A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

secuencia dun curto pero intenso episodio de precipitación. O proceso comeza
o día 11 e prolóngase ata o 25 de decembro, superando os 30 mm en seis dos
días. En altura debúxase un fluxo zonal; en superficie, unha profunda borrasca
de 986 hPa, centrada ao sudoeste das illas británicas, canaliza unha activa fronte
fría sobre as nosas costas, ás que chega con compoñente SW debido á inflexión
provocada polo movemento espiral da borrasca.
Púidose comprobar que estes tipos de tempo ciclónico do oeste son particularmente
activos, en termos pluviométricos, no sector atlántico meridional
de Galicia e en menor grao no sector norte. Isto demostra que o relevo desempeña
un papel fundamental no repartimento das precipitacións. Polo tanto, as
inundacións na área de Padrón teñen un desencadeante puramente climático,
é dicir, requiren dunha cuantiosa achega de precipitación. A partir de aí, entrarán
en xogo outra serie de factores que acabarán por consumar a adversidade
climática, como a coincidencia de períodos de elevada precipitación con
mareas vivas altas, ou a eficacia da rede de drenaxe na conca do río Sar. Estes
eventos débense a situacións de elevada intensidade pluviométrica en curtos
períodos de tempo –con máximas de ata 120 mm en 24 horas–, como o ocorrido
o 19-20 de decembro de 1989; ou ben a secuencias prolongadas de días
de abundante achega que, por acumulación, acaban causando o desbordamento,
como por exemplo as inundacións de 1977 e 1978. Os primeiros son
máis difíciles de prever que os segundos. Ademais, parece claro que as chuvias
recollidas con anterioridade ao evento concreto que coincide coa inundación
contribúen a sobrealimentar o caudal, facendo dificilmente evacuable unha
nova achega extraordinaria. É dicir, as inundacións rara vez son a consecuencia
directa do último episodio chuvioso.
O último período de abundantes episodios de inundación en Galicia foi o
inverno 2000-2001.
Durante o período comprendido entre outubro de 2000 e marzo de 2001,
os rexistros de precipitación en Galicia presentaron valores extraordinarios. Nalgúns
casos, chegáronse a alcanzar ou superar as efemérides de precipitación das
estacións pluviométricas galegas. Ofrecemos algúns datos: nos meses de novembro
e decembro de 2000, en estacións como Lourizán superáronse os 1000 mm.
No observatorio de Santiago de Compostela, a cifra elevouse, para o mesmo
período, ata os 1312 mm, o que representa o 53% do total de precipitación anual
estimada. Nesta estación non existen precedentes de cantidades semellantes
desde o ano 1947. Finalmente, quixeramos apuntar as cantidades alcanzadas
nun dos observatorios máis chuviosos do noso territorio. Referímonos á estación
de Estacas en Fornelos de Montes (Pontevedra), onde durante todo o ano 2000
F. Castillo Rodríguez, A. Martínez Cortizas e R. Blanco Chao 85