Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
90 Κωνσταντίνος Γ. Σταλίδης<br />
τὴν ἀλλοδαπὴν εἰς ἀνώτερα ἐκπαιδευτήρια 16 .<br />
Έτσι, σύμφωνα πάντα με τον Δημ. <strong>Π</strong>λαταρίδη, τοιαύτη ἦν ἡ κατάστασις τῶν<br />
πραγμάτων, ὅτε ὑψώθη ἡ ὑπέρ τοῦ βουλγαρισμοῦ φωνή, τὴν ὁποίαν ἠσπάσθησαν καὶ<br />
διατηροῦσιν εἰσέτι 60 περίπου οἰκογένειαι· γενομένης δὲ τότε καὶ τῆς ἀλλαγῆς τοῦ<br />
ἀρχιερέως ἐκείνου, καὶ ἀντικαταστάντος ὑπὸ τοῦ νῦν ἀρχιερέως Ἀγαθαγγέλου 17 ,<br />
οἱ φίλοι τοῦ προκατόχου, παραπείσαντες καὶ 130 περίπου ἑτέρας οἰκογενείας,<br />
ἤρξαντο ἀντιπολιτευόμενοι τὸν νέον ἀρχιερέα των, καὶ ἐν τῇ ἐξάψει τῶν παθῶν<br />
των, οἱ ἄλλοτε θιασῶται τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων καὶ τοῦ ἑλληνισμοῦ, οὐχὶ ἐκ<br />
πεποιθήσεως, ἀλλ’ ἐπὶ τῷ σκοπῷ πολιτικῆς ἐπιρροῆς, ἐδείκνυντο συνασπιζόμενοι<br />
μετὰ τῶν βουλγαροφρονούντων, ὅπερ καὶ κατέστησεν αὐτοὺς ὑπόπτους εἰς τοὺς<br />
ὑπὲρ τοῦ ἑλληνισμοῦ ἀγωνιζομένους, καὶ ἑπομένως διηγέρθη καὶ ἡ μέχρι σήμερον<br />
ὑφισταμένη μεταξὺ τῶν δύο ἑλληνοφρονούντων πάλη, ἥτις δυστυχῶς πάντοτε<br />
λήγει πρὸς βλάβην τῶν ἐκπαιδευτηρίων 18 .<br />
2. Ο Βούλγαρος A. Šopov αναφέρει, το έτος 1893, ότι το βουλγαρικό εκκλησιαστικό<br />
ζήτημα είχε εμφανιστεί στην Έδεσσα το έτος 1863, κατά την ποιμαντορία του<br />
τότε μητροπολίτη Βοδενών Νικοδήμου Α΄.<br />
Κατά την περίοδο αυτή, σχετικά με τα εκκλησιαστικά και κοινοτικά πράγματα,<br />
είχαν διαμορφωθεί, όπως τονίζει, δύο ομάδες παραγόντων. Η μία ήταν με τον<br />
μητροπολίτη Νικόδημο Α΄ και η άλλη εναντίον του.<br />
Κατ’ αρχάς ξεκίνησε από την επιθυμία παραγόντων να διαβάζεται μερικώς ο<br />
«ἀπόστολος» και το «εὐαγγέλιο» στο ντόπιο γλωσσικό ιδίωμα. Αυτή ήταν η ομάδα<br />
η οποία ήταν με το μέρος του μητροπολίτη. Η άλλη ομάδα η οποία ήταν εναντίον<br />
του μητροπολίτη ήλθε σε επικοινωνία με Έλληνες της Θεσσαλονίκης και της <strong>Ε</strong>λλάδας<br />
και έγινε το κέντρο του <strong>Ε</strong>λληνισμού στην Έδεσσα. Αυτά συνέβαιναν μέχρι που<br />
έφυγε ο Νικόδημος Α΄.<br />
Όταν όμως ήλθε στην Έδεσσα ο νέος μητροπολίτης Αγαθάγγελος Α΄ <strong>Π</strong>απαγρηγοριάδης<br />
(1870-1675), η ομάδα η οποία ήταν με τον Νικόδημο Α΄ και επιθυμούσε<br />
να διαβάζεται ο «ἀπόστολος» και το «εὐαγγέλιο» στο ντόπιο γλωσσικό τους ιδίωμα<br />
είχε διασπαστεί. Απ’ αυτήν την ομάδα, μια υποομάδα έμεινε πιστή στον μέχρι τότε<br />
μητροπολίτη Νικόδημο Α΄, μια άλλη υποομάδα προσεχώρησε στον μητροπολίτη<br />
Αγαθάγγελο Α΄ και ενώθηκε με την ομάδα των <strong>Ε</strong>λλήνων, «Γκραικομάνων» όπως<br />
αναφέρεται. <strong>Μ</strong>ια μικρή υποομάδα έμεινε ουδέτερη. Και μια άλλη παρουσιάζεται<br />
φανερά πλέον ως βουλγαρική και αρχίζει να δραστηριοποιείται αποφασιστικά.<br />
Η βουλγαρική υποομάδα, η οποία είχε αρχηγό τον <strong>Ε</strong>δεσσαίο Georgi Gogov, δραστηριοποιείται<br />
αποφασιστικά, απομακρύνεται από τον μητροπολίτη, αναλαμβάνει<br />
ισχυρόν αγώνα εναντίον του μητροπολίτη και των <strong>Ε</strong>λλήνων, «Γκραικομάνων», και<br />
16. <strong>Π</strong>λαταρίδης, ό.π., σσ. 5-6.<br />
17. <strong>Π</strong>ρόκειται για τον μητροπολίτη Αγαθάγγελο Α΄ <strong>Π</strong>απαγρηγοριάδη (2.4.1870 έως 18.10.1875),<br />
για τον οποίο βλ. ενδεικτ. Γ. Σακελλαρόπουλος, «Αγαθάγγελος Α΄ <strong>Μ</strong>ητροπολίτης <strong>Ε</strong>δέσσης», <strong>Μ</strong>ακεδονική<br />
Ζωή 96 (1974) 40-42· Καράντζαλης - Γόνης, ό.π.· Κ. Γ. Σταλίδης, «Ο μητροπολίτης Αγαθάγγελος<br />
Α΄ (2.4.1870 έως 18.10.1875)», εφ. <strong>Ε</strong>δεσσαϊκή, φ. 1574/30.10.1993, σ. 6 έως φ. 1579/4.12.1993, σ. 6.<br />
18. <strong>Π</strong>λαταρίδης, ό.π., σ. 6.
Change language