Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Κέντρα οργάνωσης, δράσης και αντίστασης των <strong>Ε</strong>λλήνων στον Ν. Κιλκίς 179<br />
συμφέροντα της βουλγαρικής προπαγάνδας, αλλά έχοντας έντονα τα στοιχεία του<br />
προσωπικού συμφέροντος θα αποτύχει, όπως βέβαια απέτυχε εν πολλοίς και η ανάλογη<br />
δράση του μετοχίου της <strong>Μ</strong>ονής ζωγράφου 6 .<br />
<strong>Ε</strong>κτός από τη βουλγαρική πίεση και εκτός από το πλήθος των προπαγανδών<br />
που ασκήθηκαν στην περιοχή του Κιλκίς (<strong>Μ</strong>ητροπολιτική περιφέρεια <strong>Π</strong>ολυανής–<br />
Καζάς Αβρέτ Χισάρ), στην επαρχία της Γουμένισσας (Καζάς Γιαννιτσών) είχαμε<br />
και τη ρουμανική προπαγάνδα στα ορεινά βλαχόφωνα χωριά του <strong>Π</strong>άικου, όπως<br />
στα Λιβάδια, την Κάρπη, το Σκρα, την Κούπα και άλλα των όμορων επαρχιών.<br />
Ακόμη έγιναν προσπάθειες ίδρυσης και λειτουργίας ρουμανικών σχολείων και<br />
τοποθέτησης ρουμανιζόντων ιερέων.<br />
Οι προσπάθειες και η δράση της Σερβικής προπαγάνδας στην ευρύτερη περιοχή<br />
στην οποία αναφερόμαστε ήταν μηδαμινές ως και ανύπαρκτες. Αναφέρεται αριθμός<br />
είκοσι οικογενειών του Κιλκίς, οι οποίες είχαν αποδεχθεί τις σερβικές προτάσεις 7 .<br />
<strong>Ε</strong>κπαιδευτική δραστηριότητα<br />
Η εκπαιδευτική δραστηριότητα ήταν δείγμα όχι μόνο του μορφωτικού επιπέδου<br />
των κατοίκων της περιοχής αλλά και γενικότερα της πολιτιστικής τους κατάστασης.<br />
Από το 1870 και μετέπειτα έχουμε έντονο ανταγωνισμό στη λειτουργία και<br />
την οργάνωση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. <strong>Π</strong>αρά τα ισχυρά ερείσματα που είχε<br />
δημιουργήσει η βουλγαρική <strong>Ε</strong>ξαρχία με αποτέλεσμα πολλές φορές να υφαρπάζει<br />
ναούς και σχολεία ή να κλείνει τα λειτουργούντα ελληνικά, όπως έγινε σε πολλές<br />
περιπτώσεις μεταξύ των οποίων στο Καρασούλι (<strong>Π</strong>ολύκαστρο) και το <strong>Π</strong>οταρός<br />
(Δροσάτο), οι ομογενείς κοινότητες αντιστάθηκαν, όπως στο Κιλινδίρ (Καλίνδια),<br />
το Κάτω Θεοδωράκι, τη Βαρδαρόφτσα (Αξιοχώρι), το Αμάτοβο (Άσπρο), το Σαρί<br />
<strong>Π</strong>αζάρ (Ανθόφυτο), το Γκιαζιλάρ (ξυλοκερατιά), το <strong>Μ</strong>ίροβο (<strong>Ε</strong>λληνικό). Σημαντική<br />
είναι η εκπαιδευτική δραστηριότητα στη <strong>Ρ</strong>άμνα (Ίσωμα). 8<br />
Στην επαρχία της Γουμένισσας είχαμε ιδιαίτερη εκπαιδευτική δραστηριότητα.<br />
Από πολύ νωρίς λειτούργησαν στην κωμόπολη και την ύπαιθρο ελληνικά εκπαι-<br />
<strong>Μ</strong>ονή Κρατόβου, ίδρυσε στη Γουμένισσα μετόχι του <strong>Π</strong>αναγίου Τάφου και ήταν όργανο της <strong>Ε</strong>ξαρχίας.<br />
<strong>Μ</strong>ε την ιδιότητά του αυτή έδρασε στην Έδεσσα, τη Θεσσαλονίκη, τη Γουμένισσα και γενικά<br />
την επαρχία Γιαννιτσών. Του είχε δοθεί η υπόσχεση να γίνει ο εξαρχικός <strong>Μ</strong>ητροπολίτης της Έδεσσας,<br />
αλλά αυτό δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Βλ. Τ. Κ. Καράτζαλης – Δ. Β. Γόνης, Κῶδιξ τῆς ἀλληλογραφίας τοῦ<br />
Βοδενῶν Ἀγαθαγγέλου, Ἀγῶνες τοῦ Ἀγαθαγγέλου κατὰ τοῦ Βουλγαρισμοῦ (1870-1871), Θεσσαλονίκη<br />
1974, σσ. 34-36 και σημ. 1· Α. <strong>Ε</strong>. Καραθανάσης – Α. Δ. Σατραζάνης, <strong>Π</strong>ρακτικά του Φιλεκπαιδευτικού<br />
Συλλόγου της Έδεσσας (1872-1874), Θεσσαλονίκη 1991, σ. 19 σημ. 53 και Ίντος, «<strong>Ε</strong>κκλησιαστικά<br />
μετόχια», ό.π., σσ. 391-416.<br />
6. Ίντος, ό.π.<br />
7. Ἔκθεσις τοῦ Γενικοῦ Ἐπιθεωρητοῦ των Ἑλληνικῶν Σχολείων Δ. Σάρρου «περὶ Κιλκισίου<br />
καὶ Κιλινδηρίου (ἐπίσκεψις 21 <strong>Μ</strong>αρτίου 1926)». Από το αρχείο Γ. Τουσίμη, ο οποίος και μας έδωσε<br />
αντίγραφο της έκθεσης αυτής.<br />
8. Ἀγγελόπουλος, ὅ.π., σσ. 48-49 και εξής. <strong>Ε</strong>πίσης στο έργο του Χρήστου <strong>Π</strong>. Ίντου, Η εκπαίδευση<br />
στη Γουμένισσα και στην ευρύτερη περιοχή του Ν. Κιλκίς κατά την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας<br />
1870-1912, Θεσσαλονίκη 1993 (στο εξής: Η εκπαίδευση στη Γουμένισσα).
Change language