Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
262 <strong>Π</strong>ασχάλης Βαλσαμίδης<br />
συνέδριο τοῦ Βερολίνου ἀνεγνώρισε ἐπίσημα τήν κανονική θέση τῶν μητροπόλεων<br />
αὐτῶν καί τοῦ ὀρθοδόξου ἑλληνικοῦ πληθυσμοῦ πού θέσπισε τήν ἐλευθερία καί<br />
τήν ἀσφάλεια τῆς θρησκευτικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης μέ τόν Ὀργανικό<br />
Νόμο τῆς Ἀνατολικῆς <strong>Ρ</strong>ωμυλίας.<br />
Οἱ Ἕλληνες στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰώνα διατηροῦσαν ναούς στούς νομούς Σόφιας<br />
(1), Βάρνης (14), <strong>Ρ</strong>ουχτζουκίου (1), Σούμλας (1), Φιλιππουπόλεως (32), Σηλύμνου<br />
(25), Τατάρπαζαρτζίκ (2), Χασκόβου (2) καί <strong>Π</strong>ύργου (2), δηλαδή συνολικά 113<br />
ναούς. Ὑπῆρχαν ἀκόμη 12 ἑλληνικές μονές 19 μέ 14 ἱερομόναχους, ἐνῶ ὁ ἀριθμός τῶν<br />
ἱερέων ἀνέρχονταν σέ 145 20 .<br />
Τό ἀποκορύφωμα τῶν ἀνθελληνικῶν διωγμῶν 21 στή Βουλγαρία καί τήν Ἀνατολική<br />
<strong>Ρ</strong>ωμυλία διαπιστώνεται κατά τήν περίοδο τοῦ <strong>Μ</strong>ακεδονικοῦ Ἀγώνα. Οἱ Βούλγαροι<br />
ἀποφάσισαν καί ἐξαιτίας τῆς διεθνοποιήσεως τοῦ Κρητικοῦ ζητήματος (1906) πού ἦταν<br />
ὑπέρ τῆς Ἑλλάδος, νά παρουσιάσουν τούς διωγμούς τῶν Ἑλλήνων ὡς ἀπάντηση τοῦ<br />
βουλγαρικοῦ λαοῦ στή δράση τῶν ἑλληνικῶν σωμάτων στή <strong>Μ</strong>ακεδονία 22 . Ὁ Ἀγώνας<br />
τῶν Ἑλλήνων εἶχε καθαγιαστεῖ μέ τόν ἡρωϊκό θάνατο τοῦ <strong>Π</strong>αύλου <strong>Μ</strong>ελᾶ τήν 13η<br />
Ὀκτωβρίου τοῦ 1904. Ἔτσι, οἱ Βούλγαροι ἔφεραν τήν ἑλληνική μειονότητα στό στόχαστρο<br />
τοῦ Βουλγαρικοῦ σωβινισμοῦ 23 , πιστεύοντας ὅτι μία εὐνοϊκή διευθέτηση τοῦ<br />
<strong>Μ</strong>ακεδονικοῦ ζητήματος ὑπέρ τῆς Βουλγαρίας θά ἐξανάγκαζε τήν Ἑλλάδα ν’ ἀναστείλει<br />
κάθε δραστηριότητά της στή <strong>Μ</strong>ακεδονία 24 . Τά γεγονότα ἄρχισαν μετά τόν θάνατο τοῦ<br />
μητροπολίτου Βάρνης <strong>Π</strong>ολύκαρπου (1891-1906) 25 , ὅταν τό Οἰκουμενικό <strong>Π</strong>ατριαρχεῖο<br />
19. Γιά τίς μονές βλ. γενικότερα <strong>Π</strong>. Λέκκου, Οἱ μονές τῆς Βόρειας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης,<br />
Θεσσαλονίκη 1999, σσ. 36-209.<br />
20. Κ. Δ., «<strong>Ε</strong>ὐγλωττία ἀριθμῶν», ὅ.π., σσ. 409-410.<br />
21. Γιά τήν ἔναρξη τῶν ἀνθελληνικῶν διωγμῶν βλ. κυρίως τή συλλογή ἐγγράφων τοῦ ἐπισκόπου<br />
