A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

de onda longa que sae da Terra pasa sen apenas impedimento. A modo de exemplo,
cabe citar o ocorrido despois da erupción do Tambora. Nos anos seguintes
á súa erupción as temperaturas descenderon ata tal punto que o ano 1816 é coñecido
como o ano sen verán.
En todos eses anos producíronse fames negras polas perdas de colleitas.
Remontándonos máis atrás, pódense extrapolar estes efectos, e non é desatinado
pensar se a desaparición dalgunha especie se puido deber a algunha erupción
volcánica e ao arrefriamento posterior que esta ocasionou.
Este efecto de arrefriamento queda posto de manifesto na figura 2.7, na cal
aparecen as anomalías de crecemento na densidade da madeira en troncos do
hemisferio Norte, desde o ano 1400. As erupcións volcánicas, segundo este enfoque,
suporían un arrefriamento do verán, de forma que se notaría nunha diminución
na densidade da madeira.
Outro aspecto a considerar, dentro dos factores terrestres, é o relacionado
coas inversións magnéticas, que provocan tamén un arrefriamento da Terra. Isto
é debido a que no proceso de inversión se debilita o campo magnético, e a
maior presenza de raios cósmicos levaría consigo un aumento da nubosidade na
troposfera.
1.3. Mecanismos reguladores: ciclo do carbono
O ciclo do carbono está constituído polas transformacións que sofre o carbono
ao longo do tempo e que son de importancia fundamental na regulación
do clima na Terra. O carbono está presente en todas as moléculas orgánicas,
sendo un elemento esencial na formación das moléculas de lípidos, proteínas,
ácidos nucleicos e, por suposto, dos hidratos de carbono. Na atmosfera e na
hidrosfera maniféstase en forma de dióxido de carbono. De todos os xeitos, sería
máis preciso falar de dous ciclos do carbono: un ciclo biolóxico e un bioquímico,
moi distintos en canto á súa traxectoria, así como a escala temporal que
resulta implicada. Non se entrará aquí a explicar a influencia dos clorofluorocarburos,
froito de actividades humanas, no quentamento global nin doutros
gases con efecto invernadoiro; simplemente se dará un rápido formulamento da
produción e destrución de CO 2 de forma natural sen intervención humana
[véxase figura 2.8].
Na natureza prodúcese unha cadea de reaccións químicas nas que toman
parte compostos do carbono. Comecemos polo ciclo biolóxico que se explica
a continuación. As plantas, cando levan a cabo a fotosíntese, absorben o CO 2
102 VARIABILIDADE INTERANUAL DO CLIMA