A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
[Figura 7.12]<br />
a) V<strong>en</strong>to considera<strong>do</strong><br />
nos cálculos de Munk,<br />
onde a liña azul é o<br />
estrés <strong>do</strong> v<strong>en</strong>to <strong>en</strong><br />
superficie e a liña<br />
morada a súa<br />
rotacional e b) o patrón<br />
de liñas de corr<strong>en</strong>tes<br />
calculadas a partir <strong>do</strong>s<br />
v<strong>en</strong>tos de a), onde se<br />
comproba que se<br />
recoll<strong>en</strong> os xiros<br />
oceánicos principais<br />
directam<strong>en</strong>te proporcional ao torque <strong>do</strong> esforzo <strong>do</strong> v<strong>en</strong>to. A teoría de Sverdrup<br />
foi un avance sobre a de Ekman; non obstante, non explica aínda a corr<strong>en</strong>te <strong>do</strong><br />
Golfo. A explicación desta foi dada <strong>en</strong> 1948 polo oceanógrafo esta<strong>do</strong>unid<strong>en</strong>se<br />
H<strong>en</strong>ry Stommel, qu<strong>en</strong> considera o efecto dun anticiclón simétrico nun océano<br />
rectangular <strong>en</strong> tres difer<strong>en</strong>tes situacións: a) o océano está nunha Terra que non<br />
rota, b) a Terra rota pero o parámetro de Coriolis non varía coa latitude (a difer<strong>en</strong>za<br />
<strong>do</strong> que sucede <strong>en</strong> realidade), c) o océano está nunha Terra rotante co parámetro<br />
de Coriolis, variable segun<strong>do</strong> a latitude (acorde co que realm<strong>en</strong>te ocorre<br />
na realidade) [figura 7.11].<br />
V<strong>en</strong>tos <strong>do</strong><br />
leste<br />
rot τ<br />
Cizalladura<br />
<strong>do</strong> v<strong>en</strong>to, τ<br />
V<strong>en</strong>to <strong>do</strong><br />
oeste<br />
V<strong>en</strong>tos<br />
<strong>do</strong> oeste<br />
Anticiclón<br />
subtropical<br />
Alisios<br />
Encalmadas<br />
tropicais<br />
antihorario horario<br />
(a)<br />
(b)<br />
1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000<br />
distancia (km)<br />
60º N<br />
50º<br />
40º<br />
30º<br />
20º<br />
10º<br />
0º<br />
Deriva <strong>do</strong> oeste<br />
Xiro subtropical<br />
Corr<strong>en</strong>te<br />
norecuatorial<br />
Corr<strong>en</strong>te ecuatorial<br />
antihoraria<br />
Corr<strong>en</strong>te<br />
surecuatorial<br />
Stommel explica a aceleración da corr<strong>en</strong>te occid<strong>en</strong>tal a través da variación<br />
<strong>do</strong> parámetro de Coriolis. Ademais desta explicación, propón outro mecanismo<br />
para a xeración desta corr<strong>en</strong>te: o xiro <strong>do</strong> v<strong>en</strong>to anticiclónico induce unha vorticidade<br />
negativa que debe ser contrarrestada (pois, se non, a corr<strong>en</strong>te aum<strong>en</strong>taría<br />
o seu torque). O balance desta vorticidade negativa realízase a través da<br />
creación de vorticidade positiva debi<strong>do</strong> ao rozam<strong>en</strong>to co bor<strong>do</strong> occid<strong>en</strong>tal. Para<br />
a creación desta vorticidade, a corr<strong>en</strong>te débese acelerar can<strong>do</strong> pasa polo la<strong>do</strong><br />
occid<strong>en</strong>tal <strong>do</strong> océano.<br />
Os modelos de circulación foron est<strong>en</strong>di<strong>do</strong>s <strong>en</strong> 1950 por Walter Munk. Munk<br />
traballou tamén sobre a hipótese dun océano rectangular pero incluíu latitudes<br />
ata 60º N e a zona ecuatorial. Tamén tivo <strong>en</strong> conta a fricción vertical e hori-<br />
P. Montero, S. Torres, P. Carrace<strong>do</strong> e M. Barreiro 273