Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Kurrikulua (HEOK) - HABE

MINTZAMENAN ANTOLAKETAABERASTASUNAHelduen euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaJARIOTASUNAematean ere. Testutransakzionaletan, berriz,ondo antolatu etaegituratutakoadierazpenak egingo ditu,beharrezko dituenkohesio-forma,antolatzaile, esapide etaabarrez baliatuz.Maila honi dagozkion testu-mota guztiak sortzekogai da. Bere adierazpena aberatsa da oso; hau da,erabiltzen duen lexikoa ugaria eta zabala da, iturriaskotatik hartutakoa. Egiturei dagokionez, asko etaera askotakoak dira erabiltzen dituen elementulinguistikoak, eta guzti horrek testuaren luzelaburreaneragina izango du.Kultura orokorraren mailan edozein euskalhizketaren inguruan jatorrizko hiztunarenparekoaren erritmo eta naturaltasunaz arituko daeta diskurtso osoan erritmo bera mantenduko du.antolatzaile, kohesio--forma eta loturazbaliatzeko.Maila honi dagozkion testuak ahoz sortzeko gai da.Hizkuntzaren ezagutza zabala eta ona izanik,guztia erabiltzera arriskatuko da, baina zenbaitetanakatsak egingo ditu.Elkarreraginezko kontestu ezagunetan jardunajarraia eta naturala izango du. Diskurtsotransakzionaletan ere naturaltasunez eta erritmoegokiz arituko da; baina zenbaitetan, gaiarenkonplexutasunagatik edo, naturaltasuna gal dezake.zenbait zalantza etaizango du zenbaitetanatzera-, aurrera--pausoeta zuzenketak eginbeharra, herri--hizkeraerabiltzen duensolaskidearekin aridenean edo gaiaezezaguna edotaespezializatua baldinbada, batez ere.Maila honi dagozkion testuak (elkarrizketak,narrazioak, deskribapenak, azalpenak, argudioak,...)ahoz sortzeko gai izango da, baina testuaren luzelaburrabeti ere egoerari, hartzaileari, gaiarenezagutzari lotuko zaizkio. Alderdimorfosintaktikoaren ezagutza zabala eta lexikoaberatsa izango duenez, guztia erabiltzeraarriskatuko da eta arriskatzeak berak zenbait akatsegitera bultzatuko du.Ideia nagusiak eta baita zehaztasunak ere behinbaino gehiagotan esango ditu, esandakoa bilduz etabeste era batean adieraziz eta aldi berean hurrenesango duenarekin lotura eginez.Elkarreraginezko kontestu ezagunetan(familiarteko, aisialdiko, lagunarteko... esparrutan)jarduna jarraia eta naturala izango du. Gaiezezagunen inguruan bere iritzia edota azalpenaegin behar duenean, berriz, moteldu egingo dadiskurtsoa ahalik eta egitura, forma, esapide edotaadierazpiderik egokienaren bila, berau aurkitu arte.Geldiune hauek betelan-hitzez estaltzeko gaiizango da, aipatu geldiuneak ia nabarmenduko ezdirelarik.ere, azalpen etaargudioetan diskurtsoantolatu eta josia egitekoarazoak izan ditzake,testuaren osotasun etabatasunaren kaltetan.Kosta egingo zaio maila honi dagozkion testuaksortzea. Azalpen eta argudioetan, batez ere, galdutaibiliko da, ez baitu adierazpide nahikorik izango; etaoso egitura sinplea duten adierazpenak egingo ditu.Kontestu eta gai ezagunak izanik, bere adierazpenamotel eta geldiunez betea gerta daiteke eta horieksaihesteko estrategiarik erabili ezean komunikazioaetenda gera daiteke.testu trasakzionaletan,berriz, egiturarenaztarnarik ez zaioantzemango, testuinkoherente eta loturarikgabekoak eginez.Zailtasun nabarmenak ditu kultura orokorrarenmailako gaien inguruan testuak osatzeko,berauek osatzeko behar izango dituen hizkuntztresnarik izango ez duelako.Bere jarduna jarraia eta naturala egiteko arazoakizango ditu eta testuak sortzean oso ekoizpen urriaadieraziko du.113