Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ανεπιτυχείς προσπάθειες σλαβικής διεισδύσεως στην Έδεσσα 125<br />
Mačukovski (±1847-1878) 259 , ο οποίος βρίσκεται στα Γιαννιτσά ως δάσκαλος στα<br />
παιδιά των «Βουλγαρο-ουνιτών», όπως αναφέρεται, γίνεται κατανοητή η αιτία της<br />
υπεροχής του <strong>Ε</strong>λληνισμού στην Έδεσσα.<br />
Ο Veniamin Mačukovski αναφέρει ότι πολλοί <strong>Ε</strong>δεσσαίοι στέλνουν τα παιδιά<br />
τους στην Αθήνα, για να σπουδάσουν εκεί, και τονίζει ότι ξέρει γιατί δεν υπάρχει<br />
καμιά σπίθα βουλγαρισμού, επειδή, όπως και στα Γιαννιτσά, οι κάτοικοι στην<br />
Έδεσσα, ανάμεσα στα άλλα, όπως γράφει, «са потупани въ грьчизмъ», είναι δηλαδή,<br />
κατά τη λαϊκή έκφραση, «βαρεμένοι με τον <strong>Ε</strong>λληνισμό» 260 .<br />
3. Σύμφωνα με αναφορά του <strong>Ε</strong>λληνικού <strong>Π</strong>ροξενείου Θεσσαλονίκης προς το<br />
Υπουργείο <strong>Ε</strong>ξωτερικών της <strong>Ε</strong>λλάδας, με ημερομηνία Ἐν Θεσσαλονίκῃ τῇ 27ῃ <strong>Μ</strong>αΐου<br />
1870/, ανάμεσα στα άλλα, αναφέρεται ότι ἀπὸ πολλῶν ἤδη χρόνων ἡ Βουλγαρικὴ<br />
προπαγάνδα/ δραστηρίως ἠργάσθη διὰ τὸ κεντρικὸν τοῦτο τῆς <strong>Μ</strong>ακεδονίας<br />
μέρος 261 · οἱ κάτοικοι ὅμως μέχρι τοῦδε ἀρκετὰ φρονίμως προσεφέρ/θησαν καὶ οὐ<br />
μόνον ἀδιάφθοροι διετηρήθησαν ἀλλὰ καὶ μετὰ τῆς/ Ἐκκλησιαστικῆς των Ἀρχῆς<br />
ἐναρμονίως συζοῦντες, μετὰ ζήλου προ/ήγαγον τὰ κατ’ αὐτοὺς πράγματα, ἐπεδόθησαν<br />
εἰς σύστασιν καὶ/ προαγωγὴν σχολείων δι’ ἀμφότερα τὰ φύλλα, καὶ οὕτως<br />
ἀπὸ δεκα/ετίας ἤδη τὰ Ἑλληνικὰ γράμματα ἀρκετὰ καλλιεργήθησαν,/ ἀρκετοὶ<br />
νέοι ἀπῆλθον εἰς Ἀθήνας καὶ εἰς <strong>Ε</strong>ὐρώπην, χάριν/ τελειοτέρας σπουδῆς, καὶ δὲν<br />
ἀπατώμεθα, ἂν εἴπωμεν, ὅτι με/ταξὺ ὅλων τῶν περιοίκων πόλεων, ἐξαιρουμένης<br />
τῆς Θεσσαλο/νίκης, τὰ Ἐκπαιδευτικὰ καὶ φιλανθρωπικὰ καταστήματα τῶν/<br />
Βοδενῶν πρωτεύουσι. […] Ἅπαντες δ’ οἱ πρόκριτοι/ τοὐναντίον καὶ πιστοὶ εἰς τὸ<br />
ἐν Κωνσταντινουπόλει <strong>Π</strong>ατριαρχεῖον ἐμμένουσι/ καὶ τὰ Ἑλληνικὰ παιδευτήρια<br />
ὑποστηρίζουσιν 262 .<br />
4. Η Βουλγάρα δασκάλα Stanislava Karaivanova, η οποία από το έτος 1870 βρίσκεται<br />
στην Έδεσσα σταλμένη από τους Βουλγάρους, για να διδάξει σε βουλγαρικό<br />
σχολείο, αναφέρει στα απομνημονεύματά της, ανάμεσα στα άλλα, ότι μόλις είχε<br />
φτάσει στην Έδεσσα, συνάντησε δύο <strong>Ε</strong>δεσσαίους εμπόρους, οι οποίοι, σε σχετική<br />
συζήτηση μαζί της και σε σχετική ερώτηση της δασκάλας, απάντησαν: «<strong>Ε</strong>μείς δεν<br />
χωρίζουμε από τη <strong>Μ</strong>εγάλη <strong>Ε</strong>κκλησία. […] Βούλγαροι στην Έδεσσα υπάρχουν μόνο<br />
λίγοι […] <strong>Μ</strong>ιλούμε βουλγαρικά, αλλά είμαστε Έλληνες» 263 .<br />
5. Ο Βούλγαρος A. Šopov, το έτος 1893, αναφέρει ότι στην Έδεσσα ο πληθυσμός<br />
είναι χωρισμένος σε δύο ομάδες, την ελληνική, «gărkomanska partija», δηλαδή<br />
«γκραικομανική μερίδα», όπως την αναφέρει, και τη βουλγαρική. Όμως η ελληνική<br />
ομάδα είναι πραγματικά ισχυρή και ότι οι Έλληνες, «gărkomani», δηλαδή «γκραικομάνοι»,<br />
όπως τους αναφέρει, είναι οι πιο πλούσιοι και οι πολίτες με το μεγαλύ-<br />
259. Για τη ζωή του Veniamin Mačukovski βλ. ενδεικτ. Dokumenti za Bălgarskoto Văzraždane ot<br />
Arhiva na Stefan I. Verkovič, ό.π., σσ. 80-81, No 50, σημ. 7.<br />
260. Dokumenti za Bălgarskoto Văzraždane ot Arhiva na Stefan I. Verkovič, ό.π., σσ. 180-182, dok.<br />
143, σ. 81· Macedonia. Dokuments and Material, ό.π., σσ. 226-227, <strong>Ι</strong><strong>Ι</strong> 82.<br />
261. Δηλαδή την Έδεσσα.<br />
262. Β. Ἑλληνικόν <strong>Π</strong>ροξενεῖον, ἐν Θεσσαλονίκῃ, ἀριθ. πρωτ. 389/27.5.1870.<br />
263. Dumev, ό.π., σσ. 100-101.