A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

More documents

Recommendations

Info

se alcanzaban os 4215 mm e nos cinco primeiros meses do 2001 a chuvia recollida era xa de 3326,1 mm, grazas en boa medida ás extraordinarias contribucións dos meses de xaneiro e febreiro (datos obtidos do Servizo de Información Ambiental da Consellería de Medio Ambiente da Xunta de Galicia). Escaseza de chuvias no período outono-inverno: Secas A escaseza de precipitacións é un trazo propio do verán nas nosas terras, cunha expresión espacial diferenciada en función da latitude. Porén, Galicia tamén pode padecer un déficit de achegas nos meses centrais do inverno. Neste caso, os efectos ecolóxicos e socioeconómicos poden chegar a alcanzar o carácter de adversidade. Os mecanismos que provocan períodos de chuvias deficitarias, e incluso intervalos de forte seca, nas rexións nordoccidentais de Europa asócianse a estados de bloqueo atmosférico. 5.2. Extremos termométricos Os episodios de baixas temperaturas e precipitación nivosa no territorio galego son froito de dous conxuntos de configuracións circulatorias. O primeiro deles comprende todas aquelas situacións advectivas capaces de establecer nítidos corredores isobáricos entre as latitudes árticas ou o interior do continente europeo e as terras galegas. Estas singulares disposicións permiten a chegada de masas de aire cuxo principal trazo é o dunhas baixísimas temperaturas. O percorrido ata chegar a afectarnos permite a súa inestabilización basal; non en balde se trasladan a latitudes máis cálidas. A súa irrupción no noroeste peninsular produce un acusado descenso do mercurio, sobre todo nas terras do interior e nas áreas de montaña, onde as temperaturas mínimas alcanzan valores extremos. O segundo conxunto de situacións capaces de orixinar acusadas caídas do mercurio comprende as configuracións anticiclónicas durante a estación invernal. Nesta época do ano, a instalación dunha célula de altas presións sobre o solar peninsular pode chegar a alcanzar unha duración de varias semanas, grazas a un proceso de retroalimentación entre as condicións dinámicas e as térmicas. As longas noites de ceos despexados propician fortes arrefriamentos, reforzando a estabilidade da baixa troposfera. Xunto ás baixas temperaturas que se chegan a rexistrar a primeiras horas, tamén destacan outros meteoros, como as xeadas e as néboas de irradiación. 86 O CLIMA DE GALICIA
No extremo oposto sitúanse as ondas de calor. Estas tamén poden chegar a rexistrarse a partir dunhas condicións circulatorias capaces de arrastrar ata Galicia masas de aire de compoñente sur-sueste. Estes episodios, ademais, poden verse acompañados de ventos catabáticos que reforzan a sensación de calor. 5.3. Adversidades bioclimáticas As condicións climáticas non só poden xerar situacións adversas de forma directa, como xa vimos, mediante extremos pluviométricos, secas prolongadas na estación típica das chuvias, ondas de frío ou calor. Situacións circulatorias pouco frecuentes, fóra de estación, poden dar lugar a readaptacións dinámicas no conxunto de relacións entre os elementos da biota. Moi en particular ás relacións entre patóxenos e hospedadores. Exemplo diso podería ser o aumento da incidencia da gripe en Europa central en invernos particularmente suaves. Outro exemplo paradigmático é o descrito por Fernández de Ana et al. (1996) e Castillo et al. (1999), no cal un poboador natural dos bosques galaicos se converte en praga baixo a influencia dunhas condicións climáticas favorables para a súa expansión poboacional. Mencionemos, de paso, que esta situación coincidiu cun período de secas e invernos excepcionalmente benignos enmarcados nun longo evento ENSO e de oscilación positiva da NAO, o que suxire un importante papel das teleconexións. Entre os anos 1990 e 1994 nalgúns sectores de Galicia produciuse unha defoliación xeneralizada nas carballeiras, causada por Altica quercetorum, un coleóptero defoliador habitual do xénero Quercus. Aínda que esta especie é frecuente no sur de