<strong>Ε</strong>ἰρηνουπόλεως Φωτίου, Ἐπίσημα Ἔγγραφα καὶ ἱστορικαὶ σημειώσεις περὶ τῆς βουλγαρικῆς πολιτικῆς<br />
καὶ τῶν βουλγαρικῶν κακουργιῶν πρὸς ἐξόντωσιν τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς <strong>Ρ</strong>ωμυλίας<br />
(1878-1914), ἐν Ἀθήναις 1919, σσ. 367-431. <strong>Π</strong>ρβλ. <strong>Π</strong>αππαδάτος, ὅ.π., σσ. 57-68· Α. Τούσας, Ἡ βουλγαρικὴ<br />
δολιότης καὶ οἱ ἀνθελληνικοὶ διωγμοὶ ἐν τῇ Ἀνατολικῇ <strong>Ρ</strong>ωμυλία (1900-1906), Θεσσαλονίκη<br />
1949, σσ. 22-27.<br />
22. Σφέτας, ὅ.π., σ. 82.<br />
23. Τ. Χατζηαναστάσιος, «Οἱ Ἑλληνικές κοινότητες τῆς Βουλγαρίας. Σύντομη ἱστορική <strong>Ε</strong>ἰσαγωγή»,<br />
Οἱ Ἕλληνες τῆς Βουλγαρίας. Ἕνα ἱστορικό τμῆμα τοῦ περιφερειακοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἔκδ.<br />
<strong>Ι</strong>.<strong>Μ</strong>.Χ.Α., Θεσσαλονίκη 1999, σ. 65.<br />
24. Σφέτας, ὅ.π., σ. 82.<br />
25. Ὁ <strong>Π</strong>ολύκαρπος Χωρηνός γεννήθηκε στή Χώρα τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Τά πρῶτα γράμματα<br />
τά διδάχθηκε στήν πατρίδα του. Στή συνέχεια φοίτησε στήν Ἱ. Θεολογική Σχολή τῆς Χάλκης ἀπό<br />
τήν ὁποία ἔλαβε τό πτυχίο τό 1860. Τόν <strong>Μ</strong>άρτιο τοῦ 1886 ἐξελέγη μητροπολίτης Γάνου καί Χώρας<br />
καί τήν 1η Αὐγούστου τοῦ 1891 μετατέθηκε στή μητρόπολη Βάρνης. <strong>Π</strong>έθανε τή 2α Φεβρουαρίου τοῦ<br />
1906. <strong>Ε</strong>. Δράκος, Τὰ Θρακικὰ ἤτοι διάλεξις περὶ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐπαρχιῶν Σηλυβρίας, Γάνου<br />
καὶ Χώρας, <strong>Μ</strong>ετρῶν καὶ Ἀθύρων, <strong>Μ</strong>υριοφύτου καὶ <strong>Π</strong>εριστάσεως, Καλλιουπόλεως καὶ <strong>Μ</strong>αδύτου,<br />
τεῦχος Α΄, Ἀθήνησιν 1892, σ. 55· Ἰ. Σακελλαρίδης, «Οἱ μητροπολῖται τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου»,<br />
Ὁ Φάρος τῆς Ἀνατολῆς, Ἐγκυκλοπαιδικὸν Ἡμερολόγιον τοῦ Ἔτους 1902, ἐν Κωνσταντινουπόλει<br />
1901, σσ. 112-113· <strong>Μ</strong>. Γεδεών, <strong>Μ</strong>νήμη Γανοχώρων, ἐν Κωσταντινουπόλει 1913, σσ. 100, 142· τοῦ ἰδίου,<br />
Ἀποσημειώματα χρονογράφου, ἐν Ἀθῆναι 1932, σσ. 243, 290, 291· τοῦ ἰδίου, <strong>Μ</strong>νεία τῶν πρὸ ἐμοῦ<br />
1800-1863-1913, ἐν Ἀθῆναι 1934, σσ. 77, 146, 312· Α. Τσακόπουλος, «Ἐπισκοπικοὶ κατάλογοι κατὰ<br />
τοὺς κώδικας τῶν ὑπομνημάτων τοῦ ἀρχειοφυλακίου τοῦ Οἰκουμενικοῦ <strong>Π</strong>ατριαρχείου», Ὀρθοδοξία