A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

As serras
A montaña en Galicia comprende un territorio heteroxéneo no que se encontra
unha sucesión irregular de serras que manteñen trazos bioxeográficos comúns
e diferenciadores como resposta aos cambios paleoambientais. Neste sentido,
a montaña cumpre un importante papel bioxeográfico, ao modular as
condicións climáticas a mesoescala.
As serras centro-occidentais: A dorsal galaica. Desde a serra da Faladoira, que
apenas supera os setecentos m de altitude, ata a serra de Faro de Avión, que se
eleva ata os 1100 m, esténdese de norte a sur unha especie de espiñazo montañés
que se diferencia con claridade das terras do seu contorno e que vai aumentando
de volume a medida que nos trasladamos cara ao sur. Así, adquire a súa máxima
amplitude no sector da serra de Faro de Avión, Montes de Testeiro, etc. Esta
dorsal actúa como unha barreira permeable entre as chairas interiores (A Terra
Chá, depresión de Lemos, A Limia…) e as terras da fachada litoral atlántica. Nas
súas vertentes de barlovento dos distintos conxuntos montañosos que a forman
e, en especial, nos máis meridionais, encontramos os observatorios meteorolóxicos
cos maiores totais pluviométricos anuais de Galicia. Neste ámbito conxúganse
de maneira eficaz todos os condicionantes xeográficos clave nos fenómenos
da precipitación en Galicia. Por un lado, as Rías Baixas, perfectamente orientadas
aos fluxos do SW, canalizan ata os seus somontes os sistemas frontais; en
segundo lugar, nestas serras alcánzanse os 1000 m de altitude, polo que o ascenso
é capaz de intensificar a inestabilidade potencial que caracteriza os sistemas
perturbados.
Polo contrario, a sotavento destes relevos apréciase un significativo descenso
das precipitacións recollidas, debuxando áreas de sombra pluviométrica como
a xa mencionada do Ribeiro.
As serras setentrionais. Este conxunto de montañas separa a Mariña lucense
–sector costeiro nordoccidental de Galicia– da depresión interior que se estende
desde Vilalba ata A Terra Chá ao sur da provincia de Lugo. Estas serras desempeñan
un papel principal nas condicións climáticas das terras do norte lucense.
A súa influencia déixase sentir ben como intensificadoras da precipitación nas
abas de barlovento de compoñente norte-nordeste, ben como pantalla protectora
dos fluxos de compoñente sur-sudoeste. Os cumios destas serras caracterízanse
por unha nubosidade regular e persistente ao longo do ano. O fenómeno
da precipitación oculta e o seu papel no desenvolvemento e mantemento de
áreas turbosas é característico nestas serras. A presenza de turbeiras de cobertor
–no seu límite sudoccidental de distribución en Europa– nos cumios das mon-
36 O CLIMA DE GALICIA