Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
80 Σπυρίδων Σφέτας<br />
<strong>Μ</strong>ακεδονικό. Όταν φάνηκε ότι ο τουρκικός στρατός άρχισε να ανακτά τον έλεγχο,<br />
η κυβέρνηση <strong>Ρ</strong>άλλη επέτρεψε τη διοργάνωση μιας συγκέντρωσης διαμαρτυρίας των<br />
<strong>Μ</strong>ακεδόνων της Αθήνας. Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στις 15 Αυγούστου<br />
στις στήλες του Ολυμπίου Διός. Δεν εκφωνήθηκαν λόγοι αλλά απλά διαβάστηκε<br />
από τον Αντιπρόεδρο του Συλλόγου, Θωμά Σταύρου, ένα ψήφισμα όπου ανάμεσα<br />
στα άλλα τονιζόταν:<br />
Διαμαρτυρόμεθα διὰ τὸ χυνόμενον αἷμα τῶν κατὰ χιλιάδας ἀγρίως κατακρεουργημένων<br />
ἀόπλων ἀδελφῶν ἡμῶν, διὰ τὰς λεηλασίας, ἀτιμώσεις, δηώσεις καὶ<br />
τοὺς ἐμπρησμοὺς τῶν χωρίων αὐτῶν ὑπὸ τῶν ληστανταρτῶν τῆς Βουλγαρίας.<br />
Βεβαιοῦμεν τὴν <strong>Ε</strong>ὐρώπην, ὅτι ἐὰν οἱ σήμερον δεινὰ πάσχοντες ὑπὸ τῶν Βουλγάρων<br />
<strong>Μ</strong>ακεδόνες ἤθελον ἀντεπεξέλθῃ ἐνόπλως κατὰ τῶν ἐκ Βουλγαρίας ἐπιδρομέων,<br />
οὐδεμία σήμερον ληστρικὴ βουλγαρικὴ συμμορία ἤθελε τολμήσει νὰ λυμαίνεται τὴν<br />
χώραν ἡμῶν. Δὲν τὸ ἐπράξαμεν δέ, ἵνα μὴ διαταράξωμεν τὴν εἰρήνην τῆς <strong>Ε</strong>ὐρώπης<br />
καὶ διότι οὐδέποτε ἠλπίζομεν ὅτι ἡ <strong>Ε</strong>ὐρώπη ἤθελεν ἐπιτρέψει πρὸ τῶν ὀμμάτων<br />
αὐτῆς νὰ διαπράττωνται τοιαῦτα κακουργήματα.<br />
Δηλοῦμεν, ὅτι ἐν δικαίᾳ ἀγανακτήσει διατελοῦντες πάντες οἱ <strong>Μ</strong>ακεδόνες διὰ<br />
τὴν παράτασιν τῆς ἀγρίας καὶ ἀφόρητου ταύτης καταστάσεως, θέλουσιν ἐπὶ τέλους<br />
ἐξαναγκασθῇ εἰς ἔνοπλον δράσιν πρὸς ἰδίαν αὐτῶν ἄμυναν κατὰ τῶν ἐκ Βουλγαρίας<br />
ληστῶν 26 .<br />
Η «πολιτιστική υπεροχή των <strong>Ε</strong>λλήνων», το εκπαιδευτικό και εκκλησιαστικό<br />
έργο, δεν αρκούσε πλέον για την επιβίωση του <strong>Ε</strong>λληνισμού της <strong>Μ</strong>ακεδονίας. Η<br />
καταφυγή στα μέσα που μετερχόταν ο εχθρός κρίθηκε αναγκαία, αν η κατάσταση<br />
εκτραχυνόταν. Ο αγώνας εκ των πραγμάτων θα ήταν αμυντικός μπροστά στη θηριώδη<br />
επέλαση των Βουλγάρων. Όταν ταυτίστηκαν τα θύματα της καταστροφής του<br />
Κρουσόβου, τελέστηκε μνημόσυνο στις 24 Αυγούστου στη <strong>Μ</strong>ητρόπολη Αθηνών<br />
με κάθε επιβλητικότητα μέσα σε μια συγκινησιακή ατμόσφαιρα. <strong>Π</strong>αραβρέθηκαν<br />
ο δήμαρχος <strong>Μ</strong>ερκούρης, δημοτικοί σύμβουλοι, μέλη του Κεντρικού <strong>Μ</strong>ακεδονικού<br />
Συλλόγου, αξιωματικοί του <strong>Π</strong>εζικού και της Χωροφυλακής και πολλοί <strong>Μ</strong>ακεδόνες<br />
της Αθήνας και του <strong>Π</strong>ειραιά 27 . Ήταν η πρώτη φορά που όχι μονάχα το αθηναϊκό<br />
κοινό αλλά και ο <strong>Ε</strong>λληνισμός του εξωτερικού διέγνωσαν τον κίνδυνο για τη <strong>Μ</strong>ακεδονία<br />
και ευαισθητοποιήθηκαν. Η ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου διοργάνωσε<br />
έρανο για τους άστεγους Έλληνες του Κρουσόβου, βρίσκοντας μεγάλη ανταπόκριση<br />
στην εκεί ελληνική παροικία 28 . Στο <strong>Μ</strong>όναχο η ελληνική κοινότητα τέλεσε<br />
μνημόσυνο για τα θύματα του Ίλιντεν, ενώ σε εκδήλωση στο ξενοδοχείο Mirabbel<br />
της βαυαρικής πρωτεύουσας μίλησε ο Καθηγητής της <strong>Ι</strong>στορίας του <strong>Π</strong>ανεπιστημίου<br />
Αθηνών Σπυρίδων Λάμπρος ο οποίος στον λόγο του επισήμανε ότι θα έλθει η ημέρα<br />
που και η <strong>Ε</strong>λλάδα θα διεκδικήσει τα δίκαιά της στη <strong>Μ</strong>ακεδονία δια του πυρός και<br />
δια του ξίφους 29 .<br />
26. Βλ. Τὸ Ἄστυ, 16.8.1903.<br />
27. Βλ. ό.π., 25.8.1903.<br />
28. Βλ. ό.π., 17.11.1903.<br />
29. Αυτόθι.