Steije Hofhuis (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

artikel met de titel ‘Human nature and history’ probeert hij ook historici
van de relevantie te overtuigen. 55
Brown bepleit de verticale integratie, of eenwording van
wetenschappelijke kennis. Zijn stelling is dat ook historici zouden
moeten willen voorkomen dat verschillende domeinen van wetenschap
met elkaar in tegenspraak zijn. De universele menselijke natuur vormt
volgens hem een vaste structuur van de geschiedenis, waar geen enkele
historische samenleving zich aan heeft kunnen onttrekken. Om de
geschiedenis beter te begrijpen kan het dus van waarde zijn om ook
deze menselijke natuur beter te begrijpen. Brown merkt op dat de
tegenspraak echter ook de andere kant op kan werken.
Evolutiepsychologen claimen van veel eigenschappen dat ze universeel
zijn, maar op het moment dat uit historisch onderzoek overtuigend
blijkt dat de eigenschap in een historische samenleving niet voorkwam,
roept dit natuurlijk vragen op over de houdbaarheid van de
evolutiepsychologische these. Als voorbeeld noemt hij hier de
bevindingen van historicus Keith Hopkins over de geaccepteerde
incestpraktijken van Romeins Egypte. Deze kennis riep twijfel op over
de stelling dat mensen een universele instinctieve afkeer van incest
hebben. ‘It is a shame to think of all information in the historical records
not being put to scientific use’, zo schrijft Brown over de geringe
betrokkenheid van historici. 56 Deze oproep tot constructieve kritiek op
hun theses is vaker door evolutiepsychologen gedaan. 57
Brown heeft met zijn streven naar verticale integratie natuurlijk
een punt. Op het moment dat verschillende wetenschappen dingen
verkondigen die met elkaar in tegenspraak zijn, wordt het
vanzelfsprekend de moeite waard om uit te zoeken bij wie er iets fout zit.
Er is geen reden waarom historici zich hieraan zouden moeten
onttrekken. Ook het idee dat de menselijke natuur een structuur van de
geschiedenis vormt klinkt aannemelijk. Historici zullen immers niet snel
stuiten op bronnen over middeleeuwse dorpen waar mannen bomen
55 Donald Brown, ‘Human nature and history’, History and theory 38:4 (1999) 138-157.
56 Ibidem, 149.
57 Barkow, Missing, 41.
30