Nr 562, marzec 2002 - Znak

~
EWA BIENKOWSKA
.- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -­
/
nieporadnosciach, jednoznacznoSciach przegl'ida si~ jaskrawo calosc
cywilizacji, energia udzielona jej przez wielkie idee. Jak wybitni pisarze,
Kolakowski jest spisywaczem jej marzen, marzen niebezpiecznych,
marzen pi~knych, marzen niebezpiecznych dlatego, ze s'i zbyt
pi~kne.
Kim byl, kim jest dla mojego pokolenia, dla pokolen starszych
i nieco mlodszych Przede wszystkim jednym z najbardziej wplywowych
nauczycieli naszej mlodosci. Pokazal nam swiat duchowy, kt6­
ry byl dla nas nowosci'i, odcisn'il si~ na umyslach i potem nie przestal
nam towarzyszyc. Jego ksi'izki czytane w tamtych latach mialy
pedagogiczny sens - jaka przestrzen, jakie swiado wpuszczone do
zaduchu PRL-u. Moja mlodosc i dojrzalosc nie bylyby takie same,
gdyby Polsce zabraklo Kolakowskiego. Potem radosc z artykul6w
w "Kulturze", oczekiwanie na ksi'izki. Intymny p6lglos Obecnosci
mitu; zdumienie wszechogarniaj'ic'i "cegl'i" Glownych nurtow-dlugiem
splaconym r6wniez wobec nas; zdania jak ryte w kamieniu Filozofii
religii.
W artykule Smierc utopii na nowo rozwaiona figuruj'i slowa: "Filozofowie
ani nie siej'i, ani nie zbierajq - oni tylko wzruszaj'i gleblt.
Filozofowie nie odkrywajq prawdy, ale sq potrzebni do tego, aby
umysl nie zgnusnial, aby bral pod uwag~ rozmaite mozliwosci odpowiedzi
na nasze pytania". To niemal doslownie powt6rzona charakterystyka
z Obrony Sokratesa, gdzie filozof nazywa siebie gzem kqsajqcym
senne miasto. Wzruszanie gleby jest pi~knym obrazem - to
my bylismy q poruszonq glebq.
Kwiecien 2001
EWA BIENKOWSKA, ur. 1943, eseistka, tlumaczka, czlonek zespolu
redakcyjnego "Zeszyt6w Literackich". Ostatnio wydala: Spar 0 dziedzictwo
europejskie - midzy switym i swieckim (1999), Co mowiq
kamienie Wenecji (1999).
88