A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

cada dos oitenta comezou un período de invernos recorrentes caracterizados
pola fase positiva da NAO e que se mantivo ata o presente. Cabe dicir neste punto
que nas últimas décadas se observa, ademais dunha intensificación da fase positiva
da NAO, un desprazamento dos centros de acción cara ao NE, que se incrementará
co aumento da concentración de gases de efecto invernadoiro.
2.1.2. A oscilación do Atlántico sur
Xa desde as dúas últimas décadas do século XIX, varios homes de ciencias
suxeriran a posible existencia de conexións entre diferentes anomalías climáticas
dos países que rodean o inmenso océano Pacífico. Arredor desta época
observadores da variabilidade do tempo no sector occidental desta conca oceánica
trataban de xerar hipóteses acerca de como cambios na atmosfera en lugares
afastados poderían vincularse ás anomalías na chegada do monzón da India que
provocaban recorrentes fames negras na India e secas severas no norte de Australia.
A comezos do século XX, o matemático Sir Gilbert Walker foi nomeado director
xeral de observatorios na India. Cando se retirou en 1924 e regresou a Londres,
dedicou toda a súa atención a tratar de predicir o comportamento do monzón
da India e máis tarde os patróns de presión a través dos océanos Índico e Pacífico.
Nos seus estudos, Walker observou un patrón que chamou a «oscilación do
sur» e que era o resultado dunha oscilación entre os cambios da presión atmosférica
entre diferentes lugares da conca pacífica. Normalmente sobre Indonesia
e o norte de Australia predominan sistemas de baixas presións que traen tormentas
e chuvias sobre un dos lugares máis chuviosos da Terra; por outra parte, sobre
o sueste do océano Pacífico predomina un dos sistemas de altas presións máis
intensos do mundo, o anticiclón do Pacífico sur, que impón condicións de bo
tempo e extrema sequidade a toda a costa oeste de América do Sur. A presión atmosférica
nestas dúas zonas está relacionada, de tal forma que, cando a presión
baixa sobre Indonesia e Australia, sobe no sueste do Pacífico e viceversa.
A oscilación do sur asociábase de maneira consistente con importantes anomalías
climáticas. A súa fase negativa, definida cando as presións baixan sobre o
sueste do océano Pacífico e soben sobre Indonesia e Australia, asóciase normalmente
a condicións de secas sobre Australia, mentres que, por outra parte, sobre
as costas de América do Sur se observa un incremento das precipitacións igual
que nas áreas do Pacífico ecuatorial central. Durante a fase positiva preséntase
aproximadamente o cadro oposto.
A oscilación do sur constitúe un dos máis importantes patróns teleconectivos
debido á súa estreita vinculación co fenómeno oceánico de El Niño. O quen-
Juan Taboada e Lino Naranjo 135