w numerze: nowe pomysły na promocję wysokiej ... - Bake & Sweet

prawo i finanse
o produkcie muszą być czytelne i umieszczone
w widocznym miejscu. Możliwości interpretacji
tego zapisu jest wiele.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi z 10 lipca 2007 roku w sprawie
znakowania środków spożywczych, na opakowaniu
jednostkowym pieczywa powinny być zamieszczone
bardzo określone informacje - przypominają
inspektorzy IJHARS.
Nazwa produktu nie może być tylko i wyłącznie
określeniem fantazyjnym, na przykład: chleb kanapkowy,
chleb krojony. Musi się składać z opisu,
dzięki któremu konsument rozpozna rodzaj
i właściwości danego produktu (chleb pszenny
kanapkowy - gdy składnikiem dominującym jest
mąka pszenna, chleb żytni krojony - gdy dominuje
mąka żytnia). Nazwa powinna też precyzyjnie
informować o zastosowanych procesach
technologicznych.
Innymi istotnymi informacjami są dane producenta,
które oprócz nazwy piekarni lub cukierni
muszą też zawierać dokładny adres.
Dla konsumentów jedną z najważniejszych rzeczy
jest zazwyczaj data minimalnej trwałości
albo termin przydatności do spożycia. Informacja
ta nie jest jednak wymagana w przypadku
produktów piekarskich przeznaczonych do
spożycia w ciągu 24 godzin od wytworzenia.
- To producent decyduje o sposobie podania
informacji o przydatności pieczywa do spożycia
- podkreśla Izabela Zdrojewska z Głównego
Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
w Warszawie.
Informację tę może przedstawić używając określenia
„należy spożyć do” w przypadku terminu
przydatności do spożycia, zaś datę minimalnej
trwałości poprzedza się wyrażeniem „najlepiej
spożyć przed”. W przypadku podania dłuższego
okresu trwałości produktu można użyć wyrażenia
„najlepiej spożyć przed końcem”, po którym
wystarczające będzie wskazanie jedynie miesiąca
i roku. Dotyczy to produktów o trwałości od 3 do
18 miesięcy.
Zawartość lub masa netto powinna być wyrażona
w gramach lub kilogramach. Przepisy nie
zezwalają jednak na podawanie tolerancji przy
masie netto (na przykład: 400 g ± 2 g).
Jednym z błędów, jaki piekarze i cukiernicy najczęściej
popełniają przy etykietowaniu swoich
wyrobów, jest podawanie niewłaściwego wykazu
składników. - Składnikiem jest każda substancja
użyta do produkcji środka spożywczego i nadal
w nim obecna nawet w zmienionej formie -
przypominają inspektorzy IJHARS dodając, że
powinno się je podawać na etykiecie według ich
masy ustalonej w chwili użycia, w kolejności malejącej.
Wyszczególnienie składników należy więc
zacząć od tego, którego jest najwięcej, a skończyć
na tym, którego jest najmniej. W świetle obowiązujących
przepisów, po nazwie „mąka” producent
nie ma obowiązku umieszczania informacji
o jej typie i zawartości popiołu (na przykład
mąka pszenna typ 500). - Składnikiem pieczywa
jest również użyta przez piekarza woda, którą
należy wyszczególnić w składzie chleba, jeżeli
stanowi ona więcej niż 5 procent masy gotowego
produktu - mówi Izabela Zdrojewska przypominając,
że składnikami pieczywa są także użyte do
jego produkcji polepszacze, mieszanki piekarskie
i premiksy. Znajdujące się w nich substancje
dodatkowe lub alergenne uznawane są za składniki
tego środka spożywczego i należy je podać
w składzie gotowego pieczywa. Samo podanie na
etykiecie określenia „polepszacz” lub nawet jego
nazwy nie jest wystarczające. Przepisy wymagają,
aby wyszczególnić dokładny skład takiego
produktu.
Podobnie jest z konserwantami, przeciwutleniaczami,
regulatorami kwasowości i emulgatorami,
które w przypadku ich użycia w procesie
produkcji pieczywa trzeba wymienić na etykiecie
podając nie tylko ich nazwę lub numer, ale
także zasadniczą funkcję technologiczną, którą
ta substancja pełni w produkcie finalnym.
Innym obowiązkiem producenta pieczywa jest
zamieszczenie informacji o wszystkich składnikach
alergennych, a w przypadku stosowania
skrobi modyfikowanej należy wskazać gatunek
rośliny, z której została pozyskana (na przykład:
skrobia modyfikowana pszenna).
