Steije Hofhuis (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

onbevrucht en dit leidt er in de praktijk toe dat vrouwtjes genetisch
meer gemeen hebben met broers of zussen dan met hun eigen kinderen.
Voor de reproductie van het erfelijk materiaal is het dus beter om meer
broers en zussen te krijgen dan kinderen. Vandaar dat de vrouwtjes in
de gemeenschap zich er volledig toe inzetten om de moeder, de koningin,
zo veel mogelijk kinderen te laten krijgen. Hun eigen reproductieve
vermogens hebben zij hierbij verloren. De samenwerking van cellen in
een organisme valt eveneens uit genetische verwantschap te verklaren,
aangezien cellen in een lichaam identiek genetisch materiaal bezitten.
Bij vrijwel alle vormen van altruïsme in de natuur bleek het inderdaad
genetische verwanten te betreffen.
Echter ook het gedrag van de leeuw die de welpjes van de vorige
leider ombrengt wordt begrijpelijker. De kinderen van de leeuw met
deze variatie krijgen immers meer voedsel, overleven gemiddeld beter
en hebben een grote kans ook zelf deze genetische variatie te dragen. De
genetische aanleg tot een dergelijk gedrag kan zich zodoende over de
populatie verspreiden. Evolutiebiologen als Hamilton en Williams
wisten het allemaal ook wiskundig te onderbouwen en zo bood hun
benadering, beter dan de alternatieven, de mogelijkheid om zowel
egoïstisch als altruïstisch gedrag te verklaren. Het is egoïsme op het
niveau van het gen, dat uiteindelijk in sommige gevallen resulteert in
altruïsme op het niveau van de cel of het organisme. Alle adaptaties, van
lange nekken, witte vachten en seksuele lusten tot altruïsme, zouden
uiteindelijk in dienst staan van de reproductie van het erfelijk materiaal
dat eraan ten grondslag ligt. 142
Richard Dawkins zou deze visie op de evolutie in 1976
uiteindelijk bij het brede publiek bekend maken met zijn
wetenschappelijke bestseller The selfish gene. Met deze pakkende
metafoor verwoordde hij de nieuwe evolutiebiologische doorbraak in de
cui bono-vraag. Alle complexe functionele ontwerpen van de levende
natuur, zouden volgens hem uiteindelijk reproductiestrategieën zijn van
142 Chris Buskes, Evolutionair denken: de invloed van Darwin op ons wereldbeeld
(Amsterdam 2006) 113-138. H. Allen Orr, ‘A passion for evolution’, New York review of
books, 26-2-2004.
76