nc bulunduğunu düşünebilme, Allah'ı413