De (rechts)positie griffie(r) - politiekadviesbureau.nl

d e ( r e c h t s ) p o s i t i e g r i f f i e ( r ) i n h e t d e c e n t r a l e b e s t u u r
moet vooral gericht zijn op de verbetering van de kwaliteit van de besluitvorming, gevolgd
door een ‘sterkere raad’. 15 De relatie met de secretaris is van groot belang voor het functioneren
van de griffier. Deze moet meer gelijkwaardig worden. Die ontwikkeling is gaande,
zo wordt gesteld, onder verwijzing naar het rapport ‘Sterke koppels- sterk bestuur’.
De staatssecretaris adviseert een verdere intensivering van de griffies in overweging te
nemen, gericht op het verder realiseren van de duale werkwijze in samenspraak met het
presidium. In deze lijn kan de griffie functioneren als poortwachter voor de raadsagenda
en als collectief geheugen van de raad met het oog op het nakomen van afspraken met het
college. Bovengenoemde zienswijze staat haaks op het rapport Leemhuis, waar juist een
pleidooi werd gehouden voor (zeer) kleine en compacte griffies. 16 De positie van de griffier
kan worden versterkt door het stellen van kwaliteitseisen aan raadsstukken, aldus de
staatssecretaris.
w e r k g e v e r s r o l r a a d
Ook het presidium heeft zijn plek gevonden in het duale bestel. Rond de 70% van de raadsleden
is tevreden over het functioneren van het presidium. In de provincie bleek men kritisch
te staan tegenover een presidium samengesteld uit fractievoorzitters. 17 Een goed
functionerend presidium wordt gezien als belangrijke voorwaarde voor een goed dualistisch
opererend gemeentebestuur. In het eindrapport wordt gesteld dat ‘een presidium
onder voorzitterschap van de waarnemend raadsvoorzitter met als leden de commissievoorzitters
en de burgemeester, het meeste voor komt in gemeenten’. De griffier heeft
daarin een adviserende taak. 18 Wat betreft de invulling van de werkgeversrol in de raden/
staten, ziet de staatsecretaris een taak weggelegd voor het presidium. 19 De Gemeentewet en
de Provinciewet zwijgen hier nog over. De staatssecretaris pleit voor een verankering van
het presidium in de wet. Hiermee lijkt het eerder ingenomen kabinetstandpunt over het
presidium te worden verlaten.
2.4 Hoe verder?
Met ‘De staat van dualisering’ lijkt een einde te zijn gekomen aan het evalueren van het
dualiseringsproces in het decentraal bestuur. De staatssecretaris geeft er de voorkeur aan
toekomstige evaluaties niet langer exclusief in het teken van dualisering te plaatsen, maar
meer het functioneren van het decentraal bestuur in algemene zin te beschouwen. Dit zou
dan goed kunnen worden gekoppeld aan het verschijnen van de ‘Trendnota Staat van het
bestuur 2010’.
De staatssecretaris wil voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2010 wijzigingen van
de Gemeentewet en de Provinciewet, zoals het geven van een wettelijke grondslag aan het
presidium, doorvoeren. 20 De Tweede Kamer is, gelet op de lokale autonomie, vooralsnog
geen voorstander van een wettelijke regeling. Toch is het goed dat de politiek het belang
van een zorgvuldige inbedding van de werkgeversrol ten behoeve van de griffier en de griffiemedewerkers
erkent. De wijze waarop aan de werkgeversrol invulling wordt gegeven
varieert en heeft (soms) nog een te vrijblijvend karakter. Het zou daarnaast goed zijn nog
eens kritisch te kijken naar de fundamenten van de verzelfstandigde raadsondersteuning.
18