Leven lang leren voor vitaliteit

vraag. Terwijl de Wanneer vraag verwerkt is in de Waarom en Wat vraag. Daarmee lijken de vier
invalshoeken voor deze studie toereikend.
2.1.4 Waarom, Wat, Wie en Hoe?
In deze paragraaf worden de invalshoeken kort geschetst zodat een algemeen beeld
gepresenteerd wordt. In de volgende paragrafen zijn de invalshoeken verder uitgewerkt.
12
De eerste invalshoek op een leven lang leren verwijst naar het belang ervan. Een leven lang leren
kan verschillende agenda’s dienen en maatschappelijke belangen beogen. Biesta (2006) sluit aan
bij Aspin (2001) en hanteert de driedeling een leven lang leren voor sociale inclusie en
democratisch begrip en activiteit, voor economische vooruitgang en ontwikkeling en voor
persoonlijke ontwikkeling en zelfverwerkelijking. Analoog hieraan wordt het belang van een
leven lang leren hier met behulp van drie motieven voor een leven lang leren gepresenteerd.
Democratisch begrip en activiteit is verbreed tot sociaal-cultureel. Dat levert de volgende
motieven voor een leven lang leren op:
Economische motieven tot ontwikkeling van de kenniseconomie;
Sociaal-culturele motieven tot ontwikkeling van een evenwichtige maatschappij;
• Persoonlijke motieven tot ontwikkeling op individueel niveau en zelfverwerkelijking.
Een tweede invalshoek verwijst naar de functie van een leven lang leren. Wat kan een leven lang
leren opleveren? Deze invalshoek biedt een specifieke kijk op een leven lang leren gerelateerd
aan het proces en het resultaat ervan, ongeacht de vraag of een leven lang leren vanuit
economisch, sociaal-cultureel of persoonlijk oogpunt is geïnitieerd. Bovendien biedt deze
invalshoek mogelijkheden om het leren te plaatsen en te faseren. De invalshoek van een leven
lang leren op functionaliteit is ingedeeld in:
Een leven lang leren als voorwaardelijk proces voor participatie;
Een leven lang leren als reactief proces om ontwikkelingen bij te houden;
• Een leven lang leren als pro-actief proces om veranderingen en innovaties te initiëren.
De derde invalshoek verwijst naar het niveau van leren, de lerende eenheid. Daarbij hoort de
vraag: Wie leert er nu eigenlijk? Zowel Illeris (2002) als Sfard (1998) verwijzen naar de leren-via-