De (rechts)positie griffie(r) - politiekadviesbureau.nl

d e ( r e c h t s ) p o s i t i e g r i f f i e ( r ) i n h e t d e c e n t r a l e b e s t u u r
2.3.2 Gemeenten: rapport stuurgroep Leemhuis
Op 15 december 2004 bracht de stuurgroep Evaluatie Dualisering Gemeentebestuur, onder
voorzitterschap van mw. ir. J.M. Leemhuis-Stout, haar rapport ‘Aangelegd om in vrijheid
samen te werken, dualisering: bijsturing geboden’ uit aan de minister van BZK. De stuurgroep
concludeerde dat de uitvoering van de wet veel gemeenten zwaar gevallen was en dat
de verhoudingen tussen raad en college nog onvoldoende beproefd en uitgekristalliseerd
waren. De doelstellingen van de wet waren nog niet bereikt. In onvoldoende mate was
gebleken dat de positie van de raad als belangrijkste politieke forum en volksvertegenwoordigend
orgaan was hersteld en dat de herkenbaarheid van het decentrale bestuur voor
de burger was versterkt. 9 Flankerend beleid was nodig om de wet alsnog tot een succes te
maken.
De stuurgroep ziet de functie van griffier als de belichaming van de scheiding van bevoegdheden
van raad en college. De griffier moet in staat zijn de rol van vraagbaak en klankbord
te spelen voor raadsleden bij de ontwikkeling van hun rol in het gedualiseerde systeem.
Volgens de stuurgroep is het hebben van een onafhankelijke positie daarbij van essentieel
belang, zowel in rechtspositionele als in politieke zin. Dit houdt volgens de stuurgroep
Leemhuis in dat de griffier geen ambtelijke nevenfunctie kan vervullen in dezelfde
gemeente en zich niet in politiek inhoudelijk vaarwater moet begeven. Uit onderzoek
bleek dat vier van de vijf griffiers met een deeltijdaanstelling een andere functie binnen
dezelfde gemeente bekleedden. De stuurgroep is van oordeel dat griffiers die naast hun
werk als griffier een andere functie binnen het ambtelijk apparaat van dezelfde gemeente
vervullen, de onafhankelijke ondersteuning van de raad schaden. 10
In het rapport wordt aangegeven dat de griffiers de ambitie hebben om meer inhoudelijk
werk te gaan verrichten. De stuurgroep constateert dat de meerderheid van de griffiers,
raadsleden en colleges dat geen goede ontwikkeling vinden. Zij zijn tevreden over de huidige
procesmatige invulling van de griffie. 11
In de nieuwe bestuurlijke verhoudingen vraagt de aansturing van de griffier om duidelijkheid.
De stuurgroep constateert dat de aansturing van de griffie varieert. In de ene
gemeente doet de burgemeester dat en in de andere gemeente het presidium. De stuurgroep
beveelt raden aan een presidium in te stellen. Een orgaan met een laag politiek profiel
dat zich namens de raad bezighoudt met het bewaken van een zorgvuldige informatieverstrekking
aan de raad en dat de regie voert over het proces van de raadsvergadering.
Volgens de stuurgroep Leemhuis voldoet een presidium onder voorzitterschap van de
waarnemend raadsvoorzitter met als leden de commissievoorzitters en de burgemeester
optimaal aan deze eisen. De griffier heeft een adviserende taak in het presidium. Bij het
presidium zou ook de verantwoordelijkheid voor de aansturing van de griffie(r) neergelegd
kunnen worden. 12
2.3.3 Provincies: rapport commissie Hermans
Op 8 december 2005 verscheen onder voorzitterschap van dhr. L.M.L.H.A. Hermans het
rapport van de Commissie Evaluatie Provinciale Dualisering getiteld ‘Zonder wrijving geen
16