Untitled - IOM Turkey - International Organization for Migration
Untitled - IOM Turkey - International Organization for Migration
Untitled - IOM Turkey - International Organization for Migration
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5. Sağlık ve İnsan Ticareti<br />
5.1. Giriş<br />
Yakın zamana kadar, insan ticareti ile mücadelede sağlanan desteğin<br />
büyük bir kısmı, bilgi alışverişine, cezai ve adli işbirliğine ve geri dönüş<br />
ve yeniden entegrasyon yardımına odaklanmıştı. Ancak, son birkaç yıl<br />
içerisinde, bir dizi protokol 1 ve deklarasyon 2 ile yayınlanan çalışmalar,<br />
insan ticaretine ilişkin ciddi sağlık sorunlarıyla da ilgilenmek gerektiğine<br />
dikkat çekmiştir. Bu belgeler, sağlık bakımına ilişkin asgari standartların<br />
belirlenmesi ve insan ticaretine maruz kalmış kişilerin ve insan<br />
ticaretinden etkilenen toplumların sağlık gereksinimlerini tam anlamıyla<br />
karşılayacak ihtisaslaşmış hizmetlerin sunulması gerekliliğini<br />
vurgulamaktadır.<br />
İster işgücü sömürüsü, ister cinsel sömürü isterse diğer sömürü türleri<br />
nedeniyle insan ticaretine maruz kalmış kişiler, sağlıkla ilgili bir dizi<br />
sorunla karşılaşmaktadır. İnsan tacirlerinin elinde tutsak kaldıkları süre<br />
boyunca, fiziksel sağlıkları, üreme sağlıkları ve ruhsal sağlıkları üzerinde<br />
çok uzun bir süre devam edebilen etkiler bırakan fiziksel şiddete, cinsel<br />
sömürüye, psikolojik istismara, kötü yaşam koşullarına ve çok çeşitli<br />
hastalıklara maruz kalmaktadırlar 3 .<br />
Bu sağlık sorunlarının bilincinde olarak, Budapeşte Deklarasyonu’nda<br />
(Ek I) “insan ticareti ile ilgili sağlık ve kamu sağlığı sorunları ile daha<br />
fazla ilgilenilmesi” gerektiği vurgulanmıştır. Bu deklarasyonda özellikle,<br />
insan ticaretine maruz kalmış kişilere “güvenli ve şefkatli bir ortamda,<br />
eğitim görmüş profesyoneller tarafından (...) cinsiyetlerine, yaşlarına ve<br />
kültürlerine uygun, geniş kapsamlı, uzun süreli sağlık ve bakım<br />
hizmetleri sunulması” önerilmektedir. Bu amaçla, Uluslararası Göç<br />
Örgütü (<strong>IOM</strong>), ruh sağlığına ilişkin hizmetlerin sunulmasına yönelik<br />
olarak asgari standartlar belirlemiştir 4 .<br />
SAĞLIK HAKKI<br />
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre “sağlık, sadece hastalık ve sakatlık halinin<br />
olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir” ve<br />
“ırk, din, siyasi görüş, ekonomik veya sosyal statü ayrımı gözetmeksizin,<br />
ulaşılabilecek en yüksek sağlık standardına sahip olmak, tüm bireylerin<br />
temel haklarından biridir” 5 .<br />
Sağlık ve insan hakları ile insan ticaretine maruz kalmış kişilerin sunulan<br />
sağlık bakımı hizmetlerinden faydalanma hakları arasındaki ilişki, insan<br />
185
Change language