Almanach PZF 2016
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
200 | Hanna skowrońska<br />
Sekurytyzacja działa jak typowy surogat kapitału. Jest to proces emisji<br />
nowych zbywalnych papierów wartościowych opartych na istniejących<br />
aktywach wydzielanych z przedsiębiorstwa, które w przyszłości będą generować<br />
przepływy pieniężne, np. należności. Często następuje przeniesienie<br />
tych aktywów do spółki celowej (tzw. special purpose vehicle [SPV] – spółka<br />
specjalnego przeznaczenia), która emituje papiery wartościowe zabezpieczone<br />
tymi aktywami i stanowiące niejako źródło wpływów. Z tego wynika<br />
również podział sekurytyzacji na tradycyjną i syntetyczną, które zostaną<br />
omówione w dalszej części tego rozdziału. Sekurytyzację można uznać za<br />
jedną z metod zarządzania należnościami w przedsiębiorstwie.<br />
Pierwsze procesy sekurytyzacyjne miały miejsce w latach 70. XX wieku<br />
w USA i obejmowały zwykle wierzytelności hipoteczne. W Europie inicjatorem<br />
sekurytyzacji były banki Barclays i Lloyds w Wielkiej Brytanii (1987).<br />
Obecnie w Europie najwyższe obroty sekurytyzacyjne osiągają: Wielka<br />
Brytania, Francja, Włochy oraz Hiszpania. Polskie programy sekurytyzacyjne<br />
miały: BRE Bank dla Zaopatrzenie Farmaceutyczne Urtica SA, Pekao<br />
SA dla Pekao Leasing (do roku 2000), a w 2005 roku PKO BP przeprowadził<br />
sekurytyzację o wartości około 660 mln PLN z wykorzystaniem funduszu<br />
sekurytyzacyjnego.<br />
Przeterminowane należności bankowe z tytułu udzielonych kredytów<br />
konsumpcyjnych stanowią ponad połowę wartości sekurytyzacji w Polsce.<br />
Na drugim miejscu są wierzytelności z tytułu kredytów udzielanych<br />
w rachunkach ROR, a na trzecim wierzytelności z tytułu kredytów samochodowych.<br />
Zasadniczo jest to usługa, która powinna cieszyć się dużym<br />
powodzeniem w Polsce.<br />
W procesie sekurytyzacji zawsze biorą udział różne podmioty. Jest to<br />
przede wszystkim inicjator, czyli przedsiębiorstwo lub instytucja finansowa,<br />
która jest pierwotnym właścicielem bądź nabywcą aktywów będących<br />
przedmiotem tego procesu. Często pozbywa się ryzyka związanego<br />
z wydzielanymi aktywami. Jako podmiot emitujący papiery wartościowe<br />
może występować spółka specjalnego przeznaczenia albo fundusz sekurytyzacyjny.<br />
W przypadku sekurytyzacji pierwotnej emitentem staje się<br />
inicjator. Następnie w transakcji takiej biorą udział inwestorzy, czyli nabywcy<br />
wyemitowanych papierów wartościowych. Inwestor (czyli np. bank,<br />
fundusz inwestycyjny, spółka ubezpieczeniowa) nie staje się właścicielem<br />
SPV, kupuje jedynie wyemitowane wartości. Właścicielem spółki celowej<br />
jest inicjator. Umowa sekurytyzacyjna podpisywana jest między inicja-