1. MAILARAKO EDUKIAK: ENTZUMENAtestuakontestuaELKARRIZKETA / BAKARRIZKETATestu-erakBi pertsonen arteko solasak (galde-erantzunak)Irrati-telebistako iragarkiakBerriak / KontaketakKantakFilmak...EzaugarriakInterakziozkoak. Prestaera (gonbitea...). Sarrera (agurra). Gaian sartzeko solaskidea erakarri. Gunea / gaia. Amaiera / ebaluaketa. Azken agurraTransakzionalak. Deskribapen edo narraziozkoak: jarraipen lineala,sekuentzia kronologikoa/espazialen araberakoa______________Baliabide testualak (ikus 1. eranskina)• Komunikazioaren xedea. Informazioa jaso. Hipotesiak baieztatu/ezeztatu. Jakin-mina asetu. Zalantzak argitu...• Komunikazioaren partaideen arteko harremana ez damaila berdinekoetara mugatuko• Komunikazio-era. Interakziozkoa: ikaslea partaidea izanik, honenezagutza-mailara egokituz (abiadura, entzutekobaldintza egokiak, zaratarik ez...). Transakzionalak: txanda laburreko elkarrizketak,nahiz deskribapen eta narrazio laburrak• Komunikazio-kanalaZuzenean, aurrez-aurreBitartekoak medio (telefonoa, irrati-telebista...)• Komunikazio-egoera• Gaia: ezaguna, ikaslearen mundu-ezagutzatikhurbilekoa, ondoren esango dena aurreikustekomodukoa• Hizkera: doinuera eta ahoskera euskara estandarretikhurbil izanik ere, herri-hizkuntza baztertu gabe• Eginkizunak. Instrukzio zehatz batzuek diotena bete. Egindako galderari erantzun. Irudizko euskarria izanik mapa, marrazkia... osatu,ordenatu...44
1. MAILARAKO EDUKIAK: ENTZUMENA<strong>Helduen</strong> euskalduntzearen oinarrizko kurrikuluaadierazpide linguistiko-testualakazpitrebetasunak / estrategiakAlderdi fonologikoa. Euskal fonema bereziak: TZ, TX, TS, Z, S, LL, -K.... Asimilazioak eta elipsiak:ez dira [eztia]badator [baator]ez ba [ezpa]ekarri ditu [ekarrittu]. Doinuera eta intonazioaAlderdi morfosintaktikoa. Izenordainak: ni, zu, gu, zuek (nik, niri...). Galdetzaileak: nor, zer, non, noiz, zein, zenbat (nork,zertaz, nondik, noizko, zeini...). Galderazko perpausak, baiezkoak eta ezezkoak. Galdegaia aditza bera denean. Aditzaren forma arruntak, lehen eta bigarrenpertsonetan berezikiElementu diskurtsiboak. Ez-hitzezko kodeak: irudiak, keinuak, etenak, isiluneak.... Interakzioan erabiltzen diren esamoldeak:.... Elkarrizketari hasiera emateko (agurrak, gaiarensarrera...). Argibideak eskatzeko, zerbait ez dela ulertuadierazteko: “Nola?”, “Polikiago esan berriz”.... Elkarrizketari amaiera emateko___________Adierazpide linguistikoak 1 (ikus 2. eranskina)• Mintzaldi/solasaldi-zati bat gogoan hartu• Xede-hizkuntzaren soinuak bereizi• Hitzen azentuazioa ezagutu• Gai jakin batzuen inguruan erabiltzen den ohiko hiztegiaatzeman• Kontestuaz baliatuz hitzen esanahia asmatu• Entzundakoaren arabera egoera, partaideak eta xedeak(kontestua) atera• Kontestua (egoera, partaideak, xedea...) ateratzekoaurreko ezagutzaz baliatu: munduari buruzko ezagutzaorokorrak, gai jakin horri buruzkoak, testu--motari dagozkionak• Gertaeren arteko loturak igarri• Esanahia jasotzeko adierazpide linguistiko,paralinguistiko eta hizkuntzaz kanpokoei arreta jarri,esaterako: doinua, imintzioak, erritmoa, etab.• Hitzez edo ez-hitzezko baliabidez adierazi ulertu den alaez, edota argibideak eskatu• Ulertu berri denetik abiatuz, gero zer entzungo denatzeman• Lehenbizi gaia orokorrean ulertu eta gero xehetasunetarajo• Datu zehatzak bilatu, gainerakoa bazter utzita• Hitz gakoetan oinarritu• Adi egon hitz gako gehiago noiz atzemango• Hitzez hitz itzuli gabe esaldien eta enuntziatuen esanahiaulertu• Berbaldia egituratzen duten adierazpide diskurtsiboeierreparatu• Testu-motaren, gaiaren eta hizlariaren intentzioazezagutzen dena kontuan izanik, entzungo dena igarri______________Estrategiak (ikus 6. eranskina)45