A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

O home soporta diariamente as manifestacións sensibles da atmosfera a través
do que, xenericamente, coñecemos como tipos de tempo. Esa sucesión de
estados atmosféricos vese salpicada por eventos extraordinarios –de curta duración
e con rexistros extremos de precipitación, temperatura, etc.–, cuxas consecuencias
poden resultar catastróficas para o ser humano, pero que tamén forman
parte da caracterización climática da rexión que esteamos considerando. Por iso,
o carácter catastrófico de tales eventos deriva, en boa medida, das inadecuadas
intervencións humanas sobre o espazo xeográfico.
5.1. Adversidades pluviométricas
Inundacións
As inundacións son un aspecto relevante das relacións clima-auga-territorio
e un problema importante na xestión dun recurso que ocasionalmente pode
dar lugar a adversidades climáticas catastróficas. De aí que unha parte importante
da investigación en meteoroloxía se encamiñe á identificación e predición
das situacións de risco, moi en particular dos eventos chuviosos extraordinarios.
Pero a chuvia é un fenómeno de natureza basicamente irregular no tempo
e o espazo nas latitudes medias, e Galicia non é allea a esta situación, que se manifesta
de forma extrema en episodios de seca invernal ou episodios de elevada
precipitación. Estes últimos adoitan desencadear inundacións en áreas cunhas
particularidades xeomorfolóxicas, xeolóxicas e edáficas –substratos impermeables–
que as fan especialmente susceptibles. Tal é o caso das depresións terciarias
do interior de Galicia, como as da Terra Chá, Monforte, Maceda, Xinzo
de Limia, etc., ou da costa atlántica, como é o caso de Padrón –onde a influencia
das mareas é tamén clave–. Dado que o proceso de inundación é o resultado da
combinación de factores de terreo e condicións climatolóxicas determinadas, é
necesaria unha análise de cada un deles e unha visión conxunta para a correcta
avaliación dos riscos de inundación, así como para a xestión que derive dos impactos
previstos.
A través do estudo das series diarias de precipitación e dos tipos de tempo, é
posible detallar as relacións entre a duración e a intensidade pluviométrica
e identificar as secuencias de días de elevada precipitación, así como a dinámica
atmosférica baixo a cal se xeran –tipos de tempo–. Empregando o rexistro diario
de precipitacións dos últimos corenta anos para a estación de Lourizán
(facilitado pola Sección de Climatoloxía do Centro Forestal de Lourizán, Pontevedra),
apréciase que o evento chuvioso máis prolongado durou 38 días, entre
F. Castillo Rodríguez, A. Martínez Cortizas e R. Blanco Chao 81