Almanach PZF 2016

RYZYKA W FAKTORINGU – DOŚWIADCZENIA FAKTORÓW | 101
wobec faktora. Sytuacja majątkowo-finansowa klienta jest istotna, ale nie
najważniejsza, a przede wszystkim nie przesądza o wejściu faktora w finansowanie.
W praktyce oznacza to, że kondycja ekonomiczno-finansowa
faktoranta oceniana w tradycyjny (kredytowy) sposób poprzez wskaźniki
sprawności, rentowności, płynności, jego zdolność do generowania dodatniego
wyniku finansowego nie rzutuje w sposób bezpośredni na możliwość
zawarcia lub odmowy zawarcia umowy faktoringowej. Praktyka stosowana
przez instytucje faktoringowe pokazuje, że firma ze stratą finansową nie
będzie miała problemu z uzyskaniem limitu faktoringowego pod warunkiem,
iż portfel należności w ocenie faktora nie budzi zastrzeżeń. Ta sama
firma może mieć natomiast problem z uzyskaniem limitu kredytowego
w banku, ponieważ w ocenie banku właśnie jednym z najważniejszych kryteriów
będzie zyskowność przedsiębiorstwa, gdyż na jej podstawie określa
się strumienie pieniężne, tj. EBIT 17 lub EBITDA 18 , które mają umożliwić
obsługę kredytu. Dla instytucji faktoringowych, opierających finansowanie
o nabywany portfel wierzytelności, ocena zyskowności nie ma aż takiego
znaczenia i nie jest kluczowa do podjęcia decyzji o przyznaniu finansowania.
Elementem najważniejszym w analizie finansowej faktoranta jest
potencjał kontynuowania działalności, czyli zdolność przedsiębiorstwa do
przetrwania, nawet jeśli obecna sytuacja finansowa jest trudna. Powyższe
nie oznacza natomiast, że spółki faktoringowe nie dokonują analizy sytuacji
majątkowo-finansowej. Analiza finansowa klienta jest niezbędna w celu
określenia jego klasy ryzyka i prawdopodobieństwa upadłości w przeciągu
najbliższych 12 miesięcy (do czasu następnej oceny). Jeśli prawdopodobieństwo
upadłości firmy w ciągu najbliższych kilku miesięcy jest wysokie,
to faktor zapewne nie podejmie pozytywnej decyzji o rozpoczęciu
finansowania takiej firmy, niezależnie od tego, jak dobry portfel należności
posiada. Analiza finansowa pozwala także określić potencjalny poziom
cash flow, który w określonych sytuacjach będzie źródłem spłaty transakcji
faktoringowej. Dotyczy to tzw. regresu w przypadkach, kiedy zachodzą do
tego przesłanki, np. w przypadku kiedy wierzytelność jest sporna i dłużnik
podnosi zarzuty co do jej istnienia lub wysokości. Praktyka pokazuje
często iż do wierzytelności wykupionych przez faktorów prezentowane są
faktury korygujące in minus i wartość wierzytelności, a tym samym zo-
17
EBIT – earnings before interests and tax.
18
EBITA – earnings before interests, tax and amortisation.