A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
[Figura 7.9]<br />
Espiral de Ekman:<br />
a frecha vermella<br />
repres<strong>en</strong>ta o v<strong>en</strong>to e as<br />
azuis o arrastre da<br />
auga a difer<strong>en</strong>tes<br />
profundidades<br />
45º<br />
[Figura 7.10]<br />
a) Campo de v<strong>en</strong>tos<br />
hipotético considera<strong>do</strong><br />
no estu<strong>do</strong> de Sverdrup<br />
e b) fluxo integra<strong>do</strong><br />
resultante da interacción<br />
<strong>do</strong> campo de v<strong>en</strong>tos co<br />
océano<br />
N<br />
30º<br />
15º<br />
(a) (b)<br />
Fridtjof Nans<strong>en</strong> observou no océano Ár-<br />
VENTO<br />
tico que os icebergs arrastra<strong>do</strong>s polo v<strong>en</strong>to<br />
non se movían na mesma dirección que<br />
este, s<strong>en</strong>ón que se desviaban <strong>en</strong>tre 20º e<br />
40º á dereita. A explicación teórica destas<br />
observacións débese ao ci<strong>en</strong>tífico sueco<br />
Walfrid Ekman. Debi<strong>do</strong> á rotación da Terra,<br />
calquera movem<strong>en</strong>to dun obxecto referi<strong>do</strong><br />
a ela vai sufrir unha forza virtual,<br />
chamada forza de Coriolis, a cal desviará<br />
o movem<strong>en</strong>to deste obxecto á dereita no<br />
hemisferio Norte e á esquerda no hemisferio<br />
Sur. A forza exercida é proporcional<br />
ao parámetro de Coriolis. Desta forma, a<br />
auga da capa superficial afectada por un<br />
v<strong>en</strong>to constante non seguirá exactam<strong>en</strong>te a dirección <strong>do</strong> v<strong>en</strong>to, s<strong>en</strong>ón que se desviará<br />
lixeiram<strong>en</strong>te á dereita; a auga inmediatam<strong>en</strong>te debaixo desta primeira capa<br />
moverase arrastrada por ela, pero, asemade, sufrirá tamén unha desviación<br />
cara á dereita; o mesmo ocorrerá cunha terceira capa, e así sucesivam<strong>en</strong>te. Ao<br />
mesmo tempo, a transmisión de mom<strong>en</strong>to será cada vez m<strong>en</strong>or, polo que a velocidade<br />
diminuirá coa profundidade. To<strong>do</strong> isto configura unha espiral, d<strong>en</strong>ominada<br />
espiral de Ekman, forman<strong>do</strong> a chamada capa de Ekman [figura 7.9].<br />
Polo tanto, o movem<strong>en</strong>to da auga arrastrada polo v<strong>en</strong>to non segue a este<br />
directam<strong>en</strong>te, s<strong>en</strong>ón que sofre un desvío cara á dereita no hemisferio Norte e<br />
cara á esquerda no hemisferio Sur. Se se considera a capa de Ekman como un<br />
to<strong>do</strong>, o movem<strong>en</strong>to medio ou transporte<br />
realízase <strong>en</strong> dirección 90º á dereita respecto<br />
ao v<strong>en</strong>to. Ekman, que foi o primeiro<br />
<strong>en</strong> estudar a deriva que o v<strong>en</strong>to produce<br />
N<br />
sobre o mar, publica estes traballos <strong>en</strong><br />
1905. En 1947, o oceanógrafo escandinavo,<br />
Harald Sverdrup int<strong>en</strong>ta explicar<br />
esta deriva t<strong>en</strong><strong>do</strong> <strong>en</strong> conta a variación <strong>do</strong><br />
v<strong>en</strong>to sobre os océanos. A difer<strong>en</strong>za de Ekman,<br />
Sverdrup non estaba interesa<strong>do</strong> <strong>en</strong><br />
como se transmitía o efecto <strong>do</strong> v<strong>en</strong>to <strong>en</strong><br />
profundidade, s<strong>en</strong>ón <strong>en</strong> como a variación<br />
<strong>do</strong> v<strong>en</strong>to afecta ao sistema global de co-<br />
P. Montero, S. Torres, P. Carrace<strong>do</strong> e M. Barreiro 271<br />
Capa de Ekman