Steije Hofhuis (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

de adel en ook voor een aanzienlijk deel onder de oorspronkelijke
vangers. Zij namen de lichaamsdelen mee naar hun huis, waar ze
werden bereid volgens een recept met pepers en tomaten. In de laatste
rituele offerhandeling, opnieuw getekend door religieuze symboliek en
mysterie, werd het bereide vlees uiteindelijk door de vanger, en soms
ook door zijn familie, opgegeten. Naar de beleving van de Azteken kwam
de dood voort uit het leven en het leven voort uit de dood. De
oorlogsvoering, de tempels, en de offers met al hun symboliek en ritueel
hadden de zon en de goden gevoed en het vijfde tijdperk was voorlopig
nog niet ten einde gekomen. 201
Voor de moderne lezer zijn de kannibalistische mensenoffers
van de Azteken een wonderlijk en gruwelijk verschijnsel. Hoe bizar het
echter ook mag schijnen, onder de Indianenvolkeren van Midden-
Amerika waren ze geen uitzondering. Toen de voorouders van het
Azteekse volk ooit vanuit het noorden de Mexicaanse valleien in trokken,
was de praktijk er reeds wijdverbreid. Hoe de andere volken de
mensenoffers uitvoerden, weten we een stuk minder nauwkeurig dan
bij de Azteken, maar dat ze plaatsvonden wordt door verschillende
bronnen bevestigd. De vele beroemde piramides van Mexico zijn in het
verleden naar alle waarschijnlijkheid stuk voor stuk voor deze
bloederige traditie gebruikt. 202
De reden om hier aan deze offers zo veel aandacht te besteden is
dat ze in de jaren zeventig onderdeel werden van een interessant
wetenschappelijk debat. Onder enkele antropologen had het
verschijnsel namelijk theoretische interesse gewekt. Van de vele
complexe stedelijke beschavingen die de wereld heeft gekend waren de
Indianenrijken van Midden-Amerika met hun grootschalige
kannibalistische mensenoffers namelijk volstrekt uniek. Kannibalisme
en mensenoffers op zich zijn niets uitzonderlijks, want op vele plekken
kwamen ze voor. Wat Midden-Amerika echter opmerkelijk maakt is dat
de mensenoffers niet, zoals elders in de wereld, verdwenen op het
moment dat er complexere stedelijke beschavingen ontstonden. Sterker
201 Carrasco, Daily life, 134, 204. Smith, The Aztecs, 217-219.
202 Harris, Cannibals, 147-166.
107