Almanach PZF 2016

96 | Tomasz mazurkiewicz
sowania w usłudze faktoringu. Rodzaje ryzyka w działalności faktora są
w dużej mierze uzależnione od faktu, czy mamy do czynienia z faktoringiem
krajowym, czy też z faktoringiem dotyczącym należności zagranicznych.
W praktyce ryzyko działalności faktora przypomina ryzyko, które
towarzyszy bankom, chociażby z tego względu, że faktorem może być sam
bank lub spółka faktoringowa należąca do grupy kapitałowej banku. Do
najważniejszych rodzajów ryzyka typowych dla faktora należą:
1) aktywne ryzyko kredytowe oznaczające prawdopodobieństwo niespełnienia
przez faktoranta i/lub kontrahentów faktoranta (dłużników faktoringowych)
zapisów kontraktów z powodu niewywiązania się ze swoich
zobowiązań finansowych. Ryzyko to wiąże się z brakiem płatności w ogóle
lub nieterminową zapłatą dokonaną przez kontrahenta lub faktoranta, jeśli
zaszły okoliczności, w których faktor nie może się domagać płatności od
dłużnika, gdyż faktorant nie wywiązał się należycie z umowy handlowej;
2) pasywne ryzyko kredytowe, związane z utratą źródła finansowania
umowy faktoringowej 10 ;
3) ryzyko stóp procentowych, czyli zagrożenie dotyczące nieosiągnięcia
przez faktora budżetowanego wyniku odsetkowego z powodu niekorzystnych
zmian stóp procentowych w relacji aktywów i pasywów 11 ;
4) ryzyko rynkowe – to niepewność zysków, które może wynikać ze
zmiennej sytuacji na rynku (zmian cen aktywów, zmienności cen i płynności
na rynku) 12 ;
5) ryzyko płynności – to zagrożenie związane z utratą płynności przez
faktora; występuje w przypadku utracenia zdolności do spłacania swoich
zobowiązań, tj. ryzyko braku dostatecznej ilości pieniędzy na pokrycie
potrzeb operacyjnych. Przykładem zaistnienia tego ryzyka może być brak
spłaty w ustalonym terminie wierzytelności wykupionych przez faktora
w ramach podpisanych umów faktoringowych lub utrata źródła finansowania
w postaci wypowiedzenia umowy finansowania działalności faktora
przez banki. Innym przykładem tego ryzyka może być chęć zwiększenia
przez faktora swojego udziału w rynku poprzez finansowanie transakcji
obciążonych wyższym ryzykiem, np. w przypadku faktoringu odwrotnego;
10
K. Kreczmańska-Gigol, Opłacalność faktoringu dla przedsiębiorcy i faktora, s. 75.
11
M. Iwanicz-Drozdowska, Zarządzanie ryzykiem bankowym, s. 19.
12
Tamże, s. 20.