18.04.2013 Views

A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

un torna<strong>do</strong>, pasan<strong>do</strong> por invernos anormalm<strong>en</strong>te chuviosos, ata as glaciacións<br />

cuaternarias. A es<strong>en</strong>cia <strong>do</strong> sistema climático global é o cambio continuo.<br />

Moitos <strong>do</strong>s cambios que operan no sistema prodúc<strong>en</strong>se nunha escala de<br />

tempo xeolóxica, e están relaciona<strong>do</strong>s con factores de forzam<strong>en</strong>to externos, tales<br />

como a evolución <strong>do</strong> Sol, os ciclos orbitais <strong>do</strong> planeta, os movem<strong>en</strong>tos das placas<br />

litosféricas, así como a propia evolución biolóxica. Outros cambios, pola contra,<br />

prodúc<strong>en</strong>se a escalas m<strong>en</strong>ores –os ciclos de manchas solares, por exemplo.<br />

O sistema pode responder aos forzam<strong>en</strong>tos externos d<strong>en</strong>tro dunha ampla<br />

gama de escalas espaciais e temporais, a través dunha sutil e complexísima rede<br />

de transmisións <strong>en</strong> calquera <strong>do</strong>s subsistemas, ata o punto de amplificar os efectos<br />

de partida. Pero tamén experim<strong>en</strong>ta cambios importantes s<strong>en</strong> a pres<strong>en</strong>za dun<br />

factor de forzam<strong>en</strong>to externo. É dicir, o <strong>clima</strong> varía de forma <strong>natural</strong> como consecu<strong>en</strong>cia<br />

das complexas interaccións non lineares e <strong>do</strong>s difer<strong>en</strong>tes tempos de<br />

reacción <strong>do</strong>s subsistemas e compoñ<strong>en</strong>tes que o integran, de maneira que os subsistemas<br />

nunca están <strong>en</strong> equilibrio e experim<strong>en</strong>tan readaptacións de maneira<br />

constante. Un exemplo paradigmático é o f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o ENSO (El Niño Southern<br />

Oscillation). Ademais, o <strong>clima</strong>, como sistema non linear, exhibe un comportam<strong>en</strong>to<br />

caótico-determinista. Isto significa que a evolución <strong>do</strong> sistema é fortem<strong>en</strong>te<br />

dep<strong>en</strong>d<strong>en</strong>te das condicións iniciais [figura 1.1].<br />

HIDROSFERA<br />

ENSO<br />

Corr<strong>en</strong>te termohalina<br />

Xénese morfoclimática<br />

Meteorización<br />

XEOSFERA<br />

MODULACIÓN<br />

Oceanidad./Contin<strong>en</strong>t.<br />

Oferta altimétrica<br />

Ori<strong>en</strong>tación<br />

Ciclo hidrolóxico<br />

ATMOSFERA<br />

EDAFOSFERA<br />

Procesos <strong>do</strong> ciclo da auga,<br />

ETP, interceptación,<br />

Control da temperatura<br />

e absorción de CO2<br />

SOL<br />

Temperatura e<br />

dispoñibilidade<br />

de auga. Control<br />

actividade biolóxica<br />

BIOSFERA<br />

CRONOSFERA<br />

INTERACCIÓNS<br />

RETROALIMENTACIÓNS<br />

E ACOPLAMENTOS<br />

[Figura 1.1]<br />

Complexidade<br />

estrutural e dinámica<br />

<strong>do</strong> sistema climático<br />

20 O CLIMA DE GALICIA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!