30.11.2014 Views

Nr 607, grudzień 2005 - Znak

Nr 607, grudzień 2005 - Znak

Nr 607, grudzień 2005 - Znak

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

TEMAT MIESIĄCA<br />

Ireneusz Kania<br />

Tybetańska wersja<br />

ewolucjonizmu<br />

Klasztorni intelektualiści pragnęli ukazać wręcz<br />

organiczną jedność początków człowieczeństwa<br />

i cywilizacji z buddyjską religią.<br />

W snutych przy różnych okazjach rozważaniach o buddyzmie nierzadko<br />

powraca wątek stosunku intuicji i teorii buddyjskich do nauki<br />

europejskiej. Roztrząsa się wówczas rozmaite zagadnienia z dziedziny<br />

fizyki, logiki, językoznawstwa, psychologii itd. Jeden z ważnych tekstów<br />

tybetańskich (zresztą raczej luźno związany z buddyzmem), którym<br />

zajmowałem się przed laty, umożliwił mi przyjrzenie się tradycyjnym<br />

poglądom Tybetańczyków na antropogenezę.<br />

Chodzi o VII rozdział słynnej kroniki z XIV w. pod tytułem rGjalrabs<br />

gsal-ba’ i me-long („Jasne zwierciadło królewskich genealogii”),<br />

pióra opata klasztoru bSam-jas w centralnym Tybecie, nazwiskiem<br />

Sa-skja-pa bSod-nams rgjal mc’an. Angielski przekład tego tekstu wraz<br />

z obszernym komentarzem opublikowałem po raz pierwszy w 1974<br />

roku w „Folia Orientalia”; przedrukowano go następnie w Indiach<br />

(w „The Tibet Journal”, vol. 3, nr 3, 1978). To zainteresowanie azjatyckich<br />

uczonych nie jest niczym dziwnym: choć naiwnie wyrażony<br />

– bo w formie legendy – zawarty w tym tekście pogląd „ewolucjoni-<br />

90

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!