Nr 607, grudzieÅ 2005 - Znak
Nr 607, grudzieÅ 2005 - Znak
Nr 607, grudzieÅ 2005 - Znak
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TEMAT MIESIĄCA<br />
Ireneusz Kania<br />
Tybetańska wersja<br />
ewolucjonizmu<br />
Klasztorni intelektualiści pragnęli ukazać wręcz<br />
organiczną jedność początków człowieczeństwa<br />
i cywilizacji z buddyjską religią.<br />
W snutych przy różnych okazjach rozważaniach o buddyzmie nierzadko<br />
powraca wątek stosunku intuicji i teorii buddyjskich do nauki<br />
europejskiej. Roztrząsa się wówczas rozmaite zagadnienia z dziedziny<br />
fizyki, logiki, językoznawstwa, psychologii itd. Jeden z ważnych tekstów<br />
tybetańskich (zresztą raczej luźno związany z buddyzmem), którym<br />
zajmowałem się przed laty, umożliwił mi przyjrzenie się tradycyjnym<br />
poglądom Tybetańczyków na antropogenezę.<br />
Chodzi o VII rozdział słynnej kroniki z XIV w. pod tytułem rGjalrabs<br />
gsal-ba’ i me-long („Jasne zwierciadło królewskich genealogii”),<br />
pióra opata klasztoru bSam-jas w centralnym Tybecie, nazwiskiem<br />
Sa-skja-pa bSod-nams rgjal mc’an. Angielski przekład tego tekstu wraz<br />
z obszernym komentarzem opublikowałem po raz pierwszy w 1974<br />
roku w „Folia Orientalia”; przedrukowano go następnie w Indiach<br />
(w „The Tibet Journal”, vol. 3, nr 3, 1978). To zainteresowanie azjatyckich<br />
uczonych nie jest niczym dziwnym: choć naiwnie wyrażony<br />
– bo w formie legendy – zawarty w tym tekście pogląd „ewolucjoni-<br />
90