Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
~<br />
MAGDALENA MICINSKA<br />
- - -- -- - - - - - - - - -- - - -- - - - - - -- - - -- - - - - -- - -- - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - --- - - - - - - --<br />
nyeh uczniaw wymieni go tabe - obok Aleksandra Swi~ to ehowskiego<br />
ezy Piotra Chmielowskiego - wsrad tworeaw polskiego pozytywizmu.<br />
Co wi ~c ej, po sukeesaeh Ogniem i mieczem, Quo vadis<br />
i Przedwiosnia moina miec nadziej\, ie wkrotce Lalka lub Faraonnast~pne<br />
pozyeje z listy lektur obowiqzkowych - doezekajq si ~ kolejnej<br />
filmowej adaptaeji.<br />
Czy jednak do naszych ezasow dotrwalo eokolwiek poza nazwiskiem<br />
(ezy nawet dwoma nazwiskami, jako ie w swej praey literaekiej<br />
pisarz poslugiwal s i ~ pseudonimem) W jakim stopniu znana<br />
jest obeenie spuScizna intelektualna Boleslawa Prusa i-co wainiejsze<br />
- w jakim stopniu przystaje ona do wspokzesnoSci Czy<br />
jego obserwacje, przemyslenia i wskazania mogq si ~ w jakikolwiek<br />
sposab przydac polskiemu inteligentowi XXI wieku, przygnieeionemu<br />
ei~iarem trosk egzystencjalnyeh, bombardowanemu wiadomoseiami<br />
na temat swiatowych ni eszcz~sc i rodzimyeh afer, zagubionemu<br />
pomi ~ dzy t~ezq d a J e k osi~i nyeh perspektyw a mroeznq<br />
sferq narastajqeyeh potrzeb wlasnyeh i ealego spoleezenstwa ... <br />
N iniejszy artykul b~dzi e w kaidym razie zaeh\tq do poznania zarowno<br />
spuseizny pisanej Boleslawa Prusa, jak losaw Aleksandra<br />
Glowaekiego, kt6ry tak nisko eenil sobie prae~ literaekq, ie wstydzil<br />
si~ podpisywac utwory wlasnym nazwiskiem - po ezym zyskal<br />
niekwestionowane miejsee w panteonie polskiej literatury. Losow<br />
ezlowieka, ktary dlugie lata glosil pot~g~ rozsqdku i po trze b~ praey<br />
nad wlasnym rozwojem intelektualnym i etycznym - ale w dorosie<br />
iyeie wkroezyl jako iolnierz "partii" powstanezej, u jego zas<br />
sehylku byl swiadkiem daremnosei gloszonyeh przez siebie zasad.<br />
Czlowieka, ktory ze wzgl~du na dotkliwq agorafobi~ unikal podraiy,<br />
a przez duie place przechodzil tylko w towarzystwie - a jednak<br />
wzbogaeil polskq l i te ra tur~ 0 najlepszy i najbardziej dynamiczny<br />
opis Paryia oraz dramatycznq scen\ zacmienia Slonca w staroiytnym<br />
Egipeie. Czlowieka, ktary byl bodaj najbardziej popularnq<br />
osobistoSciq w Warszawie sehylku XIX wieku - nie uniknql jednak<br />
poturbowania przez studentow, rozjuszonyeh jednq z jego wypowiedzi.<br />
Czlowieka, ktory moralizowal, nie popadajqe w tony mentorskie,<br />
i koehai, zaehowujqc poczueie humoru - jednak nie doezekal<br />
si\ wlasnyeh dzieci i przeiyl samobojczq smierc swego wyeho<br />
14
Change language