Ocena postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w ...

normy. ObniŜenie sprawności intelektualnej w stopniu lekkim lub umiarkowanym obserwuje
się dopiero w wieku szkolnym [11,26].
Dzieci rodzą się z niedoborem masy i długości ciała w porównaniu do zdrowych
noworodków odpowiedniej płci. Opóźnienie wzrastania obserwuje się szczególnie w okresie
niemowlęcym i przedszkolnym, w wieku szkolnym tempo wzrastania z reguły ulega poprawie
[23]. Dziewczynki nie dojrzewają spontanicznie z powodu dysfunkcji jajników
(hipogonadyzm hipergonadotropowy) i wymagają stałej substytucji hormonalnej, która
umoŜliwia rozwój drugorzędowych cech płciowych [11,27,28]. U chłopców z NBS proces
pokwitania przebiega podobnie jak u ich rówieśników, ale nie wiadomo czy męŜczyźni są
płodni [27].
U większości chorych z NBS występują nawracające i/lub przewlekłe zapalenia płuc i
oskrzeli, zatok obocznych nosa, uszu, dróg moczowych. Zbyt późne rozpoznanie niedoborów
odporności oraz opóźnione wdroŜenie odpowiedniego leczenia i profilaktyki (m.in.
substytucji preparatami immunoglobulin) skutkować moŜe rozstrzeniami oskrzeli [11,20,21],
a takŜe stanami zapalnymi śluzówek jamy ustnej [29]. W tej grupie chorych stosunkowo
rzadko dochodzi do rozwoju zakaŜeń oportunistycznych [30,31,32].
Dzięki poprawie opieki nad pacjentami z NBS oraz coraz skuteczniejszym metodom
leczenia zakaŜeń, obecnie najczęstszą przyczyną zgonów są nowotwory, na które przed 20
r.Ŝ., wg róŜnych autorów, zapada od 40 do 65% pacjentów [11,21,33]. Ogromną większość,
85-90%, stanowią nowotwory wywodzące się z układu limfatycznego, wśród których
przewaŜają chłoniaki nieziarnicze, rzadziej występują białaczki limfoblastyczne lub chłoniaki
Hodgkina. Wśród innych typów nowotworów odnotowano m.in. rdzeniaki zarodkowe
móŜdŜku, ganglioneuroblastoma, gonadoblastoma, mięsaki tkanek miękkich, [34,35,36,37].
Niestety, dość często zespół Nijmegen rozpoznawany jest dopiero po wystąpieniu nowotworu
[38,39,40,41] i/lub nadmiernej reakcji na standardowe leczenie przeciwnowotworowe,
zwłaszcza radioterapię [34,35].
Warto podkreślić, Ŝe częstość występowania nowotworów w NBS jest wyŜsza nie tylko w
porównaniu do zdrowej populacji, ale takŜe w stosunku do innych chorób o genetycznie
uwarunkowanej niestabilności chromosomów, takich jak zespół ataksja teleangiektazja (A-T),
czy anemia Fanconiego (FA) [11,21,42,43].
1.1.3 Charakterystyka zaburzeń na poziomie komórkowym w zespole Nijmegen
Zaburzone kształtowanie się repertuaru układu odporności w NBS
9