Leven lang leren voor vitaliteit

64
Een nieuw zorgstelsel, de vergrijzing van de samenleving en cliënten met complexere problemen
die hun eigen wensen beter weten te formuleren en de toegenomen noodzaak tot efficiency,
stellen extra eisen aan het personeel. Tegelijkertijd blijkt dat personeel moeilijk te werven.
Werken in de zorg is voor veel jongeren niet erg aantrekkelijk. In die zin hebben de
zorginstellingen een stevige stok achter de deur om het voorwaardelijk leren goed te
organiseren, te reageren en te anticiperen op ontwikkelingen in de samenleving. Tegelijkertijd
bieden de ontwikkelingen in de samenleving ook kansen om specifieke dienstverlening te
ontwikkelen (gericht op de buurt, kleinschaligheid, allochtone doelgroepen enzovoort), maar
die wortel blijkt taai.
De ontwikkelingen in het onderwijs (voorwaardelijk perspectief) blijken lastig in te passen in de
instellingen, maar bieden kansen om het reactieve en pro-actieve leren uit te werken. De
begeleiding van leerlingen in competentiegerichte trajecten is intensief en vergt nog heel wat
gepuzzel en afstemming. Maar vooral de manier waarop leerlingen hun eigen leerdoelen
formuleren en op zoek gaan naar kennis, past prima bij de tendens (via verleiden of uitdagen)
om medewerkers in een actievere, meer verantwoordelijke rol te plaatsen. Dat sluit aan bij de
verbreding van de dienstverlening. Om die dienstverlening ook op de werkvloer te realiseren,
moeten de medewerkers reactief en pro-actief leren.
CASES INDUSTRIËLE ONDERNEMINGEN: HET SYSTEEM
Het personeelsbestand van organisatie C is redelijk stabiel en er is slechts geringe aanwas van
nieuwe medewerkers. Daarnaast is het werk nogal specifiek en zijn er geen pasklare
vooropleidingen beschikbaar. De meest geschikte formele opleiding betreft SORK (VAPRO-OVP),
maar ook deze is niet geheel toegerust voor het werk met polyesterproducten. Medewerkers
worden in de praktijk dan ook vooral informeel op de werkplek opgeleid, door hen bijvoorbeeld
met meer ervaren medewerkers te laten samenwerken. Daarnaast wordt gezocht naar
mogelijkheden om in samenwerking met roc’s, leerlingen binnen de organisatie als bol/bbl’ers
te plaatsen, om op die manier meer invloed op het voorwaardelijk formeel opleiden van
potentiële nieuwe medewerkers te krijgen.
Voor organisatie D geldt dat er sprake is van (een vorm van) voorwaardelijk leren door het
minimaal vereiste opleidingsniveau voor een functie op de betreffende afdeling (R&D), deels
ook doordat er vooral gevraagd wordt naar werknemers met een ict-gerelateerde opleiding.