Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Κέντρα οργάνωσης, δράσης και αντίστασης των <strong>Ε</strong>λλήνων στον Ν. Κιλκίς 181<br />
Οι λίμνες Αρτζάν και Αματόβου<br />
Ο Νομός Κιλκίς βρισκόμενος μεταξύ των ορεινών όγκων των Κρουσίων, της<br />
Κερκίνης (<strong>Μ</strong>πέλες) και του <strong>Π</strong>άικου, έχοντας τον ποταμό Αξιό και μεγάλο τμήμα της<br />
κοιλάδας αυτού, τις λίμνες Αρτζάν και Αματόβου και πολύ κοντά τις λίμνες Γιαννιτσών<br />
και Δοϊράνης αποτέλεσε σταυροδρόμι δράσης και διέλευσης ανταρτικών<br />
ομάδων καθ’ όλη τη διάρκεια του <strong>Μ</strong>ακεδονικού Αγώνα κυρίως δε κατά την περίοδο<br />
της ένοπλης φάσης του. <strong>Π</strong>ρέπει να σημειωθεί πως οι λίμνες Αρτζάν–Αματόβου<br />
βρισκόμενες κοντά στην ανατολική όχθη του Αξιού και μεταξύ του Κιλκίς και της<br />
Γουμένισσας ενοικιάζονταν από τους Βουλγάρους από το 1898 και εντεύθεν και<br />
είχαν καταστεί ἀπόρθητον κρησφύγετον, βάσις καὶ κέντρον τῶν ἐνεργειῶν των<br />
καὶ ὁρμητήριον για ολόκληρο το σαντζάκι της Θεσσαλονίκης. Στις λίμνες αυτές<br />
οργανώνονταν τα σώματα των κομιτατζήδων που απαρτίζονταν από 60–80 άνδρες<br />
και πέτυχαν σταδιακά τον πλήρη έλεγχο της επαρχίας του Αβρέτ-Χισάρ (Γυναικοκάστρου).<br />
Τα σώματα αυτά από εκεί προωθούνταν στην επαρχία της Δοϊράνης και<br />
έφθαναν ως τους <strong>Ε</strong>υζώνους και τη Γευγελή 15 .<br />
Τα γεγονότα του Ίλιντεν και η περιοχή<br />
Η κινητικότητα των κομιτατζήδων οπλαρχηγών τις παραμονές του Ίλιντεν, της<br />
εξέγεσης που προετοίμαζαν για την ημέρα του <strong>Π</strong>ροφήτη Ηλία, 20 <strong>Ι</strong>ουλίου 1903<br />
και που συνίστατο στη δολοφονία <strong>Π</strong>ατριαρχικών προς εκφοβισμό και στην πίεση<br />
προσήλυτων να προσχωρήσουν στην <strong>Ε</strong>ξαρχία, εφαρμόσθηκε στα χωριά της Γουμένισσας<br />
αρχής γενομένης από εκείνα του όρους <strong>Π</strong>άικου, Όσιν (Αρχάγγελος), Κούπα<br />
και Λιούμνιτσα (Σκρα), όπως αναφέρει ο Βρετανός γενικός πρόξενος Sir Alfred<br />
Biliotti προς τον Βρετανό επιτετραμμένο J. B. Whitehead από τη Θεσσαλονίκη στις<br />
26 <strong>Ι</strong>ανουαρίου 1903 16 . Δολοφονία εξέχοντα <strong>Π</strong>ατριαρχικού είχαμε στο χωριό Γερακάρτσι<br />
(Γερακώνα) καθώς και απειλές κατά του ιερέα των Λιβαδίων παπα-Νικόλα.<br />
…Τα χωριά στη νοτιοδυτική περιοχή της Γευγελής, Γοργόπ, <strong>Μ</strong>ποιέμιτσα, <strong>Μ</strong>πογδάντσα,<br />
<strong>Μ</strong>πόρες (ή <strong>Μ</strong>πόγρος), Στογιάκοβο, <strong>Μ</strong>ατσούκοβο κ.λπ., (κάποια από αυτά<br />
ανήκαν και ανήκουν και σήμερα στην επαρχία της Γουμένισσας), είναι μόνο εν<br />
μέρει <strong>Ε</strong>ξαρχικά, αλλά τα χωριά του Γιανιτσέ Bαρδάρ, Kρίβα (Γρίβα), <strong>Μ</strong>παρόβιτσα<br />
(Καστανερή), Τσερναρέκα (Κάρπη), <strong>Π</strong>έτγες (<strong>Π</strong>εντάλοφο), <strong>Ρ</strong>άμνα (Ομαλό),<br />
<strong>Π</strong>έτροβο (Άγιος <strong>Π</strong>έτρος) (όλα της επαρχίας Γουμένισσας), μαζί με τα Κοφάλια (ή<br />
Κορφάλια) στη Θεσσαλονίκη είναι εξ ολοκλήρου Ορθόδοξα. Κανένα από αυτά<br />
ωστόσο δεν δέχεται αυτή τη στιγμή πιέσεις από τις συμμορίες για να προσχωρήσει<br />
και Τα σχολεία μας από την ίδρυσή τους ως το 2000, έκδ. Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κιλκίς, Κιλκίς<br />
2004.<br />
15. Ἀγγελόπουλος, ὅ.π., σ. 50 σημ. 2. <strong>Π</strong>ληροφορίες από <strong>Ι</strong>.<strong>Μ</strong>.Χ.Α., Φ. Α47, τευχ. 1.1.,τευχ. 3.18.,<br />
τευχ. 4.1., τευχ. 15.2., σσ. 476-478.<br />
16. Τα γεγονότα του 1903 στη <strong>Μ</strong>ακεδονία μέσα από την ευρωπαϊκή διπλωματική αλληλογραφία,<br />
εισαγωγή Βασίλης Κ. Γούναρης, επιμέλεια–σχολιασμός Βασίλης Κ. Γούναρης - Άννα Α. <strong>Π</strong>αναγιωτοπούλου<br />
- Άγγελος Α. Χοτζίδης, <strong>Μ</strong>ουσείο <strong>Μ</strong>ακεδονικού Αγώνα, Θεσσαλονίκη 1993, σσ. 119-121<br />
(στο εξής: Τα γεγονότα του 1903 στη <strong>Μ</strong>ακεδονία).