Ocena postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w ...

V. OMÓWIENIE WYNIKÓW I DYSKUSJA
Zespół Nijmegen (NBS) naleŜy do grupy chorób o genetycznie uwarunkowanej
niestabilności chromosomowej, których przyczyną są wrodzone defekty naprawy DNA
[43,160,161]. Mimo odmiennego fenotypu klinicznego szczególne podobieństwo molekularne
łączy NBS z wcześniej znanym zespołem A-T oraz zbliŜonym do niego zespołem ATLD, w
których na skutek mutacji odpowiednio w genie ATM oraz MRE11 dochodzi do zaburzeń
naprawy dwuniciowych pęknięć DNA [50,64,162].
Jedną z podstawowych cech zespołu Nijmegen, podobnie jak innych chorób z
zaburzeniami naprawy DNA DSBs, jest dysregulacja układu odporności, zarówno typu
komórkowego jak i humoralnego oraz wysokie ryzyko rozwoju chłoniaków i białaczek w
młodym wieku. Częstość ich występowania u pacjentów z NBS szacowana jest na około
1000-krotnie wyŜszą niŜ w ogólnej populacji [163,164], a w zespole A-T na około 250-
krotnie i 750-krotnie wyŜszą odpowiednio dla rasy białej i czarnej [165].
O wysokiej predyspozycji do rozwoju nowotworów w NBS świadczy fakt, Ŝe chorobę
nowotworową rozpoznano do tej pory u 59/109 (54%) polskich pacjentów, przy czym w 54
(92%) przypadkach były to nowotwory układu limfoidalnego. Chłoniaki rozpoznano równieŜ
u 20 z 35 chorych (57%) znajdujących się w rejestrze czeskim [12] i u 6 z 21 (33%)
pacjentów ukraińskich [152], chociaŜ w ostatnim przypadku dane mogą być zaniŜone z uwagi
na ograniczenie wieku badanych pacjentów do 12 roku Ŝycia (w naszym materiale aŜ 32%
chorych zachorowało na chłoniaka w wieku powyŜej 12 lat). Jednocześnie, z powodu
późnego rozpoznawania chłoniaków u pacjentów z niedoborami odporności oraz ogromnych
trudności w prowadzeniu odpowiedniego leczenia, u większości chorych nie udaje się
uzyskać trwałej remisji. Dotychczas zmarło 40 z 54 (74%) pacjentów polskich, 15 z 20 (75%)
pacjentów czeskich [12] i 4 z 6 (67%) pacjentów ukraińskich [152].
Z wieloletnich obserwacji wynika, Ŝe choroby limfoproliferacyjne towarzyszące
pierwotnym zaburzeniom odporności charakteryzują się pewnymi szczególnymi cechami,
takimi jak: występowanie w młodszym wieku, przewaga płci męskiej, przewaga rozrostów z
linii komórek B, częste zajmowanie narządów pozalimfatycznych, częste współistnienie
zakaŜenia wirusem EBV, szybka progresja kliniczna [7,86,87].
W niniejszym opracowaniu podjęto próbę weryfikacji tych poglądów w odniesieniu do
ściśle zdefiniowanej grupy chorych z zespołem Nijmegen, którzy byli diagnozowani i leczeni
z powodu chłoniaków nieziarniczych w jednym ośrodku onkologicznym.
90