Leven lang leren voor vitaliteit
Leven lang leren voor vitaliteit
Leven lang leren voor vitaliteit
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2.3.2 De reactieve functie<br />
Een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> als reactief proces sluit aan bij het voldoen aan de snelle en <strong>voor</strong>tdurende<br />
sociaal-culturele en economische veranderingen. Deze ontwikkelingen noodzaken tot bijblijven<br />
om participant te blijven in maatschappij en op de arbeidsmarkt. In enge zin gaat het om het<br />
aan<strong>leren</strong> van nieuwe vaardigheden om het beroep te kunnen blijven uitoefenen, in brede zin<br />
om blijven <strong>leren</strong> in en <strong>voor</strong> een veranderlijk maatschappelijk systeem.<br />
Een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> kan om die reden als antwoord op de snelle en steeds sneller gaande<br />
ontwikkelingen worden opgevat. Het doel is bijblijven en er is in dit geval <strong>voor</strong>al sprake van een<br />
reactief proces, afhankelijk van continue ontwikkelingen en daarmee gradueel afwijkend van<br />
een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> als <strong>voor</strong>waarde <strong>voor</strong> participatie.<br />
In het Actieprogramma <strong>voor</strong> het <strong>Leven</strong> Lang ontwikkelen van competenties en kwalificaties<br />
(Stichting van de Arbeid, 2002) wordt gesteld dat het vaststellen van de behoeften ten aanzien<br />
van competenties en kwalificaties – evenals het anticiperen op de ontwikkeling daarvan – een<br />
complexe taak is. Zeker gezien de talrijke economische factoren waarmee rekening dient te<br />
worden gehouden. Tegelijkertijd wordt aangegeven dat beide (vaststellen en anticiperen) wel<br />
absoluut nodig zijn. Dit sluit aan bij de opvatting van een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> als reactief proces,<br />
waarbij het zowel een reactie is op huidige als op verwachte behoeften ten aanzien van<br />
competenties en kwalificaties.<br />
25<br />
2.3.3 De pro-actieve functie<br />
Een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> als pro-actief proces sluit aan bij het initiëren van ontwikkelingen, dus<br />
<strong>voor</strong>uitlopen op en sturen van economische en sociaal-culturele ontwikkelingen.<br />
Het adagium ‘stilstand is achteruitgang’ is hier van toepassing. Een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> kan meer<br />
zijn dan een antwoord op ontwikkelingen, het kan ook beogen nieuwe ontwikkelingen te<br />
initiëren. In enge zin gaat het om technologische innovaties met een beperkte impact, terwijl<br />
het in brede zin betrekking heeft op maatschappelijke systeeminnovaties (transities). In die zin<br />
kan pro-actief <strong>leren</strong> worden aangeduid als <strong>voor</strong>loper van maatschappelijke veranderingen en<br />
economische innovatie.<br />
Het concept van een leven <strong>lang</strong> <strong>leren</strong> kan vanuit deze pro-actieve functie worden beschouwd als<br />
motor van of aanzet tot innovatie en kan zo, gezien de (beoogde) ontwikkeling tot kenniseconomie,<br />
ook worden opgevat als doel op zich.
Change language