Teatr 38. Grupa Piotra Szczerskiego

niem życia, a nie przewodnikiem. Emocje kierujące społeczeństwemznalazły jednakże kontynuacje w drapieżnieinscenizowanej tragedii Józefa K., dawały możność refleksji,ostrzegały. Uogólnienia Kafki, jego filozoficzne, trafneobserwacje aktualne były przed Sierpniem, po Sierpniu,i zawsze będą nośnikiem obiektywnych treści. Dramat JózefaK. jest ponadczasowym ostrzeżeniem. Nikt nie chciałjednak, w tych – powtórzmy – niezwykłych i gorącychdniach, słuchać jakichkolwiek ostrzeżeń. Sceptyk nie miałwtedy racji bytu. Oto jak widział „Proces” Maciej Szybist:To przedstawienie Teatru 38 chociaż może się to wydawaćniemożliwe – jest jednym z najlepszych przedstawień jakieostatnio można zobaczyć w Krakowie. (…) tutaj udało się autoromcoś, co naprawdę bardzo wyjątkowo zdarza się w sztuce,w teatrze. Osiągnęli, że ta forma posiada znaczenie. Niejest symbolem, nie jest alegorią, jest niezawisła, a przecieżma głębokie znaczenie ludzkie i społeczne. Bo oto ci powyginanisędziowie i adwokaci, te przerażające kobiety, tepodejrzane postacie tworzą wokół zwykłego, młodego człowiekaspójny, żyjący własnym rytmem świat, kosmos całkowicienieludzki, spotworniały, teatralny. I oto rozumiemy,czym jest konwencja obyczaju rządowego, mundur, grymasadwokacki, nietypowa grzeczność sekretarki, nonszalancjaurzędasa, pycha prezesa i wszystko to, co jest wokół nas i cojest przeciw nam. Jest taką właśnie groteskową grozą. Jesttym właśnie ekspresjonistycznym teatrzykiem, który gotujenam śmierć. 5959Maciej Szybist: Proces, „Gazeta Krakowska”, 1981, nr 21.– 59 –