Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ανεπιτυχείς προσπάθειες σλαβικής διεισδύσεως στην Έδεσσα 111<br />
γαρική συνείδηση στους κατοίκους της πόλεως και της περιοχής, είναι και ο Goce<br />
Delčev.<br />
Ο Goce Delčev είχε γεννηθεί στο Κιλκίς, το έτος 1872, και σκοτώθηκε στις 4<br />
<strong>Μ</strong>αΐου 1903, σε μάχη με τουρκικό απόσπασμα. ΄Ηταν ανεγνωρισμένος καθοδηγητής<br />
(αρχηγός) της V.M.Ο.R.O. 167 και οι Βούλγαροι τον θεωρούν απόστολο του λαού<br />
τους 168 .<br />
Κατά τα τέλη του έτους 1901 πέρασε ως καθοδηγητής από την Έδεσσα 169 .<br />
Σύμφωνα με επιστολή του Βούλγαρου Todor Stankov, η οποία έχει δημοσιευθεί<br />
στην εφημερίδα της Σόφιας Iliden, με ημερομηνία 6 <strong>Μ</strong>αΐου 1923 170 , οι βάσεις για την<br />
ίδρυση της βουλγαρικής οργανώσεως V.M.O.R.O. είχαν τεθεί στη Θεσσαλονίκη το<br />
έτος 1893 και σε κάποιες άλλες πόλεις, ανάμεσα στις οποίες και η Έδεσσα 171 .<br />
Σύμφωνα με τον Sava Mihajlov, ο Goce Delčev, προς τα τέλη του έτους 1901 και<br />
αρχές του έτους 1902, βρίσκεται στην περιοχή της Έδεσσας 172 . Τα παραπάνω αναφέρει<br />
και ο Georgi Pophristov 173 , ενώ ο Slavejko Arsov αναφέρει ότι, κατά τα τέλη<br />
1901 και αρχές 1902, ο Goce Delčev, πέρασε από τα χωριά <strong>Π</strong>άτημα (παλ. <strong>Π</strong>άτελε),<br />
Άρνισσα (παλ. Όστροβο), Βρυττά (παλ. Γκούγκοβο) και ζέρβη.<br />
<strong>Μ</strong>άλιστα στην Άρνισσα είχε πραγματοποιήσει συγκέντρωση, όπου είχαν παραστεί<br />
και εξαρχικοί και πατριαρχικοί, «γκραικομάνοι» όπως τους αποκαλεί. Τους<br />
μίλησε για τον σκοπό των ανταρτικών σωμάτων, ότι πρέπει ν’ αφήσουν τις διχόνοιες<br />
και τις έριδες και μάλιστα, όπου πήγαινε, τόνιζε ότι «σκοπός των ανταρτικών<br />
σωμάτων δεν είναι να γίνουν Βούλγαροι ή Έλληνες, αλλά να απελευθερωθούν από<br />
τους Τούρκους, και μετά ο καθένας να γίνει ό,τι θέλει» 174 .<br />
Ο Hristo Siljanov (1880-1939), μέλος της βουλγαρικής ανταρτικής ομάδας, με<br />
την οποία ο Goce Delčev περιοδεύει στα παραπάνω χωριά της Έδεσσας (Άρνισσα,<br />
<strong>Π</strong>άτημα, Βρυττά, ζέρβη κ.α.), αναφέρει στο ημερολόγιό του, με ημερομηνία 23<br />
<strong>Ι</strong>ανουαρίου 1902 από τα Βρυττά (Γκούγκοβο), ότι εκείνη τη βραδιά στα Βρυττά<br />
είχαν συγκεντρώσει τους χωρικούς στην εκκλησία.<br />
Ο Goce Delčev, κατά τον Hristo Siljanov, στεκόταν δίπλα στον δεσποτικό θρόνο.<br />
Και, αφού μέσα στη σιωπή και τη μυσταγωγία της εκκλησίας, τους απεκάλεσε<br />
«αδέλφια», τους τόνισε για τον σκοπό του αγώνα και, αφού έφεραν μπροστά του<br />
μια εικόνα, ένα όπλο κι ένα σπαθί, τους έβαλε να ορκιστούν. Και μετά, όσοι βρί-<br />
167. <strong>Ε</strong>ίναι τα αρχικά της βουλγαρικής οργάνωσης Vătrešna Makedono-Odrinska Revoljucionna<br />
Organizacia («<strong>Ε</strong>σωτερική <strong>Μ</strong>ακεδονική – Αδριανουπολίτικη <strong>Ε</strong>παναστατική Οργάνωση»).<br />
168. Goce Delčev, ό.π., σ. 7.<br />
169. Ό.π., σ. 11.<br />
170. <strong>Ε</strong>φ. Iliden, Sofia, έτ. <strong>Ι</strong><strong>Ι</strong><strong>Ι</strong>, φ. 28/6.5.1923, σσ. 2-3.<br />
171. Goce Delčev, ό.π., σ. 83. Σύμφωνα με τον Βούλγαρο Gjorče Petrov, στις διακοπές του έτους<br />
1896, έγινε ένα είδος συνεδρίου στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο έλαβαν μέρος 15-16 άτομα. Ανάμεσα<br />
σ’ αυτούς ήταν και ο Kiril Părličev από την Έδεσσα (Goce Delčev, ό.π., σ. 89· Borbite v Makedonija i<br />
Odrinsko, ό.π., σ. 177· βλ. και Macedonia. Dokuments and Material, ό.π., σσ. 728-730, No 17).<br />
172. Goce Delčev, ό.π., σ. 138.<br />
173. Ό.π., σ. 144.<br />
174. Ό.π., σ. 148.