A variabilidade natural do clima en Galicia - MeteoGalicia

tura. A diminución máis significativa das precipitacións tivo lugar, maioritariamente,
no ano 1990, con caídas dun 18% a un 54% sobre a media do período
1985-1994. As máximas reducións das achegas pluviométricas ocorreron no sector
do Ribeiro, onde en áreas que en 1985 se recolleron máis de dous mil mm,
en 1990 tan só se rexistraron 665 mm. Esta redución foi máis atenuada nos sectores
costeiros da fachada cantábrica e da fachada atlántica norte de Galicia.
Porén, unha revisión detallada da información climatolóxica pon de manifesto
que o inicio do período de baixas precipitacións se iniciou no verán de 1988 e
finalizou no outono de 1992 ou a inicios de 1993.
Simultaneamente ao descenso pluviométrico tivo lugar un aumento da temperatura,
moi en particular no ano 1989. Os rexistros da maior parte das estacións
meteorolóxicas de Galicia presentaron un aumento na media anual de
1ºC, debido tanto ao ascenso das temperaturas medias mínimas como das máximas,
as cales presentaron incrementos de ata 2,9 ºC e 2,0 ºC respectivamente.
Nos sectores interiores o aumento das temperaturas máximas precedeu ao das
mínimas e, ademais, estas últimas sufriron unha elevación maior no interior que
nas áreas costeiras.
A xustificación a este período de mínimos pluviométricos e máximos de
temperatura encóntrase na maior incidencia de situacións anticiclónicas duradeiras
durante os outonos e invernos dos anos 1989 a 1991. Estas situacións
provocaron un bloqueo das borrascas atlánticas que están implicadas habitualmente
nos episodios chuviosos no noroeste peninsular. A considerable diminución
da nubosidade e o aumento consecuente da insolación deron lugar a un
rápido ascenso das temperaturas diúrnas. As mínimas non aumentaron de
forma tan inmediata debido á forte irradiación nocturna propiciada pola escasa
cobertura nubosa, manifestándose tan só a medida que avanzou o período
anormalmente cálido.
Baixo estas condicións a modulación a mesoescala exercida pola complexa
orografía de Galicia foi o factor decisivo para colaborar no disparo da praga. As
serras do Suído e Faro de Avión actuaron de eficaz barreira orográfica para os
sectores interiores. A barlovento das serras –no Ribeiro– chegáronse a recoller
ata mil cincocentos mm menos que nos sectores de barlovento, acentuándose
o efecto de sombra pluviométrica característico da dorsal galaica. A escasa humidade
e as temperaturas elevadas permitiron unha maior taxa de supervivencia
de insectos adultos durante a súa fase de hibernación, que se traduciu na
primavera e veráns seguintes nunha explosión demográfica, consecuencia do
éxito reprodutor dos adultos, e, por conseguinte, nun ataque desproporcionado
á carballeira.
88 O CLIMA DE GALICIA