Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
Π Ε Ρ Ι Ε ΧΟ Μ Ε ΝΑ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ο <strong>Μ</strong>ακεδονομάχος ιατρός <strong>Ι</strong>ωάννης Αργυρόπουλος (1852-1920) 205<br />
να συναντήσει τον <strong>Π</strong>ασά και να τον κατευνάσει, εξηγώντας του παράλληλα ότι ο<br />
πληθυσμός της κωμόπολης ήταν αμέτοχος του κινήματος. Ο <strong>Π</strong>ασάς, αφού άκουσε<br />
με προσοχή όσα του εξέθεσε ο Αργυρόπουλος σε άπταιστα τουρκικά και πείσθηκε<br />
για την ειλικρίνεια των δηλώσεων της επιτροπής, υποχώρησε και έτσι αποτράπηκε<br />
η καταστροφή της Κλεισούρας. Δέχθηκε όμως πρόσκληση της επιτροπής να επισκεφθεί<br />
την Κλεισούρα, όπου τον υποδέχθηκε πλήθος Κλεισουριέων με τους μαθητές<br />
των σχολείων και τον φιλοξένησαν στο αρχοντικό του <strong>Μ</strong>πέκα. Την επόμενη ημέρα<br />
τα τουρκικά στρατεύματα έστησαν κανόνια στη ράχη του Αγίου Αθανασίου και<br />
από εκεί άρχισαν να βάλλουν κατά των σλαβόφωνων γύρω χωριών, ζαγορίτσανη<br />
(σημ. Βασιλειάδα), <strong>Μ</strong>πόμπιστα (σημ. Βέργας), Χόλιστα (σημ. <strong>Μ</strong>ελισσότοπος) και<br />
<strong>Μ</strong>όκρενη (σημ. Βαρυκό), που είχαν στείλει εθελοντές στο σώμα του Τσακαλάρωφ 53 .<br />
Έτσι τον χειμώνα εκείνο η Κλεισούρα φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες από τα κατεστραμμένα<br />
σλαβόφωνα χωριά 54 .<br />
Το πρώτο Σάββατο μετά την καταστολή της ψευδεπανάστασης του Ήλιντεν και<br />
την αναχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων ο <strong>Μ</strong>ητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός<br />
Καραβαγγέλης επισκέφθηκε την Κλεισούρα και λειτούργησε στην εκκλησία του Αγίου<br />
Δημητρίου, όπου παρευρέθηκαν και όλοι οι πρόσφυγες ιερείς των γύρω σλαβόφωνων<br />
χωριών. Κατά το κήρυγμά του καυτηρίασε τη βουλγαρική προπαγάνδα, η οποία ευθυνόταν<br />
για την καταστροφή τόσων χωριών και τον φόνο τόσων οικογενειών. <strong>Μ</strong>ετά<br />
την λειτουργία επισκέφθηκε την οικία του Αργυρόπουλου μαζί με όλους τους ιερείς<br />
και κάλεσε τους σχισματικούς ιερείς να επανέλθουν στους κόλπους του <strong>Π</strong>ατριαρχείου.<br />
Αυτοί όμως προέβαλαν ως δικαιολογία της απόσχισής τους το γεγονός ότι ο πρώην<br />
<strong>Μ</strong>ητροπολίτης Καστορίας Φιλάρετος Βαφείδης ζητούσε πολλά χρήματα για τη χειροτονία<br />
τους και υπέρογκες μηνιαίες συνδρομές 55 . Ο Καραβαγγέλης μπροστά σε μια<br />
τέτοια κατάσταση υποσχέθηκε τη χρηματική αρωγή τους και την οικονομική ενίσχυση<br />
των ενδεέστερων οικογενειών, αλλά πολύ λίγοι επανήλθαν στο <strong>Π</strong>ατριαρχείο, καθώς η<br />
βουλγαρική προπαγάνδα τους υποχρέωνε δια της βίας να ακολουθήσουν το σχίσμα.<br />
53. Ο πληθυσμός των σλαβόφωνων αυτών χωριών αποτελούνταν από γραικομάνους (πατριαρχικούς)<br />
και βουλγαρίζοντες (εξαρχικούς).<br />
54. Ἐξιστόρησις, ό.π., σσ. 24-26.<br />
55. Ο χρηματισμός του <strong>Μ</strong>ητροπολίτη Φιλαρέτου Βαφείδη από τους ρουμανίζοντες και τους βουλγαρίζοντες<br />
είναι ένα πραγματικό γεγονός που βεβαιώνεται τόσο από τους τότε προξένους, όσο και<br />
από τους τότε <strong>Μ</strong>ητροπολίτες της ευρύτερης περιοχής της <strong>Μ</strong>ακεδονίας. Ἐξιστόρησις, ό.π., σσ. 26-27.<br />
Βλ. και επιστολή του <strong>Μ</strong>ητροπολίτου Κορυτσάς – Καισαρείας και <strong>Ι</strong>ωαννίνων Γερβασίου (Ωρολογά) με<br />
ημερομηνία 25 Αυγούστου 1896 προς τον <strong>Μ</strong>ητροπολίτη Ηρακλείας Γερμανό, όπου ο Καστορίας Φιλάρετος<br />
χαρακτηρίζεται «τυφλὸν καὶ ἀργυρώνητον ὄργανον τῆς ρουμανικῆς προπαγάνδας». <strong>Π</strong>αν. Δ.<br />
Τζιόβας, «Τὸ ἀνέκδοτο ἡμερολόγιο τοῦ <strong>Μ</strong>ητροπολίτη Κορυτσᾶς – Καισαρείας καὶ Ἰωαννίνων Γερβασίου<br />
Ὡρολογᾶ 1864-1916», Ἠπειρωτικὴ Ἑστία 28 (1979) 207-208· Κ. Βακαλόπουλος, Ο βόρειος <strong>Ε</strong>λληνισμός,<br />
ό.π., σ. 205. Γνωστή επίσης είναι και η υποχωρητική στάση των <strong>Μ</strong>ητροπολιτών Καστορίας<br />
<strong>Ι</strong>λαρίωνα, Κωνσταντίου και Αθανασίου του Σαμίου. Βλ. <strong>Ε</strong>λληνικό Λογοτεχνικό και <strong>Ι</strong>στορικό Αρχείο<br />
(<strong>Ε</strong>Λ<strong>Ι</strong>Α) 1903, Ἀρχεῖο Ἄννινου Ἀγγέλου, Φ. 1, Υποφ. 2, Ἀναφορὰ Ὑποπρόξενου τοῦ Ἑλληνικοῦ <strong>Π</strong>ροξενείου<br />
Βιτωλίων Ν. <strong>Μ</strong>πέτσου ὑπ’ ἀριθμ. 126, 7 Ἀπριλίου 1903· <strong>Π</strong>απαμιχαήλ, ό.π., σ. 175· Κ. Βακαλόπουλος,<br />
Ο βόρειος <strong>Ε</strong>λληνισμός, ό.π., σσ. 97-98, 394-396, 400-404· Αδάμου, «ξένες προπαγάνδες», τ.<br />
243-244, ό.π., σ. 53, σημ. 81, 58 σημ. 92· της ίδιας, «ξένες προπαγάνδες», τ. 245-246, ό.π., σ. 10 σημ. 9.