Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
Nr 562, marzec 2002 - Znak
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
~ ~~~~~~~~ J_~ ~~__ ____ _____ , ___ ___________________ ___ ____ ______ ___ __ ___ ___rl<br />
tym sposobem zniknqlby po prostu jego teren badan! Nie zdziwilabym<br />
siy, gdyby darzyl pewnq czulosciq stary kanon liturgii po lacinie<br />
- ten kanon podkresla uniwersalizm i historyczne poczqtki chrzeScijanstwa;<br />
za naruszenie takiego dziedzictwa, nawet w dobrych in tencjach,<br />
placi siy slonq ceny. W ostatnim dziesiycioleciu pojawily siy<br />
(przelotnie) inne obawy: przed nadmiernymi ambicjami politycznymi<br />
Kosciola (tym razem) polskiego, przed wizjq religii panujqcej za<br />
pomoq swieckiego ramienia. Kolakowski jest zasadniczo przywiqzany<br />
do liberalnego modelu spoleczenstwa, choc widzi jego liczne<br />
niebezpieczenstwa. Tu mala dygresja polityczna: w krotkim i tresciwym<br />
tekscie Jak bye konserwatywno-liberalnym socjalistq filozof daje<br />
nam do zrozumienia, ze po prostu nie chce uczynic wyboru ideologicznego<br />
(jako zawsze jednostronnego), natomiast przywiqzany jest<br />
do roznych wartoSci, na ogol postrzeganych jako sprzeczne.<br />
Wspolnym mianownikiem jego (jakby koncenrrycznych) zainreresowan<br />
jest troska - 0 swiat, 0 Polsky w tym swiecie. Ze swiat wedlug<br />
niego nie idzie w najlepszym kierunku, czujemy w niemal wszystkich<br />
jego tekstach. Pesymizm egzystencjalny, jak w pewnym okresie<br />
pesymizm co do sprawy polskiej, ogarnia chyba caly jego sposob<br />
widzenia. Skoro przygoda zycia jednostkowego konczy siy porazkq,<br />
jakim cudem nie bylaby niq przygoda ludzkosci M oze bariera, ktora<br />
odgradza glybokich pesymistow od wiary, to zasadniczy optymizm<br />
chrzescijanstwa: cokolwiek by siy dzialo na scenie ziemskiej, dobro<br />
musi zwy ci~zyc - zostalo to nam przyobiecane - poniewaz to zwyci~stwo<br />
oznacza wyjscie poza ramy ziemskie. (Co do inreresujqcej<br />
naszego filozofa kwestii soteriologicznej: tzn. proporcji mi~dzy jednostkami,<br />
ktorych bilans okaze si~ pozytywny wobec wiecznosci,<br />
a tymi, ktorych bilans bydzie nieodwolalnie negatywny, sprawa byla<br />
zawsze - do dzis - zywo dyskutowana w chrzeScijansrwie, ale wyniki<br />
dyskusji pozostaly nieoczywiste - idzie przeciez 0 zaludnienie bqdz<br />
wyludnienie piekla!).<br />
Bywajq pesymizmy, ktore w obliczu i tak nieuchronnej katastrofy<br />
paralizujq, wytrqcajq nar z~dzi a z ryki (tak bylo w przypadku Zdziechowskiego,<br />
czlowieka wiary, pod koniec zycia). Pesymizm Kolakowskiego<br />
jest z tych, ktore pobudzajq postaw~ intelektualnie czynnq.<br />
Ale nie w sensie ostrzegania ludzi i prorokowania fatalnego konca,<br />
85