w numerze: nowe pomysÅy na promocjÄ wysokiej ... - Bake & Sweet
w numerze: nowe pomysÅy na promocjÄ wysokiej ... - Bake & Sweet
w numerze: nowe pomysÅy na promocjÄ wysokiej ... - Bake & Sweet
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
prawo i fi<strong>na</strong>nse<br />
zakłady E. Wedel. Sąd uz<strong>na</strong>ł, że takie ciastka<br />
produkować może każdy, ale nie każdy ma prawo<br />
<strong>na</strong>zywać je delicjami. Nazwa ta jest bowiem<br />
zastrzeżo<strong>na</strong> tylko dla wyrobów Lu Polska.<br />
W sądach z<strong>na</strong>jdują też fi<strong>na</strong>ł ewentualne konflikty<br />
między właścicielami dwóch różnych, ale<br />
bardzo podobnych do siebie z<strong>na</strong>ków. Nie ma<br />
bowiem jasno określonych zasad, które pozwalają<br />
urzędnikom Urzędu Patentowego ustalić,<br />
czy zgłaszane oz<strong>na</strong>czenia są zbyt podobne do<br />
wcześniej już opatentowanych czy też są różne.<br />
A od takiej oceny zależy zgoda lub też odmowa<br />
udzielenia ochrony <strong>na</strong> z<strong>na</strong>k towarowy.<br />
Ochronę własności intelektualnej daje nie tylko<br />
możliwość zastrzeżenia z<strong>na</strong>ku czy wzoru<br />
przemysłowego, ale też opatentowanie wy<strong>na</strong>lazku.<br />
A może być nim <strong>na</strong> przykład nowatorska<br />
technologia produkcji lub orygi<strong>na</strong>l<strong>na</strong><br />
receptura wymyślo<strong>na</strong> przez piekarza lub cukiernika.<br />
Obecnie Urząd Patentowy RP chroni<br />
kilkadziesiąt takich pomysłów ściśle związanych<br />
z branżą piekarsko-cukierniczą.<br />
Szefowie piekarni Familijnej z Kuźnicy Czeszyckiej<br />
są właścicielami opatentowanego chleba<br />
mieszanego i specyficznej technologii jego wytwarzania.<br />
Z kolei Zakład Badawczy Przemysłu<br />
Piekarskiego z Bydgoszczy zgłosił do rejestracji<br />
wy<strong>na</strong>lazek, którym jest chleb o podwyższonej<br />
wartości zdrowotnej, zwłaszcza dla osób z dolegliwościami<br />
wątroby. Zawiera on korzeń tarczycy<br />
bajkalskiej. Przepis <strong>na</strong> chleb mieszany<br />
z dodatkiem płatków i mąki amarantusowej to<br />
własność patentowa Bogda<strong>na</strong> Mamaja z piekarni<br />
Na Barskiej w Warszawie. Do Liliany Lehrer-Rychel<br />
z piekarni Vini w Rogoźniku <strong>na</strong>leży opatentowany<br />
przepis <strong>na</strong> pieczywo o podwyższonej<br />
wartości żywieniowej z dodatkiem zmielonego<br />
lnu oleistego, zaś Zbigniew Pawlik jest właścicielem<br />
przepisu <strong>na</strong> chleb ziołowy z bazylią, tymiankiem,<br />
oregano, melisą i miętą. Wśród wykazu<br />
opatentowanych wy<strong>na</strong>lazków z<strong>na</strong>leźć moż<strong>na</strong><br />
także szczegółowy przepis <strong>na</strong> ciasto biszkoptowe<br />
bez cukru, które słodzone jest odpowiednią<br />
mieszaniną mannitolu kryształu z maltidexem<br />
w syropie. Właścicielem prawa do tego ciasta jest<br />
spółka Cuprod z Kluczborka.<br />
Jakie mogą być konsekwencję <strong>na</strong>ruszenia czyjegoś<br />
prawa do z<strong>na</strong>ku towarowego lub wy<strong>na</strong>lazku?<br />
Okazuje się, że producent, który bezprawnie<br />
korzysta z cudzego prawa własności,<br />
może wiele stracić. Najmniej dotkliwy jest<br />
sam zakaz wykorzystywania cudzego z<strong>na</strong>ku.<br />
Gorzej, gdy poszkodowany właściciel <strong>na</strong>zwy<br />
zażąda odszkodowania lub wydania bezpodstawnie<br />
uzyskanych korzyści. Sąd może też<br />
orzec konieczność <strong>na</strong>prawienia szkody, a <strong>na</strong>wet<br />
pozbawić <strong>na</strong>ruszyciela własności bezprawnie<br />
oz<strong>na</strong>czonych produktów.<br />
■<br />
Co to je s t z n a k to w a r o w y ?<br />
Z<strong>na</strong>kiem towarowym może być każde oz<strong>na</strong>czenie przedstawione w sposób graficzny lub takie,<br />
które da się graficznie wyrazić. Może to być więc wyraz, zdanie, slogan, rysunek, or<strong>na</strong>ment,<br />
kompozycja kolorystycz<strong>na</strong>, forma przestrzen<strong>na</strong> (w tym forma towaru lub opakowania), a <strong>na</strong>wet<br />
melodia lub syg<strong>na</strong>ł dźwiękowy. Główną funkcją z<strong>na</strong>ku towarowego<br />
jest umożliwienie konsumentom zidentyfikowanie towaru jednego przedsiębiorstwa od identycznych<br />
lub podobnych towarów innych przedsiębiorstw.<br />
Wa r t o ch r o n i ć n a z w ę<br />
Katarzy<strong>na</strong> Czabajska<br />
współwłaścicielka<br />
Biura Patentowego Traset<br />
w Gdańsku<br />