Europa, non adoita alcanzar a categoría de praga e na península ibérica non se tiñan datos de danos importantes causados por ela. Non obstante, a finais da década dos oitenta do século XX comezáronse a ver danos nalgunhas localidades de Portugal e en 1990 en Galicia. No noroeste peninsular os danos observados inicialmente localizáronse na área do Ribeiro, se ben foron fortes. En 1991 apareceron outros focos nas provincias de Ourense, Lugo e A Coruña, mentres que en 1992 a praga seguiu avanzando ata chegar a afectar á maior parte de Lugo e norte da provincia de Ourense. No ano 1993 todos os territorios danados conéctanse entre si, pero a partir de 1994, en parte debido aos tratamentos fitosanitarios, iníciase un retroceso xeneralizado que leva o insecto á súa situación habitual, deixando de ser praga. Este comportamento tan peculiar de inicio, expansión e retroceso da praga coincidiu cunha anómala diminución da precipitación e aumento da tempera- F. Castillo Rodríguez, A. Martínez Cortizas e R. Blanco Chao 87
Page 1:
A variabilidade natural do clima en
Page 5 and 6:
A variabilidade natural do clima en
Page 9 and 10:
Manuel Vázquez Fernández Conselle
Page 11 and 12:
Mauro Varela Pérez Presidente da F
Page 13 and 14:
Emilio Fernández Suárez Director
Page 15:
17 O clima de Galicia F. Castillo R
Page 19 and 20:
O clima de Galicia F. Castillo Rodr
Page 21 and 22:
[Figura 1.2] Balance radiante nas n
Page 23 and 24:
[Figura 1.3] O vórtice circumpolar
Page 25 and 26:
❚ Aire ártico marítimo. A rexi
Page 27 and 28:
do dispositivo dinámico-subsidente
Page 29 and 30:
densidade da auga e a acción da fo
Page 31 and 32:
[Figura 1.5] O relevo de Galicia. A
Page 33 and 34:
para un fluxo que deixe o continent
Page 35 and 36: lucenses (A Terra Chá), mentres qu
Page 37 and 38: tañas é un indicador da alta disp
Page 39 and 40: 3.4. As fosas tectónicas Outro dos
Page 41 and 42: es que toman os distintos elementos
Page 43 and 44: ártica. Isto facilita o paso de fr
Page 45 and 46: tas situacións, de debuxo bastante
Page 47 and 48: Situacións ciclónicas centradas (
Page 49 and 50: [Figura 1.9] 23/08/1990: Exemplo de
Page 51 and 52: [Figura 1.10] 08/06/1993: Exemplo d
Page 53 and 54: [Figura 1.11] 8/12/1990: Exemplo de
Page 55 and 56: Evidentemente, un dos factores xeog
Page 57 and 58: [Figura 1.12] Mapa con sectores de
Page 59 and 60: canles, e das serras do Suído e Fa
Page 61 and 62: [Figura 1.14] Mapa de estacionalida
Page 63 and 64: 2500 2000 1500 1000 500 0 2500 2000
Page 65 and 66: [Figura 1.16] Mapa con sectores de
Page 67 and 68: [Figura 1.17] Mapa de temperatura m
Page 69 and 70: Non existe ningún método de medid
Page 71 and 72: Como pode observarse no mapa, a mai
Page 73 and 74: [Figura 1.19] Mapa de balance hídr
Page 75 and 76: Tamén é posible obter medidas dir
Page 77 and 78: Tal como reflicte o mapa de dominio
Page 79 and 80: Neste aspecto, cabe recordar que un
Page 81 and 82: O home soporta diariamente as manif
Page 83 and 84: Situacións de elevada precipitaci
Page 85: secuencia dun curto pero intenso ep
Page 89 and 90: A expansión da praga estivo relaci
Page 91: — «Condicionantes atmosféricos
Page 95 and 96: Variabilidade interanual do clima A
Page 97 and 98: [Figura 2.1] Evolución das anomal
Page 99 and 100: [Figuras 2.4 e 2.5] é o que se co
Page 101 and 102: [Figura 2.7] Anomalías no crecemen
Page 103 and 104: [Figura 2.8] Ciclo do carbono exist
Page 105 and 106: desenvolver un estudo dos ventos a
Page 107 and 108: A franxa que separa o aire tropical
Page 109 and 110: ❚ Fluxo do noroeste ciclónico: t
Page 111 and 112: [Figura 2.11] Anomalías de precipi
Page 113 and 114: [Figura 2.14] Anomalías de alturas
Page 115 and 116: [Figura 2.16] Fases da NAO. A (a) r
Page 117 and 118: con el deduciron que este non era s
Page 119 and 120: [Figura 2.17] Versión esquemática
Page 121 and 122: [Figura 2.18] Esquema da circulaci
Page 123 and 124: 6. Bibliografía BALDWIN, M. P., X.
Page 125: Teleconexións
Page 128 and 129: Os científicos alemáns Flohn e Fl
Page 130 and 131: Sobre o Pacífico norte e Norteamé
