Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Kurrikulua (HEOK) - HABE

MINTZAMENAN ANTOLAKETAABERASTASUNAHelduen euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaJARIOTASUNAKontatu etadeskribatzerakoan,diskurtsoa ondo antolatua,koherentea eta josiaizango da eta ez duzailtasunik ideia nagusiezgain konplexuak ereadierazteko.Maila honi dagozkion testu-mota guztiak sortzekogai da. Testu zabal eta aberatsak egiten ausartzenda eta arrakastaz lortzen. Errepikapenez,itzulinguruz, parafrasiaz eta abarrez baliatuko daideiak azaldu eta garatzeko.Eguneroko kontestu ezagunetan erritmo naturalezarituko da. Ez du eragozpenik izango berejardunaren erritmoa jarraia eta sueltoa, makulurikgabekoa, izan dadin eta diskurtso osoan erritmobera mantenduko du.Zerbait kontatu edodeskribatzerakoan ez duaparteko eragozpenik,ideia konplexuren batazaltzerakoan izan ezik.Maila honi dagozkion testu-mota guztiak, oro har,sortzeko gai bada ere, ez dira testu luzeak izangoeta kontestu berrietan egituren eta hiztegiarenaberastasuna besteetan baino murritzagoa izangoda, zenbaitetan akatsak eginez. Ideiak garatzerakoanzailtasunak izango ditu adierak era askotan egiten.Eguneroko kontestu ezagunetan gai orokor etaarruntei buruzko jardunetan, noizbehinkasegurtasunik eza nabaritzen bazaio ere, ez duarazorik erritmo jarraiari eusteko. Geldiuneak sortuzgero, badaki errepikaz, itzulinguruz... baliatzen.espazioa, prozesua...)antolatuko du, nahiz etaerabat ondo josia ez izan.Oro har, bere jardunakoherentea izango da. Eginditzake, bai, zenbaitnahasketa, atzera-, aurrerapausueta zuzenketa, bainaentzuleak ez du jarraitzekoeragozpen haundirik izango.Maila honi dagozkion testu-motak sortzeko gaiizango da. Elkarrizketetan ez da erantzun laburretaramugatuko. Testu zabalxeagoak, hainbat egituradiferente eta hiztegi aberatsa erabiltzen ausartukoda. Arrisku horrek berak, ordea, akatsak egiterabultzatuko du.Ideiak behin eta molde bakarrean adierazteko joeradu. Ez du esandakoa berriro bildu eta beste erabatera adierazten, hurrengoarekin lotuz.Kontestu oso ezagunetan eta ongi bereganatudituenetan jarduna jarraia, sueltoa izango da.Kontestu berri eta arrotzagoetan, berriz, motelduegingo da diskurtsoa eta geldialdiak egingo ditu,adiera eta egitura egokien bila, zuzentzeko...Geldiune horiek betelan--hitzez (errepikapenez; mm,eh, zera, ba formaz) estaliko ditu zenbaitetan.diskurtsoaren haria behinbaino gehiagotan etendezake, komunikazioaoztopatuz.Arazoak izan ditzake maila honi dagozkion testu--motak sortzeko. Elkarrizketetan, erantzunlaburretara mugatuko da. Hala ere, kontestu osoezagunetan erantzun zabalagoak emango ditu.Egitura eta hiztegiaren ezagutza urria izango da,zenbaitetan erdarara joko duelarik ordainaren bila,eta ideiak, beti, molde bakarrean adieraziko ditu.Ekoizpen-erritmoa aldakorra da; kontestu osoezagunetan eta ongi bereganatuetan jarduna jarraiaden bitartean, berri eta arrotzetan motela izatenbaita. Zailtasun haundiak ditu geldialdiak nolabaitbetelan-hitzez, errepikapenez eta abarrez estaltzeko.Jatorrizko hiztunak nekez jasaten du erdarara jogabe, kortesiazko elkarrekintza sinpleenetan izanezik.onartze-, ukatzeerantzunetaramugatukoda bere jarduna.Zailtasun nabarmenak ditu testuak sortzeko. Berejarduna erantzutera mugatzen da eta erantzun horiekbai/ezkoak dira gehienbat, tarteka esaldi motzakerabiltzen baditu ere. Egitura eta hiztegiarenezagutza oso murritza da, erdararako joeraareagotuz eta komunikazioa oztopatuz.Bere jarduna ez da jarraia eta sortzen diren isiluneekkomunikazioa oztopatzen dute. Jatorrizko hiztunakerdarara joko du.101