BUKET UZUNER (1955, Ankara), Hikâye, gezi ve roman yazarıdır ...

More documents

Recommendations

Info

Annemle babam da, o ya�larda sevmi�ler birbirlerini. Björn Borg'u nas�l olup da yak��kl� bulmu�um, öyle gözünki , büyütmü�üm, diye ��yorum �imdi. "Bizi istemiyorlar abla, ikisi de istemiyor bizi." ; ! Terk edilmi�lik hissi Cem'i benden daha çok sarst� ilk ba�larda. Oysa onlar birbirlerini terk etmi�lerdi, bizi de�il. Birbirlerinden nefret etmeye ba�lamad�klar� sürece bizim için tehlike yoktu. Çünkü her çocuk ya görünü�ü, ya ki�ili�i, bazen ikisiyle birden ebeveynden birine daha yak�nd�r. Babam, do�as� gere�i daha yumu�ak, daha sakin ve uyumlu biriydi. Anneme gelince, annem çok daha duygusal ve çabuk alev alan biridir. Üstelik kin tutar, nefret etmeyi sever. Büyük bir tehlike içindeydim. Çocuklu�umdan beri herkes ama özellikle annem, bazen sitemle, bazen öfkeyle benim her �eyimle babama benzedi�imi söylerdi. Ben babama benzemeye bay��yordum, mutluluktan içim eriyor, gururdan midem a��yordu. Ama ya annem tahammül edemeyecek denli nefret ederse babamdan, ya kin tutarsa ona?... Ya annem... "Bizi unutmazlar de�il mi abla?" Hay�r, Cem için bir tehlike yoktu. O anneme çok benziyordu çünkü! Ama annesi-babas� ayr�lan çocuklar için, o s�ralar bilmedi�im ba�ka tehlikeler de vard�: Güven ve belirlilik kavramlar��n güdük kalmas�! Ya�am boyu insanlara güvenmemek, a�ka inanmamak ve belirsizlik içinde kaygan bir zeminde tutunmaya çabalamak!... "Bir daha eve hiç dönmeyecekler mi abla?" Bir ki�i hariç hepimiz bu oyunun yaz sonu bitece�ini, herkesin kendi evine dönüp, eski düzenini sürdürece�ini sanm��k; hepimiz! T�pk� y�llar önce bize yolculu�a ç�kt�klar� söylendi�inde hep inand��z gibi, bu yolculuktan da döneceklerdi; bize ve evimize! Ama 'O', art�k 'eve' dönülmeyece�ini biliyordu. Art�k hiçbir �eyin ayn� olmayaca��, her �eyin bamba�ka ya�anaca�� o s�ralar bilen tek ki�iydi o! Ad� Selen'di. Anar�izm, Yunanca 'yönetimsiz' anlam�na gelen 'an arkhos' kelimesinden kaynaklan�r. Sözlükler, anar�izmin temel olarak, insanlar�n devletsiz olarak hakça ve uyumlu bir düzen içinde ya�ayabileçeklerini, bir devlet sistemi kurulmas��n insanlara zarar verdi�ini savunan toplumsal felsefe ve siyasi ak�m oldu�unu yazar. Anar�ist-24 ler, Marksist ve sosyalistlerden bu temel anlay�� yüzünden ayr��rlar. Anar�ist, yaln�zca her çe�it otoriteye, yöneten güce ya da yerle�ik düzene isyan eden ki�i olmas�na kar��n, günlük ya�amda, teröristle e�anlaml� muamele görür. Oysa, �iddet kullanmadan anar�ist olunabilece�i unutulmu�, umursanmam��, belki de hiç bilinmemi� ya da kavramlar üzerinde dü�ünmenin lüks say�ld�� toplumlar�n, sözcük ve kavram hazineleri, bir de bu yolla güdük ve yoksul b�rakma toplu k��na u�rayarak, katledilmi�tir. Teoman, büyük bir keyifle kendini 'daima bir ayk��', 'sürekli muhalif ve 'do��tan anar�ist' olarak tan�mlad��nda, çevresinde ayd�n ve yar� ayd�n bildi�i insanlardan bile 'y��', 'sekter', 'k��' damgas� yemi�tir. Uzun