A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

ártica. Isto facilita o paso de frontes asociadas ás perturbacións atlánticas. O
conxunto atlántico convértese nun extenso ámbito depresionario cunha nidia
circulación de poñente con ondulacións de amplo radio. En superficie o feixe
isobárico aparece igualmente disposto en sentido oeste-leste. Esta advección
permite a chegada de sucesivas frontes xestadas no seo de depresións claramente
definidas situadas arredor do paralelo 50º N. Estas borrascas atlánticas discorren,
habitualmente, ao norte das nosas latitudes, co que as súas frontes varren o noso
litoral só a través dos seus extremos. Este afastamento do centro da perturbación
provoca un amplo ángulo de xiro das colas das citadas frontes –na súa maioría
de carácter frío–, polo que irrompen na península a través das costas galegas, as
cales se converten así nas primeiras terras en soportar os seus efectos. Noutras
ocasións, o escenario sinóptico presenta unha procesión de borrascas que no
seu tránsito afectan de cheo a Galicia, a través de frontes cálidas e frías encadeadas.
Estes particulares dispositivos ciclónicos son responsables dos máis importantes
episodios de precipitación sobre Galicia. Constitúen situacións tipicamente
invernais e outonais, rexistrándose as maiores frecuencias de configuración
entre os meses de novembro a febreiro (67%). Atmosfericamente maniféstanse
por medio dunha alta nubosidade, predominantemente baixa e uns exiguos
índices de insolación. A totalidade do territorio galego recibe abundantes precipitacións
en intervalos de tempo que non superan as sete horas, dada a velocidade
de tránsito das frontes (frías nun 70%). Tamén están caracterizadas polas
súas escasas amplitudes térmicas e uns valores medios, polo xeral, moderados
para a estación en que se producen. Os ventos, de clara compoñente atlántica,
presentan rachas atemporaladas, sobre todo na costa.
Instalación de valgadas sobre o noso territorio. Situacións de alta
capacidade pluviométrica
Xunto ás situacións advectivas descritas, existe todo un amplo conxunto de
configuracións de alta capacidade pluviométrica que se clasifican dentro do
modelo de valgadas baixo circulacións subzonais de baixo índice ou meridianas.
As súas localizacións, diversas respecto a Galicia, condicionan a natureza e a
compoñente das masas de aire que mobilizan.
O exemplo seleccionado, acaecido o 5 de xaneiro de 1988, corresponde a
un sistema depresionario xestado na cara oriental dun val bárico de gran amplitude.
O ramal ascendente da valgada –con alta actividade cicloxenética– arrastra
un fluxo do terceiro cuadrante sobre as nosas costas. En superficie, rexístrase
a presenza dunha depresión que abarca boa parte do Atlántico nordoriental. Nes-
F. Castillo Rodríguez, A. Martínez Cortizas e R. Blanco Chao 43