Uzyskanie ochrony z<strong>na</strong>ków towarowych jest łatwiejsze i szybsze niż w przypadku ochrony wy<strong>na</strong>lazków<br />
lub wzorów użytkowych. Co prawda, opłata urzędowa za zgłoszenie z<strong>na</strong>ku towarowego<br />
do Urzędu Patentowego RP wynosi dokładnie tyle samo co za zgłoszenie wy<strong>na</strong>lazku<br />
czy wzoru użytkowego, czyli 550 zł, ale <strong>na</strong> udzielenie ochrony krajowej czeka się rok, a <strong>na</strong><br />
rejestrację unijną tylko około pół roku.<br />
Decydując się <strong>na</strong> ochronę <strong>na</strong>zwy, z<strong>na</strong>ku graficznego firmy czy produktu lub <strong>na</strong>wet hasła reklamowego,<br />
trzeba jed<strong>na</strong>k dokładnie zastanowić się, jaką grupę towarów i usług taka ochro<strong>na</strong><br />
z<strong>na</strong>ku towarowego ma obejmować. Chodzi o to, aby ochro<strong>na</strong> była jak <strong>na</strong>jszersza. Mogą się<br />
jed<strong>na</strong>k pojawiać przeszkody w postaci z<strong>na</strong>ków wcześniejszych i wówczas trzeba starać się je<br />
ominąć i tak skonstruować wykaz towarów i usług, aby nie <strong>na</strong>ruszyć praw innych osób i firm.<br />
Trzeba też pamiętać, że nie <strong>na</strong> wszystkie oz<strong>na</strong>czenia moż<strong>na</strong> uzyskać prawo ochronne. Są z<strong>na</strong>ki<br />
towarowe zaliczane do renomowanych i tak dobrze z<strong>na</strong>ne w Polsce czy <strong>na</strong> świecie, że <strong>na</strong>wet<br />
uzyskanie ochrony takiego z<strong>na</strong>ku towarowego w zakresie zupełniej innej kategorii produktów<br />
nie będzie możliwe. Na przykład nie dostaniemy prawa ochronnego <strong>na</strong> z<strong>na</strong>k towarowy Porsche<br />
dla ciastka. Jeśli <strong>na</strong>tomiast <strong>na</strong>zywamy się… Porsche to nikt nie może <strong>na</strong>m zabronić<br />
używania własnego <strong>na</strong>zwiska do określenia <strong>na</strong>szego wyrobu.<br />
Są też tak zwane <strong>na</strong>zwy rodzajowe, jak <strong>na</strong> przykład „piekarnia” dla usług wypiekania chleba<br />
czy „cukiernia” dla sklepu z ciastami. Nikt nie może mieć monopolu <strong>na</strong> takie słowa, ale moż<strong>na</strong><br />
opracować charakterystyczną grafikę z ich użyciem i uzyskać ochronę <strong>na</strong> taki z<strong>na</strong>k towarowy.<br />
Trzeba jed<strong>na</strong>k pamiętać o tym, że wówczas chroniony będzie tylko z<strong>na</strong>k graficzny, a więc słowa<br />
przedstawione w określonej postaci.<br />
Z<strong>na</strong>k towarowy nie może być mylący. Na przykład gdyby właściciel piekarni z Poz<strong>na</strong>nia chciał<br />
opatentować dla swojego produktu <strong>na</strong>zwę „chleb z Zakopanego”, wówczas musi liczyć się<br />
z odmową Urzędu Patentowego RP. Takie określenie wyrobu może wprowadzić w błąd kupującego,<br />
sugerując mu, iż chleb wypiekany jest w określonym mieście, chociaż w rzeczywistości<br />
powstaje w poz<strong>na</strong>ńskiej piekarni.<br />
Prawa ochronne <strong>na</strong> z<strong>na</strong>ki towarowe, w przeciwieństwie do patentów <strong>na</strong> wy<strong>na</strong>lazki, moż<strong>na</strong> przedłużać<br />
w nieskończoność. W Polsce za dziesięcioletni okres ochrony z<strong>na</strong>ku towarowego opłata<br />
urzędowa wynosi 400 lub 450 zł za każdą klasę towarową, która uwzględnio<strong>na</strong> jest we wniosku<br />
o udzielenie ochrony. Prawo ochronne <strong>na</strong> z<strong>na</strong>k towarowy moż<strong>na</strong> przedłużać <strong>na</strong> kolejne dziesięciolecia.<br />
Są z<strong>na</strong>ki towarowe, które w <strong>na</strong>szym kraju obowiązują nieprzerwanie aż od lat 20. ubiegłego<br />
wieku. Dotyczy to <strong>na</strong> przykład pasty do butów „Kiwi” czy papierosów „Camel”.<br />
Opatentowanie <strong>na</strong>zwy towarów i usług jest związane z ich promocją i budowaniem dobrego wizerunku<br />
marki. Gdy producent ciastek będzie reklamował swoje wyroby pod określoną, nie zarejestrowaną<br />
<strong>na</strong>zwą, wówczas inny cukiernik robiący słodycze o takiej samej <strong>na</strong>zwie będzie korzystał<br />
z darmowej promocji. Poza tym producent gorszej jakości wyrobów może podważać jakość innych<br />
produktów o takiej samej <strong>na</strong>zwie i zepsuć ich markę. Pamiętajmy o tym, że z<strong>na</strong>k towarowy to niematerialny<br />
składnik majątku przedsiębiorstwa i może mieć duży wpływ <strong>na</strong> jego wartość.<br />
2011/6 (7) · BAKE&SWEET · 49