y�llar, çevresindeki bu insanlara, anar�izmin felsefesi ve tarihi üzerine aç�klamalar yapt�, didindi, anlatt�. Bunlar� yapabilmek için de bol bol okudu, ara��rd�, dü�ündü. Godwin'in XVIII. yüzy�lda "Otorite do�aya ayk��r" deyi�inden ba�lay�p, Proudhon'un 'Mülkiyet Nedir?'ine uzanan, oradan Bakunin'cilerin 'kolektivist' yerine, 'anar�ist' kavram�� kullan��lar�na ve anarko-sendikalizme kadar, inceledi, ö�rendi, anlatt�... Bu yolla da ba�aramay�nca, bu kez, bir dü�ünce biçimi olarak sanatç�lar ve felsefeciler aras�nda benimsenen anar�izme sar�ld�. Pissaro, Mallarme, Oscar Wilde, Max Stirner, Leo Tolstoy, M. Gandhi gibi bar��sever anar�istleri tan��, tan�tt�. Huxley'in 'Cesur Yeni Dünya' kitab� elinde dola�� bir süre. Ya�am�n her boyutunda kurulan ve kurulacak düzenlere kar��, 'kar��t bir kültür' olu�turmak istedi�ini yineledi durdu. Ama yine de üzerine vurulmu�, 'y��', 'sekter' gibi negatif damgalardan kurtulamad�. Sonunda hevesi kaçt�, böyleleriyle ne felsefe, ne de semantik tart��mamaya karar verdi.
Oysa �iddetten, zorbal�ktan ve terörden nefret ederdi. Çiçek kopartmak bile öldürmekti onun için. Ruhu anar�ist olan hümanistlerin varl�� yads�mak, nereye kadar onlan görmemizi engeller? Çünkü asl�nda gerçek bir step kurdu kadar vah�i ruhlu Harry Haller da bir hümanistti ve inançl�yd�. Pek çok insan�n 'Bozk�r Kurdu'nun hastal�k, kriz ve y��m üzerine kurulu oldu�unu dü�ünmesinin aksine, o bir iyile�menin roman��r! Teoman'�n anar�istli�i yaln�zca dü�ünsel diye tan�mlanamaz, ayr�ca, kendi kurdu�u sistem ve kurumlara ac�mas�zca kar�� ç�kt�� da söylenmelidir. "Daha iyisini kurabilmek için, kurmay� yeni bitirdi�imi y�kma cesaretini gösterebilmeliyim," derdi can� yan�yor, ama bunu gizlemek için zorla gülümsüyormu� gibi bakarak, özellikle kurumsalla�� de�erlere ba�kald�ran Teoman'�n, buna kar��k kendini bir türlü kurumlardan kurtaram�yor olu�u, belki de kendi antitezini bunca apaç�k yakas�nda ta��yan o ender insanlardan biri k��yordu onu. Bilenler, anar�istlerin eninde sonunda bir otoriteye boyun e�mek gereksinimiyle tutu�up, orta ya��klar�nda da ço�unun bir inanç ya da bir sembole s��nd�klar�� söylerler. Teoman da bunu bilenlerdendi. Çocukken oyuncaklar�� bozup öndeki parçalar� arkaya, arka-dakileri öne takt��, ilkokulda tarih, co�rafya kitaplar�� k�rm�� kalemle düzeltip, Türkiye'yi ille de bir ada görmek e�ilimiyle ��retmenlerini çileden ç�kartt�� gülerek anlat�rd� annesi, öyle ki, Fransa'n�n kuzey-bat��na irice, �öyle ingiltere'nin iki kat� kadar, be�gen bir Türkiye adas� yerle�tirir, özene bezene boyard� onu. Fatih Sultan Mehmet son anda istanbul'u fethetmekten cay�p, gemileriyle Amerika'ya gider, bütün yerli kabileleri birle�tirip, onlar�n 'büyük �efi' olarak oraya yerle�ir. Fatihten kentinde ömrünün sonuna dek mutlu ya�ard� onun tarih kitab�nda (Henüz 'Hoca Efen-di'nin Sandukas�' yaz�lmam�� o ��ralar). S�nav kâ��tlar�na yazd�� öyküler, uydurdu�u olaylar sonucu ald�� cezalar�n, ö�üt ve k��k notlar�n hesab�� kimse