Page 132 and 133: de Alaska e outro de signo oposto s
Page 134 and 135: pola súa sigla en inglés NAO (Nor
Page 136 and 137:
tamento anormal das temperaturas su
Page 138 and 139:
torno zonalmente simétricas. A con
Page 140 and 141:
unha intensificación da circulaci
Page 142 and 143:
obter as variacións relativas de c
Page 144 and 145:
esolto, sen necesidade de predicir
Page 146 and 147:
mos citar, por exemplo, que no obse
Page 148 and 149:
nunha altura determinada (500 hPa)
Page 150 and 151:
de que durante este primeiro perío
Page 152 and 153:
patrón EA presenta unha correlaci
Page 154 and 155:
8. Bibliografía AMBAUM, M. H. P.,
Page 157 and 158:
Impacto socioeconómico da variabil
Page 159 and 160:
directas. As implicacións da varia
Page 161 and 162:
tas importantes actividades da soci
Page 163 and 164:
[Figura 4.1] Condicións de humidad
Page 165:
[Figura 4.2] Neste gráfico pódens
Page 168 and 169:
George no Caribe e o Mitch en Centr
Page 170 and 171:
campos para a próxima colleita. De
Page 172 and 173:
6. Recreación e ecoturismo O clima
Page 174 and 175:
moi curtas, no mellor dos casos, da
Page 176 and 177:
de negocio e xeración de emprego i
Page 178 and 179:
Cambios nos eventos Máis eventos d
Page 180 and 181:
anomalías son inducidas por cambio
Page 182 and 183:
Cada sociedade está perennemente c
Page 185:
O problema do cambio climático
Page 188 and 189:
de chuvia que se pode esperar duran
Page 190 and 191:
fera, biosfera e litosfera. A inter
Page 192 and 193:
positivos tenden a quentar a superf
Page 194 and 195:
século XX. Este ascenso foi de 0,6
Page 196 and 197:
doiro. Chégase á conclusión clar
Page 198 and 199:
que poderiamos pensar que os result
Page 200 and 201:
Emisións de CO 2 (Gt C/ano) Cambio
Page 202 and 203:
dous prognósticos preséntannos un
Page 204 and 205:
2. Estes valores media teñen unha
Page 206 and 207:
sible, de toda a rexión galega. Se
Page 208 and 209:
A figura 5.10 permítenos corrobora
Page 210 and 211:
En xeral, esta análise revelou un
Page 212 and 213:
A análise das temperaturas máxima
Page 214 and 215:
É fundamental dispor dun bo coñec
Page 216 and 217:
lidades como no caso da temperatura
Page 219:
Modelización e predición climáti
Page 222 and 223:
Dado que non se poden realizar expe
Page 224 and 225:
aroclínicos que teñen en conta mo
Page 226 and 227:
2. Modelos de predición climática
Page 228 and 229:
ATMOSFERA Fluxo turbulento de calor
Page 230 and 231:
mén da tropopausa. No caso de reso
Page 232 and 233:
nubes consiste en relacionalas dire
Page 234 and 235:
A modelización climática veuse de
Page 236 and 237:
habilidade dun GCM para reproducir
Page 238 and 239:
les grazas a que os forzamentos ext
Page 240 and 241:
[Figura 6.8] Predición das alturas
Page 242 and 243:
eventos. Os MGCAO complexos ofrecen
Page 244 and 245:
1. A capacidade de adaptación dos
Page 246 and 247:
trabállase con modelos locais que
Page 248 and 249:
Precipitación (mm) 5.3. Downscalin
Page 250 and 251:
Desde os traballos iniciais realiza
Page 252 and 253:
perature) pode predicirse ata aprox
Page 254 and 255:
8. Bibliografía ALVES, O., G. WANG
Page 257:
O océano e o clima
Page 260 and 261:
A hidrosfera componse do total das
Page 262 and 263:
2. Termoclina: por debaixo da capa
Page 264 and 265:
aos grandes centros de presión. Es
Page 266 and 267:
das altas presións subtropicais e
Page 268 and 269:
❚ Meteorización e precipitación
Page 270 and 271:
de retorno. No Atlántico norte pro
Page 272 and 273:
entes. Para iso, utiliza un esquema
Page 274 and 275:
zontal, a variación do parámetro
Page 276 and 277:
mel deseña un esquema tal e como o
Page 278 and 279:
Influencia da circulación profunda
Page 280 and 281:
6. Correntes ibéricas e a súa inf
Page 282 and 283:
occidentais dos continentes, véxas
Page 284 and 285:
Atlántico nordeste e que resulta d
Page 286 and 287:
sexa máis lixeiro e tenda a subir,
Page 288 and 289:
Mundial (World Ocean Circulation Ex
Page 290:
9. Bibliografía AKEN, H. W. V.: «
show all

A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?