Informację o warunkach przechowywania podaje
się wówczas, jeżeli na etykiecie umieszczono
termin przydatności do spożycia oraz w przypadku,
gdy jakość produktu zależy od warunków
przechowywania. Pieczywo jako produkt wrażliwy
na podwyższoną temperaturę i wilgotność
powinno być więc opatrzone stosownymi wskazówkami
co do jego przechowywania.
Ilościową zawartość składnika użytego w produkcji
pieczywa można podać zarówno obok
nazwy pieczywa, jak też w wykazie składników.
Takie procentowe oznaczenie stosuje się jednak
tylko wówczas, gdy jego nazwa występuje w nazwie
produktu (na przykład: chleb pszenny krojony
z dynią 5 proc.) lub też nazwa składnika jest
podkreślona na opakowaniu słowami, obrazkami
albo grafiką.
W przypadku chleba razowego lub graham, czyli
produktów, które posiadają nazwy zwyczajowe
i kojarzą się konsumentowi z zastosowaniem do
wypieku odpowiedniej mąki, na etykiecie musi
się znaleźć informacja o jej ilości (na przykład:
mąka pszenna razowa 95%, mąka pszenna graham
80%).
Warto pamiętać, że informacji o ilości użytego
składnika aromatyzującego lub przyprawy nie
podaje się na opakowaniu, gdy jest go mniej niż
2% masy produktu. Nie ma też potrzeby pisania
o ilości substancji słodzących i cukru. Wystarczy,
że na etykiecie znajdzie się tylko informacja, że
pieczywo je zawiera.
Wszystkie te informacje muszą znaleźć się na
produktach, które są etykietowane. Nieco inaczej
jest w przypadku znakowania pieczywa nieetykietowanego,
które jest sprzedawane luzem.
Tutaj obowiązek odpowiedniej informacji spoczywa
na sprzedającym, który na półce z bułkami,
bagietkami czy rogalami powinien zamieścić
nie tylko nazwę produktu i jego masę jednostkową,
ale także dokładne dane producenta, wykaz
składników oraz datę minimalnej trwałości -
w przypadku pieczywa, przy produkcji którego
użyto dozwolonych substancji dodatkowych
przedłużających świeżość. W tym miejscu powinna
się też znaleźć wyraźna informacja o tym,
czy pieczywo jest świeże, czy też wyprodukowano
je z ciasta głęboko mrożonego.
- Przepisy ustawy o jakości handlowej artykułów
rolno-spożywczych pozwalają inspektorom
IJHARS karać nieuczciwych producentów
i sprzedawców. Za wprowadzenie do obrotu
produktów nie odpowiadających jakości handlowej
określonej w przepisach lub deklarowanej
przez producenta minimalna kara to 500
zł, zaś w przypadku wprowadzenia do obrotu
produktów zafałszowanych grzywna wynosi co
najmniej 1000 zł – informuje Izabela Zdrojewska
z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów
Rolno-Spożywczych w Warszawie. - Na
rodzaj stosowanej sankcji wpływa charakter nieprawidłowości.
Z zafałszowaniem pieczywa możemy
mieć do czynienia, gdy producent w istotny
sposób narusza interesy konsumentów poprzez
wprowadzenie takich zmian w jego oznakowaniu,
które mają na celu ukrycie rzeczywistego
składu tego produktu lub innych jego właściwości.
Przykładem może być ukrycie jego rzeczywistego
składu przez pominięcie w zastosowanych
w procesie produkcji substancji alergennych oraz
substancji dodatkowych, pełniących funkcje
technologiczne w pieczywie, na przykład substancji
konserwujących, które przedłużają okres
przydatności do spożycia. Również jako zafałszowanie
można potraktować sytuację, w której
producent do chleba innego niż słodowy stosuje
karmel, w celu nadania końcowemu produktowi
właściwej barwy. Podobnie jest w przypadku zastąpienia
surowca o wysokiej zawartości składników
odżywczych surowcem o niższej zawartości
popiołu. Fałszerstwem jest również między innymi
podanie nieprawdziwych informacji co do
pochodzenia surowca lub produktu finalnego,
masy netto, terminu przydatności do spożycia
lub daty minimalnej trwałości.
■
2011/6 (7) · BAKE&SWEET · 51