bilmiyordu. Ortaokuldayken annesinin gözünden bile sak�nd�� kitaplar�na göz dikmi�ti, özellikle Shakespeare'ler... Çünkü Shakespeare annesinin gözdelerinden biriydi ve s�k s�k kütüphaneden ��kar, yeniden okunurdu. O�lunun merak�na ve bitmez tükenmez sorular�na dayanamayan annesi, onlar� tek tek özetlemek, onun anlayabilece�i k�sa öykülere dönü�türmek zorunda kalm��. Küçük Teoman da hiç vakit kaybetmeden k�rm�� kalemini eline alm��, kitaplar�n son sayfalar�na, yeni 'son'lar yazmaya ba�lam��. 26 Kral Lear asl�nda Cordelia'n�n öz babas� olmad�� ö�renmi�, genç k��n gerçek babas��n bir bal�kç� oldu�u ortaya ç�km��. Bal�kç� babas�, Cordelia'n�n dürüst ve içten sevgisinden ho�nut kalm��, o s�rada yak�nlardan geçen îskoçya Kral� Duncan'�n o�lu Malcolm da genç k�za â��k olmu�tu. Taç giyme töreninde Cordelia'yla evlenen Malcolm, dü�ününe Kral Lear'� da davet etmi�, ama Lear o s�rada Hamlet'in babas��n hayaleti rolünü oynad�� için dü�üne kat�lamam��. Othello son anda intihar etmekten vazgeçip, Ro-ma'ya Cesar'� kurtarmaya ko�mu�tu. Romeo ve Juliet birbirine kavu�mu�, sonra da göçmen olarak Amerika'ya yerle�mi�lerdi. Annesi Cahide Han�m kitaplar�na dü�kün bir kad�nd�. Belki de üniversiteye devam edemeyi�i, lisede içinde kalan edebiyat tutkusunun ö�retmenlik veya yazarl��a dönü�emeyi�indeki dü� k��kl�� ve eziklik duygusunu, kitaplar�na gösterdi�i a�� sahiplenme duygusuyla örtüyordu. Kentler, kasabalar aras� sürekli ta��nmakla geçen ya�amlar�nda, Cahide Hamm'�n giderek büyüyen kitap koleksiyonunun kutulara yerle�tirilip, iplerle ba�lan�� seremonisi konu kom�uyu daima ��na çevirirdi. Yeni evlerinde hemen kütüphane ya da kütüphanemsi bir �ey bulunur, ayn� tören bu kez de, kutular�n aç�� ve kitaplar�n yerle�tirilmesi s�ras�nda ya�an�rd�. Hele kitaplar�� al�p, geri getirmesinler, hele iade edildi�inde tek sat��na halel gelmi� olsun; o yumu�ak, sakin, anlay�� Cahide Han�m nas�l da aksi ve sinirli olurdu!.. Kitaplar� konusunda k�zmad�� tek ki�i Teoman'd�. O�lunun bir gün 'iyi bir yazar' olaca��na inand��ndan, özenle onun ya��na uygun kitaplar listesi haz�rlar, defter ve kalemler al�r,
Page 1 and 2: BUKET UZUNER (1955, Ankara), Hikây
Page 3 and 4: Annem ve babam ayr� ayr� evi te
Page 5: Baz�lar�, dünyan�n tekdüze,
Page 9 and 10: "Böylece, gereksindi�inizden ve
Page 11 and 12: ��yas�ya ele�tirdi�i, ann
Page 13 and 14: süre sonra aram�za dönüyor gib
Page 15 and 16: annesinin kendisine nas�l bakt�
Page 17 and 18: ��klar�n varl��ndan
Page 19 and 20: îriyan, yak��kl�, dürüs
Page 21 and 22: Ne kadar gençmi� intihar� konu
Page 23 and 24: anarak yiyor, Selen yemekleri birli
Page 25 and 26: $»< ta��mda. Anneanneme sar�
Page 27 and 28: mü-hendislik i�leri al�yor, k
Page 29 and 30: "Sol yana��ndaki gizli gamzenin
Page 31 and 32: özde�le�tiriyorlard�. Bir te
Page 33 and 34: Derinlerde, gölgelerde kalm��
Page 35 and 36: Erdal Amca'y� evinde ziyaret edip
Page 37 and 38: kaçt�� kap��n arkas
Page 39 and 40: 24 Tamamen iyile�mi�ti Teoman.
