<strong>Helduen</strong> euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaIDAZMENADISKURTSOAREN ANTOLAKETADiskurtsoaren egitura eta pasarteen antolaketa egokituegiten zaizkie testu-motari eta testu-erari. Irakurterrazasuertatzen da ideiak elkarren artean ondo uztartutadaudelako, kohesio-foma egokiak erabiliz. Testu luzesamarrak eta ideia konplexuak adierazteko gauza da.ABERASTASUNAMaila honi dagozkion testu-mota guztiak sortzeko gai da.Arrakastaz lortzen du testu luze eta konplexuak antolatzea.Horretarako errepikapenak, itzulinguruak, berformulazioak,autozuzenketak, hizkuntz klitxeak eta abar erabiliko ditu.Lexikoa eta egituraren aldetik aberatsak izango dira eta ezdute erdal kutsurik izango.Diskurtsoaren egitura eta pasarteen antolaketa egokituegiten zaizkie testu-motari eta testu-erari. Ideia nagusiak etaxehetasunak bereizten ditu eta diskurtsoaren haria ez dueteten, testuari osotasuna eta batasuna emango diotenloturak egoki erabiltzen baititu. Ideia konplexuren batadieraztean zailtasunen bat ager daiteke, bainairakurgarritasuna bermatua egongo da.Maila honi dagozkion testu-mota guztiak idazteko gauza badaere, egituren eta lexikoaren aberastasuna mugatuagoa izangodu gaia ezezaguna gertatzen zaionean, testu laburragoaksortuz.Diskurtsoaren egitura eta pasarteen antolaketa egokituegiten zaizkie, gehienetan, testu-motari eta testu-erari.Ideia nagusiak eta azalekoak bereizten eta lotzen badaki etagaiak eskatzen dituen xehetasunak ematen ere saiatzen da;horretarako, orokorrean, antolatzaile, kohesio-forma, etaabar egokiak erabiltzen ditu.Maila honi dagozkion testuak idazteko ez du apartekooztoporik izango. Hala ere, gaia oso ezaguna ez duenean eraedo molde bereko egitura, esapide eta hitzak erabiltzeramugatuko da. Erdal kutsua ere har dezakete kasu hauetan etaidazlanak sinpleak eta pobre-itxura dutenak gerta daitezke.Hala ere, zenbait testu-motatan, azalpenean kasu, nahasiaizan daiteke diskurtsoaren haria; baina testua oztopohandirik gabe irakurri ahal izango da.Maila honetako testu-motetako diskurtsoa hari nagusi bateninguruan antolatuko du soil-soilik; eta, hala ere, izan ditzakenahasketa sortuko duten zenbait hutsune; baina testuarenirakurketa oztopo handirik gabe egiterik izango da.Arazoak ditu maila honetako testu-mota eta testu-erakgaratzeko. Deskribapenak oso sinpleak izango dira, lexikourria erakutsiz; instrukzio eta kontaketetan ere ez dutrebetasun handirik erakutsiko eta azalpenak ez ditu testu--motak eskatzen duen neurrian idatziko.Zailtasun handiak izango ditu maila honi dagozkion testu--motak antolatzeko garaian, ez baitu jakingo prozesuendeskribapen egokirik egiten, denboraren arabera taxututakokontaketak behar bezala egiten, instrukzioak sekuentzialogiko baten barruan ematen edo azalpenak behar bezalakoegituraz idazten.Arazo handiak ditu testuek eskatzen duten hedadura emateko.Testuak laburrak eta sinpleak egingo ditu eta lexikoa oso urriaizango du.109
3. MAILARAKO EBALUAZIO-IRIZPIDEAK: ENTZUMENA➎Ez du inolako eragozpenik izango ahoz kultura orokorraren mailan eginiko edozein euskal hizketa ulertzeko, eztahiztunaren hizkera oso kolokiala bada ere. Informazio orokorra eta xehea arazorik gabe jasoko ditu. Dena den, zailtasunakizan ditzake zenbait gai espezializaturen inguruan edota goi-mailako erregistroan (erregistro oso formalean) eginikohizketaldietan xehetasunak jasotzeko.➍Ez du inolako eragozpenik izango ahoz kultura orokorraren mailan eginiko edozein euskal hizketa ulertzeko, eztahiztunaren hizkera kolokiala bada ere. Informazio orokorra eta xehea arazorik gabe jasoko ditu. Dena den, eragozpenakditu zenbait gai espezializaturen inguruan edota goi-mailako erregistroan eginiko hizketaldietan garrantzizko eta azalekoideiak bereizteko, baita xehetasunak jasotzeko ere.➌ Kultura orokorraren mailan ahoz eginiko edozein euskal hizketa erraz ulertuko du. Gaiaren inguruko informazioorokorra eta xehea arazorik gabe jasoko ditu. Dena den, zenbaitetan arazoak izan ditzake hizkera kolokialean eginikohizketaldiko ñabardurak jasotzeko, eta eragozpenak gainditzeko errepikatzea eskatuko du.➋Oro har, kultura orokorraren mailan eginiko edozein euskal hizketaren garrantzizko ideiak jasoko ditu, baina zailtasunakizango ditu xehetasunak jasotzeko; are gehiago, gaia ezezaguna bazaio, edota egoera formalegia bada. Behin bainogehiagotan entzun behar izango du ulertuko badu.➊ Zailtasun handiak ditu kultura orokorraren mailan eginiko hizketaldien garrantzizko eta azaleko ideiak bereizteko,nahiz eta behin baino gehiagotan entzun hizketaldia. Hizkera kolokialean eginiko hizketaldia jarraitzeko arazoak ditu.110