Page 41 and 42: 'Hay�r, kal�yorum!' dedim. Sesi
Page 43 and 44: "Buraya ilk geli�iniz mi?" Sesim
Page 45 and 46: Ben, babamla beraber oldu�um sür
Page 47 and 48: Dersleri müthi� e�lenceli geç
Page 49 and 50: anneannem, ne ö�le uykusundan uy
Page 51 and 52: ya��ndayken gördü�üm gibi
Page 53 and 54: "Annem, geçen y�l bugün intihar
Page 55 and 56: Böylece babam ve sevgilim, kendile
Page 57 and 58:
Yüzüne dikkatle bak�p, benimle
Page 59 and 60:
"Hepimizin içinde farkl� ki�il
Page 61 and 62:
"Deneysel edebiyat yapm��lar de
Page 63 and 64:
irlikte ya�ad��z evi
Page 65 and 66:
en yirmi ya��nda, birkaç ili
Page 67 and 68:
"2 Ocak, 1984. Sao Paulo 142 Merhab
Page 69 and 70:
Selen e�yalar�� topluyordu
Page 71 and 72:
tan��. Ama Nergis,
Page 73 and 74:
karde�imlermi� gibi, geliyor ba
Page 75 and 76:
��imden ayr�lma özgürlü�
Page 77 and 78:
Bu, kazand��n ikinci konkur,
Page 79 and 80:
Kasaba kasaba, ülkeleri ve dünyay
Page 81 and 82:
P.S. Bir bilimsel dergide 'organik
Page 83 and 84:
Fakat seni Josephina'dan ay�ran,
Page 85 and 86:
Pasaport alabilseydi gidecekti. Ama
Page 87 and 88:
Resmen Amerika'ya ayak bast�ktan
Page 89 and 90:
Daha fazla bekleyemezdim, daha fazl
Page 91 and 92:
sundu�una dair uzun bilimsel konu
Page 93 and 94:
ahatlatt�� söylenebilirdi,
Page 95 and 96:
Nilsu'yla Teoman da çok meraklanm
Page 97 and 98:
Kalk�p gitmek istedi. Çabucak ka
Page 99 and 100:
j "Adlar, yaln�zca sembollerdir.
Page 101 and 102:
Seval'e döndü yeniden. "i�te t
Page 103 and 104:
"Kad�nlar, ba�ar�� erkek
Page 105 and 106:
Terden �slanm��, heyecanl�
Page 107 and 108:
Havadan sudan konu�arak yemek yed
Page 109 and 110:
ho�lanmad�� hemen an
Page 111 and 112:
13 Eylül on iki, 1950 istanbul, Pe
Page 113 and 114:
Kendini çekmek istedi Nilsu. Çok
Page 115 and 116:
"B�rak intihar�, ben do�al ö
Page 117 and 118:
"Sahi Nil, bir kedi alal�m m�?
Page 119 and 120:
"iyi yürekli, çekingen, iri yar
Page 121 and 122:
Kendi s��rlar�na dayand�
Page 123 and 124:
Ya�am�n kimi yerlerinde, bir i
Page 125 and 126:
"Okuyor ve dü�ünüyor! Onun ya
Page 127 and 128:
"Ayr� evlerde ya�ay�p da, bir
Page 129 and 130:
Ad�� ve amac�� aç�
Page 131 and 132:
Neyyire Gömüç'ü ziyaretimden on
Page 133 and 134:
Teoman A�abey, bir zamanlar Demok
show all

BUKET UZUNER (1955, Ankara), Hikâye, gezi ve roman yazarıdır ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?